\Wél erg, want het gevolg van softe aanpak

Expert kunnen het gebrek aan ambitie bij onze jongeren moeilijk verklaren. Heeft het te maken met onze volksaard, zoals ontwikkelingspsycholoog Wim Van den Broeck (VUB) oppert? “Vlamingen zijn bescheiden, dat zit in onze cultuur. Ambitie is sowieso een cultuurgevoelig begrip. In Noord-Korea of Japan is dat een hoog goed. Bij ons is dat veel minder het geval.” Toch is het ook bij ons ooit anders geweest. “De jongste decennia heeft ons onderwijs veel meer de nadruk gelegd op hoe leerlingen zich voelen op school. Op zich een goede zaak, maar we zijn aan het overdrijven”, zegt Van den Broeck. “We leven in een sentimentele maatschappij. We leren kinderen meer naar zichzelf te kijken, aan introspectie te doen. Dat is een psychologisering van ons onderwijs en géén goede zaak. Het maakt onze jeugd kwetsbaar. We moeten hen net leren naar buiten te kijken, naar de interessante wereld rondom ons. Presteren op school was vroeger veel belangrijker.”

Van den Broeck vindt steun bij Dirk Van Damme, onderwijsexpert van de OESO. Volgens hem is het de taak van startende leraren niet te veel mee te gaan in dat ‘softe’ discours. “Er moet een goed evenwicht zijn tussen het welbevinden van jongeren en hun schoolse prestaties. De slinger is iets te veel doorgeslagen.” Terwijl we ambitieuze jongeren net nodig hebben om onze kenniseconomie te voeden. “Mijn generatie is heel sterk gestimuleerd om het goed te doen op school en om te studeren aan de unief”, zegt Van Damme. “Maar uit de PISAresultaten nu blijkt dat slechts 29 procent van de vijftienjarigen verwacht een universitair diploma te behalen.” Voorlopig behoort onze jeugd gemiddeld tot de wereldtop voor wiskunde en wetenschappen. Maar de groep uitmuntende leerlingen kalft af. “Ik kan het niet wetenschappelijk staven, maar ik denk dat het gebrek aan ambitie daar iets mee te maken heeft”, zegt Van Damme.