Les Présidentielles

Na de VS kiest Frankrijk haar president. En ze doen het nu zoals in de Verenigde Staten met ‘voorverkiezingen’ binnen de twee grote politieke families: de republikeinen en de socialisten. Ze hebben nieuwe recepten in Frankrijk. Fillon, die de voorverkiezingen van de republikeinen won, wil een half miljoen ambtenaren niet vervangen als ze op pensioen gaan. De grootste verrassing komt echter uit de socialistische voorverkiezingen, waar Benoît Hamon, die aanvankelijk nul kans werd toegedicht, meer stemmen haalde dan uittredend eerste minister Valls. Hamon heeft een voorstel dat in de smaak valt: basisinkomen voor iedereen. En verder ook: hij wil belastingen op arbeid vervangen door belasting op robotten. In de praktijk belasting op producten die door robotten gemaakt worden, wat zich vertaalt in ‘sociale’ btw op producten als auto’s, mobiele telefoons, computers en sommige landbouwproducten. Waar hebben we dat ooit nog gehoord?

Daarnaast zijn er ook andere kandidaten. Extreem links, de heer Mélanchon met 15 procent kiesintenties, doet niet mee met de PS en Emmanuel Macron, voormalig socialistisch minister maar sociaal-liberaal, ook niet. Zij komen op als onafhankelijken en doen dus niet mee met de ‘interne’ voorverkiezingen van de socialisten. Macron zit goed met meer dan 20 procent kiesintenties. Hij wil dat het brutoloon veel korter bij netto komt en wil af van een (te) vast aantal uren per werkweek. Dat gaat dus in de goede richting. Als ervaren politicus geeft hij geen precieze cijfers om niet in moeilijkheden te komen bij debatten en interviews. De belangrijkste outsider is Marine Le Pen, dochter van de stichter van het Front National. Die partij was bij de vorige regionale verkiezingen in 2015 zeer succesvol met 28 procent van de stemmen. Ze was vroeger extreem rechts, maar zegt nu van zichzelf dat ze links noch rechts is, met de bedoeling ontevreden linkse kiezers te werven. Ze pakt de campagne aan met ervaren marketingspecialisten en probeert zeer veel verschillende groepen kiezers te bereiken via sociale media, door per doelgroep de boodschappen aan te passen. Daardoor is er binnen de partij wel spanning ontstaan met de uitgesproken rechtse achterban die aan de basis lag van het ontstaan en de eerste successen van de partij.

In Frankrijk discussiëren de gewone mensen veel meer over politiek dan bij ons. Ze denken nog steeds dat ze iets kunnen veranderen met hun stem. Misschien zijn ze daardoor toch wat stabieler in hun stemgedrag dan België of bijvoorbeeld Nederland.

De socialisten denken dat ze uitgeteld zijn omdat de uittredende socialistische president Hollande het zo slecht heeft gedaan. Maar vooral ook omdat ze in verdeelde slagorde aan de strijd beginnen, waardoor geen enkele van de linkse kandidaten het grootste of tweede grootse aantal stemmen zal halen in de eerste ronde, terwijl enkel de twee kandidaten met de meeste stemmen het in de tweede en beslissende ronde mogen uitvechten. Dat zouden dus republikein Fillon en Marine Le Pen zijn. De specialisten denken dat de Franse bevolking geen extreem rechtse president wil en dat daarom velen die voor een of andere socialist zullen stemmen in de eerste ronde, toch naar de stembus zullen gaan om voor de republikeinse kandidaat Fillon te stemmen. Interessant om te volgen. Want ook weinig mensen hadden Brexit en Trump verwacht. In Frankrijk denken de gewone mensen nog steeds dat ze iets kunnen veranderen met hun stem