“Niet nog een keer?”
‘Brenda uit Bristol’ verwoordt Britse verbijstering over vervroegde verkiezingen
Het Britse Lagerhuis heeft gisteren zoals verwacht ingestemd met zijn eigen ontbinding in de aanloop naar nieuwe parlementsverkiezingen op 8 juni. Lang niet alle kiezers zijn verguld met de onverwachte bocht van premier Theresa May. ‘Brenda from Bristol’ verwoordde de verkiezingsmoeheid, bijna een jaar na het Brexit-referendum, voor de BBC-microfoon: “Niet nog een keer? Godallemachtig...” De niet nader geïdentificeerde bejaarde kiezer uit de universiteitsstad in het westen van Engeland (waar 61 procent tegen Brexit stemde) kwam aan het woord in een regionaal nieuwsprogramma van de BBC. Haar uithaal verspreidde zich meteen als een heidebrand door de (sociale) media. “Je maakt me wat wijs! Niet nog een keer? In godsnaam, ik kan er niet meer tegen. Er is te veel politiek vandaag de dag. Waarom doet ze dit?”
De hartekreet van de pittige dame ging viraal omdat hij blijkbaar de stemming van de natie vertolkt. Sinds 2014 hebben de Britten een algemene verkiezing (met een verrassende overwinning van de Conservatieven) en een bijzonder intens Europees referendum (met ook al een onverwachte uitslag) achter de rug. De Schotten deden daar nog eens een slopend onafhankelijkheidsreferendum bij.
Stemming
Brenda’s uithaal werd gisterochtend aan premier May voorgespeeld toen die zich liet interviewen in het toonaangevende Today Programme op BBC4. May reageerde niet direct op het vlammende commentaar. Ze herhaalde dat ze zich genoodzaakt voelde nu vervroegde verkiezingen te houden om te voorkomen dat de oppositie met haar politieke spelletjes de Britse onderhandelingspositie in de Brexit-onderhandelingen zou verzwakken. Gisteren stemden de oppositiepartijen overigens massaal voor de vervroegde verkiezingen. De 522 ja-stemmers (tegen 13 nee-stemmers) lagen ruim boven de twee derde meerderheid die de wet voor een voortijdige ontbinding van het Lagerhuis vereist.
‘Saboteurs’
De tabloids zetten gisteren de toon voor de campagne. De Daily Mail, heftig anti-EU, verwoordde in zijn kop het actieplan dat May zelf uiteenzette maar dan pittiger. ‘Crush the Saboteurs’, verpletter de saboteurs. The Sun – ook hevig pro-Brexit – had het over Blue Murder, blauwe moord (naar de partijkleur van de Conservatieven). Of hoe de door de premier verhoopte aardverschuiving de Labour-oppositie onder Jeremy Corbyn (en ook haar eigen lastposten) de electorale doodsteek kan bezorgen. Volgens peilingen zouden de Conservatieven tot 55 zetels van de sociaaldemocraten kunnen afpakken, waardoor ze een voorsprong van 200 zetels zouden krijgen. Commentatoren hadden het gisteren over regelrechte paniek op de Labourbanken. ‘Afmaken’ zou ook het plan zijn dat May met Ukip voor heeft. De partij die de Brexit op de agenda zette, is al op sterven na dood. Een verpletterende verkiezingsnederlaag kan het einde betekenen.
Voxpop
Maar het waren gisteren niet de partijen of de tabloids die het laatste woord hadden. Dat was Brenda uit Bristol. Vertolkte de sympathieke voxpop nog iets anders dan simplistisch antipolitiek sentiment? Of trof ze een zenuw met haar verkiezingsmoeheid? Premier Theresa May hield een half jaar vol, bij hoog en bij laag, dat ze onder geen beding verkiezingen zou afkondigen. En plots zijn die verkiezingen een absolute noodzaak geworden, de enige manier om tot een goede Brexit – wat dat ook moge zijn – te komen. Niet alleen Brenda uit Bristol was verbijsterd over de bocht van Theresa May. Misschien is de aangekondigde triomf toch niet zo zeker.