“Pfizer laat ons nodeloos lijden”
Genkenaar sleept farmareus voor de rechtbank wegens aanhoudend tekort geneesmiddel
Genkenaar Peter Franssen (64) wacht samen met duizenden reumapatiënten al weken op zijn geneesmiddel Ledertrexate, dat in heel Europa is uitgeput. Volgens producent Pfizer het gevolg van een technisch productieprobleem, maar daar neemt Peter geen genoegen mee. “Pfizer laat ons nodeloos lijden”, zegt de Genkenaar, die de Amerikaanse farmareus via kort geding voor de rechtbank sleept. “Ik eis de hervatting van de productie en schadevergoeding.” Ledertrexate onderdrukt bij lage doseringen het afweersysteem en remt ontstekingen. “Je kan het als tablet innemen of de vloeibare vorm inspuiten”, vertelt Peter, die al zijn hele leven sukkelt met een ontregeld immuunsysteem. “Als het op hol slaat, krijg ik last van psoriasis, reumatoïde artritis en kortademigheid.”
Twee jaar geleden schreef zijn dokter hem een eerste keer Ledertrexate voor. “In pilvorm verdraag ik het niet, maar de inspuitingen werken prima. Dankzij het middel leid ik weer een normaal leven.” Toen Peter vorige week naar de apotheek trok voor een verse dosis bleken de inspuitingen uitverkocht. “Navraag leerde dat de stock in heel Europa is uitgeput. Een ramp voor patiënten zoals ik.” Jeannine Engelen, voorzitter van de Reumatoïde Artritis Liga, schat dat minstens 35.000 Belgen de inspuitingen gebruiken. Al sinds eind oktober zijn de ampullen die per twaalf worden verpakt nergens meer verkrijgbaar. Half december bleken ook de aparte dosissen van 2ml uitverkocht. Het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen (FAGG) bevestigt dat er sinds eind 2016 een tekort is in heel Europa. “Te wijten aan productieproblemen bij de fabrikant”, zegt woordvoerster Ann Eeckhout. “Begin februari zou het middel weer verkrijgbaar moeten zijn. We raden patiënten aan om tot dan contact met hun arts op te nemen. Als alternatief kan de apotheker bij de firma Fagron methotrexaat in spuiten bestellen.”
Doelbewuste schaarste
Franssen, die vroeger actief was binnen de PVDA, is niet te spreken over het aanhoudende tekort. “De farmareus heeft fabrieken in 46 landen. Hoe kan een dergelijke multinational drie maanden zonder zo’n belangrijk medicijn vallen? In het verleden is al vaker gebleken dat de farmaceutische sector doelbewust schaarste creëert.” Dat laatste staat bekend als farmacontigentering en betekent dat een fabrikant de stock in een land limiteert om te vermijden dat handelaars geneesmiddelen exporteren naar gebieden waar het product duurder in de rekken ligt en ze er dus meer voor kunnen vragen. “Aangezien het om een Europees tekort gaat, speelt dat fenomeen hier niet”, zegt Ann Eeckhout. “Pfizer heeft er geen enkel financieel belang bij om Ledertrexate uit de rekken te houden.”
David tegen Goliath
Toch plant Peter gerechtelijke stappen. “De Wet op de Geneesmiddelen van 1964 verplicht producenten om een continue bevoorrading te garanderen. Technische problemen of niet, Pfizer heeft duidelijk niet voldoende ondernomen om de productie zo snel mogelijk te hervatten. De multinational denkt dat het boven de wet staat. De pijn en het lijden van de duizenden patiënten zijn niet van tel. Het alternatief dat het FAGG voorschotelt, werkt bij mij trouwens veel minder goed.” De Genkenaar heeft intussen een advocatenkantoor onder de arm genomen en gaat Pfizer in kort geding dagvaarden. “Ik eis een schadevergoeding en wil dat de bevoorrading onmiddellijk wordt hervat. Patiënten die zich bij mijn klacht willen aansluiten, mogen contact met de Geneeskunde voor het Volk opnemen. Een gevecht zoals dat van David tegen Goliath, maar we hebben het recht aan onze kant.” Het kort geding komt over twee weken voor bij de rechtbank van eerste aanleg in Brussel.