CHECK Een artroscopie bij knieartrose doet meer kwaad dan goed
Kijkbuisoperaties van de knie zijn totaal nutteloos bij knieartrose, terwijl ze zeer frequent worden uitgevoerd. Puur geldverlies, zeggen internationale experten. Een knie bestaat uit twee botstukken waarvan de uiteinden bekleed zijn met kraakbeen. Bij het ouder worden gaat dat kraakbeen wat onregelmatigheden vertonen door sleet. Dergelijke slijtage is te zien bij een kwart van alle mensen ouder dan 50 jaar. Het zijn beginnende tekens van knieartrose. Knieartrose kan ook ontstaan door trauma (bijvoorbeeld een sportblessure) of na scheuren van kruisbanden of meniscussen. Driekwart van de mensen waarbij de meniscus werd weggehaald, ontwikkelt na 10 jaar knieartrose in de betrokken knie. De belangrijkste symptomen van knieartrose zijn pijn en bewegingsbeperking. De pijn komt en gaat en een genezende behandeling bestaat niet. Blijven bewegen is het belangrijkste advies, naast overgewicht vermijden en bij hoge nood pijnstillers innemen. Bij ernstige knieartrose kunnen cortisoneninjecties en uiteindelijk een knieprothese overwogen worden. Heel vaak worden kijkbuisoperaties (artroscopies) voorgesteld waarbij de knieholte gespoeld wordt en losse of gescheurde stukjes (bijvoorbeeld van de meniscus) verwijderd worden. In de Verenigde Staten wordt deze procedure bijvoorbeeld jaarlijks meer dan 2 miljoen keer uitgevoerd. Canadese en Australische wetenschappers hebben alle relevante studies hierover geanalyseerd en ze hebben de bevindingen uitgebreid besproken met Mania VAN DER CAM
Directrice patiëntenpanels (bestaande uit mensen met knieartrose) in functie van pijn, dagelijks functioneren en kwaliteit van leven. De conclusie luidt dat dergelijke kijkbuisoperaties van de knie bij knieartrose absoluut vermeden moeten worden, ook al is er sprake van een gescheurde meniscus, van blokkages of ‘klikken’ van de knie. Minder dan 15 procent van de patiënten ervoer enige verbetering na een artroscopie, en dat effect ebde binnen het jaar weer weg. Dit voordeel bij een zeer kleine groep patiënten weegt niet op tegen de mogelijke risico’s van een artroscopie van de knie: pijn, gezwollen knie, soms weken last vooraleer men opnieuw op het been kan steunen.
Eigenlijk is het al lang bekend dat een artroscopie in geval van knieartrose geen effect heeft: zo staat het ook in de internationale richtlijnen, maar die worden niet altijd opgevolgd. Jammer, want hier kan aardig wat bespaard worden. In de loop van juni komt Minister Maggie De Block met een globaal plan, waarbij ze artsen aanmaant richtlijnen te gebruiken: de patiënt kan er alleen maar wel bij varen.
Een artroscopie is mogelijk wel nuttig in andere gevallen. Als de knie volledig blokkeert en niet meer kan strekken bijvoorbeeld, of bij sommige sportletsels.