Zijn zonnepanelen nog een goede belegging?
17 pertinente vragen en antwoorden
Met zijn zonneplan wil Vlaams minister van Energie Tommelein een ommekeer inzetten in het energiebeleid. Maar heeft het nog zin om zonnepanelen te installeren zonder subsidies? 17 relevante vragen en antwoorden.
1.Wat kosten zonnepanelen?
“Je vindt nu al een installatie onder de 1.400 euro per kilowattpiek, alles inbegrepen,” zegt Roger Vanparys, expert bij Testaankoop. Volgens Jozefien Vanbecelaere van ODE (Organisatie Duurzame Energie) kost een zonnepaneleninstallatie voor een gezinswoning met een gemiddeld verbruik van 3.500 kWh per jaar ongeveer 6.400 euro inclusief btw.
2. Wat leveren zonnepanelen op?
Het is belangrijk dat u rekening houdt met de jaarlijkse minderopbrengst van de panelen en de vervanging van de omvormer- die de zonne-energie omzet in bruikbare elektriciteit- na ruim 10 jaar. Dat kost minstens 1.000 euro. De gemiddelde prijs van elektriciteit via het net is 0,25 euro/kWh. “De elektriciteit van de eigen installatie is ongeveer 7 cent goedkoper,” zegt Vanbecelaere. “De terugverdientijd bedraagt momenteel volgens de energiecalculator 11 jaar inclusief het prosumentarief en rekening houdend met een verwachte stijging van de elektriciteitsprijs met 3,5 procent per jaar.” Volgens Testaankoop haal je in Vlaanderen een rendement tot 3 procent en in Brussel en Wallonië – waar nog wél subsidies bestaan6 tot 7 procent.
3. Zijn Chinese zonnepanelen betrouwbaar?
“Er zijn Chinese fabrikanten die in Europa produceren en Europese merken die in China produceren. Het komt erop aan de nodige certificaten te vragen aan de installateur. We hebben destijds bij onze groepsaankoop een audit gedaan,” zegt Roger Vanparys. “Er bleek toen geen noemenswaardig kwaliteitsverschil tussen zonnepanelen uit Europa of China. Volgens ODE neemt u best op voorhand een kijkje op de website van Quest, een onafhankelijk kwaliteitscentrum.
4. Hoe weet ik of mijn dak geschikt is?
Het dak van de woning is bij voorkeur op het zuiden gericht en heeft een helling van 30-35°. Maar ook eigenaars van daken die op het oosten of het westen zijn gericht of een helling hebben tussen 15 en 50°, kunnen nog overwegen om zonnepanelen te zetten. Die hebben dan wel een lagere opbrengst en een langere terugverdientijd. Volgens ODE leveren zonnepanelen in een ruime variatie van zuidoost tot zuidwest en hellingen van 20 tot 60 graden toch nog 95 procent van het theoretisch maximum. En op platte daken is het mogelijk om de panelen pal op het zuiden te richten.
5. Wat met schaduw?
“Schaduw is nefast voor een fotovoltaïsche installatie,” zegt Vanparys. Hou dus rekening met schoorstenen, gebouwen en bomen in de buurt. “U kunt de installateur vooraf een schaduwmeting laten doen, maar die is niet standaard voorzien. De consument moet daarvoor 125 tot 200 euro betalen.” Er zijn wel techni
“Zonnepanelen zijn nog altijd een behoorlijke investering maar u moet er wel tegen kunnen dat de overheid regelmatig de spelregels verandert.” Roger Vanparys, Testaankoop
sche oplossingen met micro-omvormers en optimizers om het effect van schaduw te verminderen, maar dat zal de prijs opdrijven.
6. Is mijn dak wel stevig genoeg?
Een normaal hellend dak moet bestand zijn tegen het gewicht van zonnepanelen want die wegen amper 10 kg per m2. Bij een plat dak laat u het best onderzoeken. Het is wel belangrijk om voor de installatie de toestand van uw dak te controleren. Als u achteraf uw zonnepanelen moet verwijderen vanwege een lek, zorgt dat voor extra kosten.
7. Moet ik verplicht mijn dak isoleren?
Wie nog geen fatsoenlijke dakisolatie heeft, kiest eerst voor isolatie en dan pas voor zonnepanelen. Dakisolatie levert onmiddellijke energiewinst en er zijn wel nog premies en belastingvermindering voorzien. “In Vlaanderen geldt een verplichting om het dak te isoleren als men zonnepanelen plaatst, maar sinds de schrapping van de groenestroomcertificaten is er geen koppeling meer, behalve voor de energielening,” zegt Vanparys.
8. Hoeveel panelen moet ik op mijn dak leggen?
Bekijk in uw afrekeningen hoeveel elektriciteit u jaarlijks verbruikt en compenseer dat volledig met de productie van uw zonnepanelen. Een gemiddeld gezin verbruikt 3.500 kWh stroom per jaar en dan heeft u ongeveer 4 kilowattpiek (kWp) vermogen nodig. “Op dit moment krijgt u geen vergoeding voor de netto elektriciteit die uw installatie meer produceert dan uw verbruik,” zegt Jozefien Vanbecelaere.
