HARDSTE CONFRONTATIE OOIT?
VANAVOND LAATSTE DEBAT TUSSEN LE PEN EN MACRON
Vandaag wordt het een verscheurende keuze voor veel Fransen. Nog niet die tussen Le Pen of Macron, die is voor zondag. Maar de keuze voor het finale debat met de twee kandidaten of voor de match Monaco-Juventus. Afgaand op de recente toon van de campagne kan het er in de tv-studio qua tackles harder aan toe gaan dan in het stadion. Het grote debat van de tweede ronde begint vanavond om 21 uur op de publieke (France 2) en commerciële (TF1) televisie. De formule is inmiddels een absolute must en een onmisbare traditie van de Franse presidentsverkiezingen. De voorbije afleveringen leverden onvergetelijke cameo’s uit de Franse politieke geschiedenis op. Denken we maar aan de magistrale confrontatie tussen president Mitterrand en zijn premier Chirac in 1988. Chirac wijst Mitterrand (die hem net een cohabitatie lang gekoeioneerd heeft) op het feit dat ze als gelijke kandidaten tegenover elkaar zitten, niet als president en (ondergeschikte) premier. “U hebt volkomen gelijk, meneer de eerste minister”, antwoordt Mitterrand op zijn meest hautaine toon. Niet veel later wint hij zijn tweede mandaat.
“Slaaf”
Vanavond zal de confrontatie waarschijnlijk op een grovere manier gebeuren. De regels liggen vast, na afspraak tussen de twee kampen. Bij loting is afgesproken dat Le Pen het eerst aan het woord komt en Macron het laatste zegje mag doen. Ook geloot: Macron is rechts in beeld, Le Pen links. Dat is gezien de recente toon van haar campagne niet zo raar. Die campagnetoon was tijdens haar meeting in Villepinte ongemeen aanvallend. Gisteren antwoordde Macron op het telkens weer herhaalde verwijt dat hij de kandidaat van de financiële wereld, de banken, de rijke elite is: “Als ik een knecht van de banken was, zou ik er nog voor werken. Als ik een knecht van de banken was, zou ik als minister geen wet gemaakt hebben die hun monopolies heeft gebroken. ”
Het verwijt dat hij ‘slaaf van de banken’ is, heeft een bijna klassiek antisemitische bijklank. Zeker wanneer het gericht is aan een voormalige topmedewerker van de Rothschildbank die voor de goede orde ook nog eens als volksvijand wordt neergezet. Tot nader order wijzen de peilingen er niet op dat de agressieve toon Marine Le Pen dichter bij de overwinning brengt. In de peilingen van gisteren ligt Macron met een score van 60 of 59 procent nog altijd ruim voor, al werd de voorsprong sinds de dag van de eerste ronde iets kleiner.
Arrogantie
Gisteren bereidden de twee kandidaten zich in alle rust voor op de confrontatie van vanavond. Waar moeten ze op letten? Voor allebei is dat op de eerste plaats hun toon. Macron maakte de zondag van de eerste ronde de fout toen al een soort overwinningsspeech te houden, terwijl de beslissende strijd nog moest beginnen. Dat hij achteraf in select gezelschap ging vieren in de chique Parijse brasserie La Rotonde, maakt de perceptie van arrogantie alleen erger. Die indruk zal hij vanavond te allen prijzen moeten vermijden. Voor Le Pen geldt dat ze de kroon op het werk van de dediabolisering moet zetten, door zich definitief los te maken van de perceptie dat ze de aanvoerster van extreemrechts is. Ze wil de “kandidaat van het volk” zijn, de vaderlandslievende politica die zich opwerpt als enige beschermster van de kleine man tegen de harteloze globalisten. Bij dat beeld passen bijvoorbeeld geen aanvallen op de euro meer, waarmee ze bejaarde spaarders erg bang maakt. En evenmin schaamteloos plagiaat - zoals in haar toespraak van maandag. Hele paragrafen ervan waren gepikt uit een recente speech van verslagen rivaal François Fillon. “Een knipoog”, noemde een medewerker het flagrante copy-pasten gisteren.