Sociale vrede
Werkgeversorganisaties en vakbonden zijn er in de nacht van woensdag op donderdag na een marathonvergadering dan toch in geslaagd om een loonakkoord te sluiten voor dit en volgend jaar. Op zich is dit een belangrijk gegeven. Het houdt in principe in dat er althans op bedrijfsniveau sociale vrede zal zijn. Sociale vrede – te verstaan als geen stakingen – is voor onze economie zo mogelijk nog belangrijker dan de loonvoorwaarden. Dit betekent daarom nog niet dat we helemaal geen stakingen meer krijgen. Mocht de regering-Michel bij komende begrotingsbesprekingen maatregelen nemen die de vakbonden niet zinnen, dan zijn stakingen tegen het regeringsbeleid niet uit te sluiten.
Het loonakkoord houdt in dat de lonen dit en volgend jaar maximaal met 1,1 procent mogen stijgen of zo’n 0,55 procent per jaar. Dat komt omdat de regering een nieuwe loonnormwet heeft beslist die bepaalt dat bij loonakkoorden de sociale partners ook rekening moeten houden met de historische loonkostenhandicap. Die moet worden weggewerkt om de concurrentiekracht van onze bedrijven op het niveau van dat van de buurlanden te krijgen. Dat is vooral belangrijk voor de tewerkstelling. Wie te duur is, prijst zichzelf immers uit de markt. Een loonstijging van 1,1 procent is niet veel. Daarbovenop komen wel nog de zogenaamde tweejaarlijkse baremieke verhogingen – de stijging van de lonen gekoppeld aan de anciënniteit – plus de automatische indexering van de lonen. Samen is dat goed voor een loonstijging van zo’n 4 procent over twee jaar. Daarmee blijft – althans volgens de sociale partners – de stijging van de lonen in België onder die in de buurlanden en wordt meteen een stukje van de historische loonkostenhandicap weggewerkt. Dat is de theorie. Het is afwachten wat de praktijk brengt. De automatische indexering van de lonen is immers het kritieke punt. Neemt de inflatie toe, dan worden de lonen sneller geïndexeerd en dan zou het toch nog kunnen dat de lonen hier sneller stijgen dan in de buurlanden. Daarmee weet de regering-Michel wat te doen. Heel het regeringsbeleid is erop gericht om onze economie te versterken om zo te komen tot meer werkgelegenheid, iets wat dan weer goed is om de overheidsfinanciën te saneren. Daar is ze al voor een goed stuk in geslaagd, ze had er zelfs een door de vakbonden uitgespuwde indexsprong voor over. Maar een tweede indexsprong zit er niet in, dat zou politieke zelfmoord zijn. En dus moet de regering de inflatie mee onder controle houden. Dat betekent geen nieuwe btw- en accijnsverhogingen bij de komende begrotingsbesprekingen.
Wil de regering de lonen onder controle houden, dan moet ze er mee voor zorgen dat de inflatie niet toeneemt. Dat betekent geen nieuwe btwen accijnsverhogingen bij de komende begrotingsbesprekingen