9. Wat als we straks allemaal slimme meters hebben?
Vanaf 2019 worden slimme meters geïnstalleerd bij mensen met zonnepanelen. Volgens sommigen betekent dat ook het einde van de terugdraaiende meter en dat is vandaag de enige compensatie die de Vlaamse overheid nog geeft. “De regering heeft in de conceptnota over de uitrol van de digitale meters de compensatie door de terugdraaiende teller gegarandeerd voor 15 jaar, “zegt Vanbecelaere. “Nieuwe installaties met een digitale meter krijgen een gelijkwaardig vergoedingssysteem.” Testaankoop waarschuwt wel dat dit een politieke beslissing is en dat je dus niet kan voorspellen wat er over 20 jaar wordt besloten.
10. Moet ik kiezen voor tweevoudig of normaal uurtarief?
“Als u uw jaarlijks stroomverbruik dekt met uw installatie is het beter om met een enkelvoudige meter te werken,” zegt Vanparys. “Dekt de installatie maar 70 % van het totale stroomverbruik kan het toch beter zijn om het tweevoudig uurtarief te behouden. Als u bv. elektrische verwarming op exclusief nachttarief heeft, is het niet zinvol om die me
ter weg te doen.”
11. Moet ik zonnepanelen reinigen?
“Bij de meeste daken zal de regen de zonnepanelen zuiver maken en uitwerpselen van vogels zullen door de hoge oppervlaktetemperatuur van het zonnepaneel verbranden, verkruimelen en wegwaaien. Alleen in een vervuilende industriële omgeving is regelmatig reinigen aangewezen,” zegt Vanbecelaere. Blijft er toch hardnekkig vuil achter dan maakt u de panelen schoon zonder druk en schoonmaakmiddelen. Een gespecialiseerde firma vraagt minstens 100 euro.
12. Hoeveel garantie moet ik eisen op mijn zonnepanelen en omvormer?
De meeste installateurs bieden een fabrieksgarantie van 10 tot 12 jaar op de panelen. Volgens PV Vlaanderen is het ook zinvol om de leverancier te vragen naar een IEC61215-certificaat. Dit toont aan dat de panelen in principe bestand zijn tegen hagel. Nog belangrijker is het om een fabrieksgarantie af te spreken voor de omvormer aangezien die maximaal 10 à 15 jaar meegaat. De meeste fabrikanten geven een garantie van vijf jaar, maar het is slim om een langere garantie te onderhandelen of een bijkomende garantie te kopen voor de omvormer. Zorg er altijd voor dat de omvormer in een koele ruimte wordt geplaatst. Dan gaat hij langer mee.
13. Moet ik wel een hoog voorschot betalen?
Installateurs vragen soms om 90 procent van de factuur te voldoen nog voor de panelen op het dag liggen. Volgens Testaankoop moet u dit niet doen en mag de leverancier u maximaal niet meer dan 15 procent van de totale kosten als voorschot aanrekenen. De betaling van de laatste schijf van 25 procent moet u pas volstorten als de installatie getest, gekeurd en opgeleverd is.
14. Moet ik mijn zonnepanelen apart verzekeren?
Uw installatie is gedekt tegen diefstal en schade door de brandverzekering van het huis. Toch niet helemaal zeker? Laat uw verzekeraar de installatie in de polis zetten.
15. Moet ik een prosumententarief betalen?
Na de plaatsing keurt een officiële instantie de installatie. Na de keuring moet u zich melden bij uw netbeheerder. Wie dat niet doet, riskeert een boete tussen 150 en 20.000 euro. Op basis van het vermogen van uw installatie wordt u een prosumententarief aangerekend omdat u het elektriciteitsnetwerk gebruikt om stroom te leveren. Het tarief verschilt per netbeheerder en schommelt volgens ODE tussen de 89 en 128 euro per KW per jaar. Na de keuring kunt u ook best uw elektriciteitsleverancier contacteren om de voorschotsommen naar beneden aan te passen.
16. Zijn er nog subsidies of premies?
Nee, er zijn geen subsidies meer van de Vlaamse overheid voor kleinere PV-installaties. Er zijn wel nog bepaalde gevallen van belastingvoordeel als de panelen worden gefinancierd voor de lening van een woning. Zonnepanelen worden enkel gecompenseerd door de terugdraaiende meter. Er zijn een beperkt aantal gemeenten die nog steun geven. Dat kunt u opzoeken via de website energiesparen.be
17. Wat als mijn zonnepanelen versleten zijn?
Sinds juli 2016 zijn er verplichte verzamelpunten voor oude zonnepanelen. Het bedrijf PV Cycle verwerkt de panelen. Die recyclage wordt bekostigd met een milieubijdrage die vanaf juli 2 euro op elk nieuw zonnepaneel bedraagt. Volgens ODE worden de panelen volledig gerecycleerd. “Alle onderdelen worden gescheiden en apart verwerkt. De zonnecellen kunnen weer omgesmolten worden tot perfect werkende nieuwe zonnecellen. “
De terugverdientijd is volgens de energiecalculator 11 jaar Jozefien Vanbecelaere