Doodsklokken

ben we de klokken dan ook meteen weer aangezet.”

Ook in Veldwezelt (Lanaken) zorgde het klokkenspel al voor de nodige problemen. De kerkklokken zwegen er ’s nachts, maar lieten om half 8 ’s ochtends voor de eerste keer van zich horen voor het Angelusgebed - een gebed dat drie keer per dag gebeden wordt. Veel te vroeg, vonden enkele buurtbewoners. Zij trokken eind vorig jaar met een petitie naar de pastoor en vroegen of de klokken later konden beginnen luiden. Die vraag was een doorn in het oog van andere buurtbewoners die het vroege klokkengelui wel konden appreciëren en de traditie in ere wilden houden. Uiteindelijk bleef alles bij het oude. De klokken in Veldwezelt beginnen nog steeds om half 8 ’s ochtends te luiden.

Gewoonte

Op de meeste plaatsen zorgen de kerkklokken gelukkig niet voor commotie. Wie in de omgeving van een kerk woont, wordt het geluid van de klokken immers gewoon. “We horen het zelfs niet meer”, klinkt het op veel plaatsen.

Mensen raken er ook aan gehecht, zo blijkt. “We hadden het klokkengelui in onze drie kerken stopgezet, maar kregen van de omwonenden van één van die kerken de vraag om het weer aan te zetten”, klinkt het in de Hasseltse deelgemeente Runkst. “De mensen misten het geluid van de klokken. We zijn dan ook aan die vraag tegemoetgekomen.”

Een andere bekende functie van de kerkklokken is het aankondigen van een overlijden in de parochie, de zogenaamde doodsklokken. Die worden nog in 76 procent van de Limburgse parochies geluid. Dat is meestal enkel het geval als de overledene ook kerkelijk begraven wordt. In sommige parochies is er van de doodsklokken dan weer geen sprake meer, omdat de priester het gebeuren bijvoorbeeld “te triestig” vond. Op verschillende plaatsen luiden die doodsklokken één keer, in andere parochies wordt de aankondiging elke dag tot aan de begrafenis herhaald. Soms bestaat er ook nog een verschil tussen het luiden voor een overleden man of overleden vrouw. Voor mannen wordt dan eerst een grote klok geluid, voor vrouwen eerst een kleine.

Koord

Bijna overal is het klokkengelui automatisch ingesteld. De doodsklokken worden dan weer manueel bediend door de koster. Dat kan tegenwoordig door op een knopje te duwen of zelfs door een sms’je te sturen. Maar niet overal worden die moderne technieken toegepast. In een vijftal Limburgse parochies worden de kerkklokken nog op de ouderwetse manier geluid: met behulp van een koord. Dat is bijvoorbeeld het geval in de Sint-Jozefkerk in Tongeren, waar koster Johan Vrancken de misvieringen aankondigt door aan een touw te trekken en zo de klokken te laten luiden.