China is er klaar voor

nen. Ten eerste de luchtkwaliteit. Het eerste wat je ’s morgens doet in Chinese grootsteden is op je smartphone kijken hoe de luchtkwaliteit is die dag. Dat bepaalt of je naar buiten gaat of eerder binnenactiviteiten gaat doen. Soms is de luchtkwaliteit zo slecht dat je huid ’s avonds letterlijk plakt van het vuil.” “Tweede reden is de voedselkwaliteit. China is de voorbije jaren geteisterd door verschillende grote voedselschandalen. Mijn vrouw heeft ook dit jaar weer melkpoeder gekocht in België om mee te nemen naar China, omdat het vertrouwen in de lokale melkproducten volledig weg is. Een van de grootste zuivelproducenten van China heeft een grote fabriek gebouwd in Nieuw-Zeeland om onder de eigennaamzuivelproductenopdemarkt te kunnen brengen die gegarandeerd niet made in China zijn.” “Op drie: onderwijs. Chinezen hechten zeer veel belang aan een goede opleiding. Het Chinese onderwijs is behoorlijk, maar nog te zeer gefocust op van buiten leren en te weinig op creativiteit. Dus sturen Chinezen hun kinderen naar het buitenland om te studeren. En ze gaan daarvoor zeer ver. Familieleden van mijn vrouw hebben hun huis verkocht om de studies van hun zoon in Australië te betalen. En dan is er nog de moraliteitscrisis. Vroeger controleerde de partij alles. Mijn schoonouders moesten toestemming aan de partij vragen toen ze wilden trouwen. Nu wordt er niets meer gecontroleerd. Chinezen zijn zeer individualistisch, om niet te zeggen egoïstisch. In het verkeer maak je regelmatig mee dat iemandzijnautomiddenopderijbaanlaat staan om een boodschap te gaan doen en zich er geen snars van aantrekt dat alle auto’s achter de zijne dan ook stilstaan. Chinezen vinden zelf dat hun samenleving ziek is. Wie het zich kan permitteren trekt weg, niet alleen de financiële maar ook de morele bovenlaag.”

Sven Agten De communistische partij controleert niet meer, zegt u. Maar onder de huidige leider Xi Jinping lijkt de controle toch opnieuw sterker te worden. De corruptie wordt hard aangepakt.

“Dat klopt, maar hij had geen andere keuze.IedereeninChinawistdathetfout liep. Dat de omarming van het privé-initiatief en het kapitalisme tot excessen en corruptie geleid had. De partij had de Chinezen dan wel een hogere levensstandaard bezorgd, maar wat heb je daaraan als je geen behoorlijke lucht meer kan inademen en niet meer zeker kan zijn van het voedsel dat je eet? De bevolking aanvaardt dat niet meer en de leiding heeft dat begrepen. De corruptie wordt keihard aangepakt, en er is veel beterschap.”

Er is niet allen de corruptie, ook op andere vlakken wordt de overheidscontrole de jongste jaren terug sterker.

“Dat moet je bekijken vanuit het streven naar stabiliteit. In de ogen van de Chinese burger heeft de overheid de opdracht de Chinese cultuur te beschermen. En de meeste Chinezen zijn bereid om daarvoor een stuk vrijheid op te geven. Voor de meeste Chinezen zijn vrijheid en democratie geen waarden op zich, maar staat het bewaren van de Chinese identiteit voorop.”

“Kijk, China heeft zichzelf altijd beschouwd als een superieure beschaving. Het is door de eeuwen heen een machtig rijk geweest dat zichzelf afschermde. En dan komen daar in de 19de eeuw plots die Europeanen die China onder elkaar willen opdelen. Daar wordt je vandaag als westerling nog altijd op aangesproken. Dat mag nooit meer gebeuren! In tegenstelling tot de Europese natiestaten heeft China nooit kolonies gehad. De christelijk-Romeinse bekeringsijver is hen vreemd. Chinezen willen niemand overtuigen, ze willen zaken doen. Maar ze willen ook wel in hun waarde gelaten worden.”

En hoe kijkt China aan tegen de nieuwe Amerikaanse president Donald Trump?

“Trump investeert in oplossingen van dertig jaar geleden. China kijkt naar wat er de volgende dertig jaar belangrijk gaat zijn. Het Amerikaanse beleid komt tegenwoordig neer op een nachtelijke tweet. In China wachten ze altijd drie maanden om te reageren, maar dan is het wel raak. Op korte termijn zal dat beleid van Trump misschien succes hebben. Op de lange termijn versnelt het alleen de evolutie dat China de rol van de VS zal overnemen als belangrijkste wereldmacht.DoorhetTTP-hetTranspacifische handelsverdrag - op te geven heeft Trump China helemaal de vrije hand gegeven om zelf de leiding te nemen van een vrijhandelszone rond de Stille Oceaan.”

Misschien moeten we het toch nog even hebben over zaken doen in China?

“Recepten die in de meeste landen van de wereld werken, ook in landen als Brazilië of India, werken vaak niet in China. Het is een radicaal ander land. Je moet de zaken altijd bekijken vanuit hun perspectief. Maar er zijn nog altijd veel mogelijkheden voor ambitieuze jongeren die naar China willen trekken.” “En ik vind zelfs dat ze dat vanuit België meer zouden mogen doen. In Sjanghai zien we vrijwel elke week wel nieuwe productenuithetbuitenland,maardaar zijn er zelden Belgische bij. Maar 1,9 procent van de Belgische export ging in 2014 naar China. Wij zijn te weinig ambitieus, te regionaal. Dus ik zie zeker nog mogelijkheden voor Belgen die het in China willen maken.” Je hoeft geen zakenman met grootse plannen in China te zijn om te genieten van het boek dat Neerpeltenaar Sven Agten geschreven heeft over het China van vandaag. Historicus Agten is 38 en woont en werkt al twaalf jaar in China, eerst als docent Engels, daarna in het bedrijfsleven. Momenteel is hij president Asia and Pacific voor een Duitse industriële multinational. Agten spreekt Chinees, is getrouwd met de Chinese Han Xue - ze hebben samen twee kinderen - en noemt zichzelf “een product van China”.

De titel ‘Hoe maak ik het in China?’ doet het boek geen recht. Het is veel meer dan een gids voor de zakelijke reiziger. Agten schetst in 240 pagina’s een fascinerend beeld van een land dat in de twaalf jaar dat hij er actief is, geëvolueerd en veranderd is met een snelheid die wij in het westen niet voor mogelijk houden.

In 2004 was China nog een opkomende economie, nu staat het op het punt om de Verenigde Staten voorbij te steken als grootste economische macht ter wereld. Ook en vooral in deze turbulente tijden is het boek van Sven Agten verplichte lectuur voor wie zich afvraagt waar we met de wereld naartoe gaan, nu de Verenigde Staten blijkbaar zelf een einde willen maken aan hun status van supermacht door zich op zichzelf terug te plooien. China is er meer dan klaar voor om die rol over te nemen. (ls)

Op de lange termijn versnelt het beleid van Trump alleen maar de evolutie dat China de rol van de VS zal overnemen

Sven Agten

Hoe maak ik het in China? Lannoo Campus

240 blz.

24,95 euro