“Naar ons weten geen burgerslachtoffers”
Bij helft vluchten zet België bommen in tegen IS
“Tot nu zijn er naar ons weten geen burgerslachtoffers gevallen bij het uitschakelen van IS-doelwitten”, zegt Defensie. Dat is minder affirmatief dan voorheen: “Honderd procent zeker zijn we alleen van het feit dat er tot nu geen enkel rapport is opgedoken waarbij burgerslachtoffers gelinkt werden aan Belgische inzet”, zegt kolonel Jeroen Poesen, chef operaties bij de Luchtmacht. België is tot 30 juni 2017 voor de tweede keer een jaar aan zet in de strijd van de internationale coalitie tegen IS. Daarna is Nederland weer aan de beurt, al heeft dat aangegeven overbevraagd te zijn. “Wat er gebeurt na 30 juni moet u aan Nederland vragen”, zei Jeroen Poesen bij een perspunt over de lopende legeroperaties. Intussen hebben de zes Belgische F-16’s, die net als de piloten regelmatig afgelost worden, 309 missies van gemiddeld 5 à 6 uren op hun teller. 71 procent van de vluchten vanuit Jordanië gingen richting tanend IS-bolwerk Mosoel. Twaalf procent was bestemd voor regio Bagdad, 17 procent voor (Oost-)Syrië. Ruim twee derde (67 procent) was in steun van coalitietroepen aan de grond. Bij een kleine helft (45 procent) werden gps- dan wel lasergeleide bommen gebruikt.
Drones
Defensie stelt in orde te zijn met de inzetregels. Geen burgerslachtoffers dus. Al was de toon minder affirmatief dan bij eerdere persmomenten. “Je kan nooit honderd procent zeker zijn”, zegt Poesen. “Kan een dierenvriend bijvoorbeeld zeggen dat hij of zij nog nooit een muis heeft overreden? We doen er voorafgaandelijk alles aan om een doelwit correct te analyseren op de aanwezigheid van burgers, van vrouwen en kinderen, onder meer met drones. Bij enige twijfel, zelfs op het laatste moment in de cockpit, geldt de regel: niet aanvallen. Wel zijn we zeker dat België nog geen enkele keer gerapporteerd werd bij meldingen van burgerslachtoffers. Mocht dat wel zo zijn, dan zou bijvoorbeeld IS daar wel mee uitpakken.”
Transparantie
Eerder riep de Britse ngo Airwars België uit tot een van de slechtste leerlingen binnen de coalitie inzake transparantie. “We zijn zo transparant als we kunnen. We moeten ook denken aan de veiligheid van onze mensen”, zei Poesen. “Overigens krijgt de bevoegde parlementscommissie wel alle details.” Defensie toonde ook een filmpje van een precisiebombardement, evenwel zonder datum of plaats. Het beoogde gebouw ontploft, andere gebouwen vlakbij blijven staan. Voor Poesen een bewijs dat de Belgische F-16’s vooral heel precies bombarderen.
Er zijn nog Belgische soldaten aan de slag tegen IS. In het noorden van Irak leiden dertig Belgen, samen met evenveel Nederlanders, Iraakse en Koerdische grondtroepen op. “Hun taak bestaat uit trainen, adviseren en assisteren. Niet uit begeleiden”, verduidelijkt kolonel Bart Laurent, chef operaties. “Ze mogen niet op IS-grondgebied komen. Elk voorstel van steun analyseren we ook eerst in Brussel.” Sinds 1 maart is er ook een zeskoppig militair chirurgisch team aan de slag in Noord-Irak.