Eén centrum voor slachtoffers huiselijk geweld
Tien aangiftes per dag van intrafamiliaal geweld in Limburg
In oktober opent in Hasselt het eerste Limburgse Family Justice Center: een plek waar politie, parket, stad, OCMW, welzijnsdiensten en het vertrouwenscentrum kindermishandeling samen gaan huizen om in team huiselijk geweld aan te pakken. Na een evaluatie krijgt ook Genk een vaste stek. Aanvankelijk is het wel niet de bedoeling dat slachtoffers er zelf komen aankloppen, dat moet nog steeds bij de politie. Elke dag worden in Limburg tien aangiftes van intrafamiliaal geweld gedaan. “Nog maar het topje van de ijsberg”, zegt gedeputeerde Frank Smeets.
Tien jaar is Limburg al koploper in de aanpak van huiselijk geweld. “We waren destijds geschrokken van de cijfers, in Limburg waren er meer dan drieduizend aangiftes per jaar. En dat is uiteraard nog een onderschatting, want veel slachtoffers stappen niet naar de politie omdat het nog steeds in de taboesfeer zit”, benadrukt Frank Smeets. Vandaag klinkt het evident, maar een van de eerste stappen toen was iedereen samen rond de tafel krijgen: van justitie en politie tot slachtofferhulp en de centra voor algemeen welzijnswerk. “In het verleden moest het slachtoffer vaak vier, vijf keer hetzelfde verhaal overdoen tegen verschillende instanties. En dat werkt natuurlijk niet. Er werd ook veel naast elkaar doorgewerkt.”
Zware gevallen
Vanaf oktober gaat onze provincie nu nog een stap verder: in een pand op de hoek van de Hasseltse Rodenbachstraat en de Luikersteenweg komt een Family Justice Center. “Naar het voorbeeld van de VS en Canada brengen we verschillende diensten fysiek samen: ze kunnen daar hun werk doen, overleg plegen en zelfs cliënten uitnodigen”, klinkt de Hasseltse burgemeester Nadja Vananroye. “Een vijftiental diensten zullen hier actief zijn: van de twee politiezones Limburg Regio Hoofdstad en Carma, het Limburgse parket, de justitiehuizen, de bijzondere jeugdzorg, het centrum voor alcohol en andere drugproblemen tot de provincie, de stad en Vlaanderen.”
Focussen doen ze – in eerste instantie – vooral op de zware gevallen, ernstige en complexe situaties die goed in de gaten moeten gehouden worden voor ze helemaal uit de hand lopen. Vlaams minister Jo Vandeurzen: “Met het centrum kan het hele gezin beter en vooral in een vroeger stadium geholpen worden.”
Code rood
Het is de bedoeling dat alle processen-verbaal van Carma en Limburg Regio Hoofdstad over intrafamiliaal geweld en kindermishandeling in het Justice Center terechtkomen. Daar wordt dan gekeken welke gezinnen het snelst hulp nodig hebben. Bij code groen bieden ze vrijblijvende hulp, gezinnen kunnen daar vrijwillig op ingaan. Voor oranje gaan ze al iets nadrukkelijker (en vaker) aankloppen. Rood staat voor de alarmbel: snelle actie en een gezamenlijk plan van aanpak. Na een proeftijd van een jaar wordt de vaste stek in Hasselt geevalueerd en komt er ook een Family Justice Center op de Welzijnscampus in Genk. “Niet onbelangrijk als je weet dat één op de drie aangiftes van familiaal geweld in onze twee politiezones gebeurt”, zegt burgemeester Wim Dries van Genk. “Terwijl er nog veel partners zijn die geen aangifte doen. Eén op de twee praat er zelfs niet over met de omgeving. We zien zeker ook dat slachtoffers met een migratieachtergrond moeilijk hun weg vinden naar politie of hulpdiensten.”
’s Nachts
Niet dat de slachtoffers in eerste instantie al rechtstreeks aan de deur van het centrum kunnen aankloppen: “Stap voor stap gaan we bekijken hoe dat kan, omdat we niet willen dat slachtoffers hier ’s nachts voor een gesloten deur staan. In een crisissituatie, wat het in zo’n geval toch vaak is, moet je meteen geholpen kunnen worden en ook onmiddellijk weten waar je moet zijn. Het politiekantoor blijft dus de plek om aangifte te doen op crisismomenten.”
Training voor politie
En waarom die Engelse naam? “Omdat het een bekend, internationaal begrip is. De inspiratie komt ook uit Amerika. Het is de bedoeling om in heel Vlaanderen tegen het einde van het jaar in elke provincie zo’n Family Justice Center te hebben”, stelt Vandeurzen.
Ook Europa komt over de brug met extra geld voor het Limburgse centrum: met ruim een half miljoen euro kunnen ze speciale training voor politiemensen (in virtual reality) opstarten, aan wetenschappelijk onderzoek doen en oplossingen uitwerken in dossiers waarin de dader een tijdelijk huisverbod heeft gekregen.
Naar het voorbeeld van de VS en Canada brengen we verschillende diensten fysiek samen
Nadja VANANROYE Burgemeester Hasselt Drieduizend slachtoffers per jaar is nog maar het topje van de ijsberg
Gedeputeerde Frank SMEETS