NIEUWE FUSIE IN DE MAAK

Politicoloog Johan Ackaert gaat mogelijkheden onderzoeken

Gaan Neerpelt, Overpelt en Hamont-Achel fuseren tot de derde grootste Limburgse gemeente? De drie burgemeesters kondigden samen aan dat de wil er alvast is. Een werkgroep onder leiding van professor Johan Ackaert van de Universiteit Hasselt zal de mogelijkheden van een vrijwillige fusie onderzoeken. In het voorjaar zou er al duidelijkheid zijn. De tijd dringt want het Vlaamse aanbod van 500 euro schuldafbouw per inwoner in geval van een vrijwillig huwelijk, is nog maar geldig tot eind dit jaar. Tot voor kort leek Overpelt niet in te gaanopdeavancesvanNeerpeltom tot fusiegesprekken over te gaan. MogelijkwerdhetwaterindeDommel minder diep omdat ook Hamont-Achel in beeld kwam. Dat er sinds nieuwjaar plots openlijk werd gesproken over een ménage à trois tussen Neerpelt, Overpelt én Hamont-Achel, hadden maar weinigen zien aankomen. “Omdat we anders waarschijnlijk toch voor gedwongen fusies staan, is het beter om nu zelf de regie in handen te nemen. Gemeenten zullen in de toekomst complexe dossiers moeilijker alleen kunnen dragen”, klonk het in de nieuwjaarstoespraken. ”Een fusie met behoud van eigenheid voor elk dorp is best mogelijk.” Het maakt dat dit weekend de CD&V-burgemeesters Raf Drieskens van Neerpelt, Jaak Fransen van Overpelt en Theo Schuurmans van Hamont-Achel een eensgezinde officiële verklaring aflegden. “Vandaag mogen we stellen dat er een gedeelde wil bestaat en een gezonde basis om een fusie te doen slagen. Maar of ze er komt, is nog niet zeker. Eerst moet er een grondige analyse gebeuren”, zegt Schuurmans. Samen kunnen de drie gemeenten samensmelten tot de derde grootste Limburgse gemeente na Hasselt en Genk ( zie kaart). “In totaal zouden we beschikken over ruim 47.000 inwoners verspreid over een oppervlakte van 12.500 hectaren”, schetst collega Raf Drieskens. “Eenvoudig voorgesteld kunnen we samen beschikken over een financiële armslag van 50 miljoen euro. Een fusie wordt in dit geval via de Vlaamse overheid beloond met een schuldovername tot maximaal 20 miljoen euro, wat maakt dat de fusiegemeente schuldenvrij kan starten.” Fuseren om maar samen te gaan, is niet de bedoeling. “Het belangrijkste doel is een krachtiger lokaal bestuur in het belang van de bewoners. Samen beschikken we over een sterk apparaat van 500 personeelsleden. Een fusie is bepalend voor de toekomst. Daarom moet de discussie gevoerd worden op basis van objectieve gegevens.”

Begeleiden

Deze week zal een werkgroep onder leiding van politicoloog Johan Ackaert van de Universiteit Hasselt voor de eerste keer samenkomen om de mogelijkheden te onderzoeken. “De bedoeling is vooral dat ik de drie burgemeesters ga begeleiden”, vertelt Ackaert. “Ik heb pas deze week ingestemd met de opdracht dus zicht op het concrete traject is er nog niet. Deze week zal ik beginnen met de eerste aftastende gesprekken waar ook de gemeentesecretarissen bij betrokken worden. We zullen de positieve effecten van een fusie in kaart brengen, maar ook gaan we bekijken wat de eventuele tegenstellingen zijn en hoe die overbrugd kunnen worden.” Is een fusie tussen drie gemeenten onderhandelen moeilijker? “Ik kan niet koffiedik kijken. In oppervlakte is het een groot gebied, maar naar inwonersaantallen valt het mee. Belangrijk is dat de drie neuzen in dezelfde richting staan, en dat ze dat blijven.”

Referendum?

De drie burgemeesters zijn het er ook over eens dat een draagvlak bij de bevolking belangrijk is. Ergens vanaf februari wordt met informatieavondengestartvoordeinwoners van de drie gemeenten. Al vlug zal de vraag bovendrijven of een volksraadpleging uitsluitsel kan brengen. “Een referendum is geen geschikt instrument om te peilen naar een complex gegeven als een fusie. In het verenigingsleven merk ik de laatste jaren steeds minder tegenkanting”, stelt burgemeester Fransen. Schuurmans knikt. “Een referendum is een momentopname, terwijl

In het verenigingsleven merk ik de laatste jaren steeds minder tegenkanting

Jaak Fransen, burgemeester Overpelt

een fusie een proces is.” Drieskens sluit zich hierbij aan. “Een volksraadpleging vereist een vraag die je met ja of neen kan beantwoorden, zo simpel is het natuurlijk niet.” In het verdere besluitproces zullen natuurlijk ook de gemeenteraden op de hoogte worden gehouden. “De begeleidingsgroep zal alle fracties regelmatiginformerenoverdestand van zaken. Het zijn uiteindelijk de gemeenteraadsleden die finaal zullen moeten beslissen.” De bedoeling is dat er in het voorjaar duidelijkheid komt. In Hamont-Achel lijkt de meerderheid alvast niet helemaal op dezelfde lijn te zitten. “Binnen het schepencollege is hierover nooit gesproken.Ikbeschouwditdanook als een louter partijpolitiek initiatief”, stelde schepen Ilse Japsers van Balans, de coalitiepartner van

Vandaag mogen we stellen dat er een gedeelde wil bestaat en een gezonde basis om een fusie te doen slagen

Theo Schuurmans, burgemeester Hamont-Achel

CD&V. “Maar ik wil alle voorstellen met een open blik bekijken. Alles wat de dienstverlening aan de burger kan verbeteren, heeft mijn steun. Ik ben op dit moment echter niet overtuigd dat een fusie per definitie hiervoor garant staat. Ik wacht dus met veel interesse de door CD&V bestelde studie af”

Een fusie wordt via de Vlaamse overheid beloond met een schuldovername, wat maakt dat de fusiegemeente schuldenvrij kan starten

Raf Drieskens, burgemeester Neerpelt