“Peilingen zijn palingen”
Woensdag kijkt de wereld naar de Noorderburen. Volgen de Nederlanders het patroon uitgezet door Britten (Brexit) en Amerikanen (Trump), en maken ze van Geert Wilders de volgende held in de populistische wereldrevolutie?
In de peilingen voor de Tweede Kamerverkiezingen maakt Wilders’ PVV nog altijd een grote sprong voorwaarts - alleen niet langer naar de zo felbegeerde eerste plaats. Maar wie vertrouwt na Brexit en Trump nog opiniepolls? “Peilingen zijn palingen, te glibberig om vast te grijpen”, lacht Joyce Kardol, nummer 29 op de kandidatenlijst van de Partij voor de Vrijheid voor de Tweede Kamer.
Een paar maanden geleden zat ze volgens die peilingen nog zo goed als zeker op een van de 150 blauwe stoelen in de Nederlandse volksvertegenwoordiging. In de peilingwijzer van deze week staat de PVV op nog hoogstens 25 zetels, achter de liberale VVD van premier Mark Rutte. Joyce - lid van de provincieraad in NoordBrabant, oud-militair en Afghanistanveteraan - ziet desondanks de overwinning in het verschiet. “Kijk maar om je heen: de mensen willen verandering. De mensen willen Geert.”
Flyeren
Als ik om me heen kijk, op het Van Coothplein in Breda, zie ik inderdaad een on-Nederlands ordeloos spektakel, ook al doet de politie met groot vertoon van dranghekken en vrachtwagens (Nice!) haar uiterste best om de democratie-in-actie veilig te laten verlopen. Resultaat is een circus van jewelste, met als spil het inmiddels wereldwijd iconische gebleekte haar van Kardols lijsttrekker.
Geert Wilders is op campagnepad: hij heeft “een uurtje flyeren” aangekondigd. Voor zijn aanhang is het een unieke gelegenheid om in zijn buurt te komen, hem aan te raken of met hem voor een selfie te poseren. Maar een paar keer in deze verkiezingsaanloop vertoont de aanvoerder van de Partij voor de Vrijheid zich in het openbaar (vandaag zaterdag een laatste keer in Heerlen en Valkenburg). Maar die paar keren is het ook raak.
Wilders’ invloed op de politieke taal merk je aan het succes van een woord als ‘normaal’
“Niet die man”
Echt hoog is de opkomst op deze kletsnatte middag in Breda niet. Hooguit enkele honderden aanhangers en belangstellenden - met omzeggens evenveel ordehandhavers en pers. Camerateams uit Denemarken en Frankrijk, journalisten uit Noorwegen en Korea: allemaal wagen ze hun hachje in de rugbyscrum die zich verplaatst met de Dutch Trump (aldus een Chinese collega). Wilders’ relatie met de media is er een van volstrekte duidelijkheid en tegelijk willekeur, zo blijkt weer. Journalisten die hem al eens tegen de haren in gestreken hebben, worden niet te woord gestaan. “Niet die man”, commandeert hij zijn begeleiders als een
Paul Frissen