Douane gebruikt voor het eerst legerdrones bij grenscontroles
Ministers kijken goedkeurend toe tijdens eerste tests
FLORENNES/FRASNES-LES-COUVIN
- De Belgische douane kan bij grote grenscontroles voortaan gebruikmaken van drones van het leger. Ministers van Defensie en Financiën Steven Vandeput en Johan Van Overtveldt (beiden N-VA) hebben daarvoor een samenwerkingsakkoord ondertekend. Gisteren al gingen de douaniers aan de slag met de legerdrones, onder goedkeurend oog van Vandeput. “Dit is een mooi voorbeeld van hoe Defensie een meerwaarde is voor het land”, zegt de defensieminister. Hij kijkt verveeld. Twee tv-ploegen registreren zijn verhoor, persfotografen doen hun ding. Hemy, een drugs- en cashspeurhond, besnuffelt intussen zijn zwarte MG en vindt ingepakt in zilverpapier geen portie boterhammen, maar cannabis. Pech dat net vandaag de ministers van Defensie en Financien een akkoord ondertekenden over de inzet van militaire onbemande vliegtuigen bij douaneacties. Zo’n onbemand vliegtuigje had gezien dat hij snel een zijweg was ingeslagen. Een motard van de douane kliste hem. “Rotdag”, zie je hem denken.
Om negen uur begon gisteren op de N5, de Route Charlemagne, in het plaatsje Frasnes-les-Couvin, zo’n 10 kilometer voor de Franse grens, een grote douaneactie. Anders dan anders. Want hoog in de lucht, niet te zien en niet te horen, houdt voor het eerst een B-Hunter, een van de twaalf resterende onbemande vliegtuigjes die het leger nog rijk is, de wijde omgeving van de ontplooiing van de douane in de gaten. Zijn beelden seint het tuig door naar een grondstation in de luchtmachtbasis van Florennes, zijn thuisstek 25 kilometer verderop. Militairen volgen die beelden rechtstreeks, geassisteerd door een verbindingsofficier van de douane. Al mag die de binnenlopende beelden niet mee bekijken. Maar hij hoort wel de militaire collega’s, verneemt de coördinaten en stuurt acties ter plekke aan. Douanier Catherine Delmotte, verantwoordelijk voor de afdeling in Charleroi, staat in verbinding met Florennes, met een intercep- tieploeg, met nog eens zes motards en met alle agenten op de controleplek. “En op de gsm met de collega’s uit Frankrijk. Of die UAV ( unmanned aerial vehicle of onbemand vliegtuig, nvdr.) een verschil maakt? Mais oui. Als nu een wagen ontsnapt of vreemd rijdt, dan signaleert dat vliegtuigje dat en grijpen wij in. Daarnet hebben we nog een achtervolging gehad. Iemand week van het parcours af. Ze zijn er nu achteraan. Als we dat vliegtuigje niet hadden, zouden we die mannen kwijt zijn.”
Derde dimensie
“In deze sector van de douane, die van de provincies Henegouwen en Namen, is de grens met Frankrijk 600 kilometer lang en er zijn 140 grensovergangen in deze zone”, weet Kristian Vanderwaren, algemeen bestuurder van Douane en Accijnzen. “Onmogelijk dat allemaal te controleren. Met zo’n drone hebben we er plots een derde dimensie bij. Ze kunnen bovendien ook ’s nachts vliegen en warmere plekken detecteren. Interessant om bijvoorbeeld drugsplantages te ontdekken.”
Iets daarvoor ondertekenen Steven Vandeput (N-VA), minister van Defensie, en zijn collega van Financiën en partijgenoot Johan Van Overtveldt – die ook bevoegd is voor de Belgische douanediensten – op de basis in Florennes het samenwerkingsakkoord tussen Defensie en Douane en Accijnzen, een dienst van Financiën. Het akkoord behelst meer dan louter de inzet van de UAV’s. Zo leren militairen de douaniers op militaire schietstanden beter schieten, krijgen onderricht geweldbeheersing en EHBO. Maar de hoofdmoot is toch het civiele gebruik van die drones. Het leger heeft die sinds 2002. Rond 2021-2022 worden die alweer afgelost door zes nieuwe, voorzien in Vandeputs strategisch plan.
Verfijnd protocol
Minister Van Overtveldt: “Nu heeft een chauffeur die controles wil ontwijken veel mogelijkheden. Met drones is dat een stuk minder. We gaan dit grondig evalueren. Dan kan het best zijn dat we de drones frequenter zullen inzetten. Maar laten we eerst stappen, vooraleer te lopen.”
“Dit is ook een goede training voor ons smaldeel van onbemande vliegtuigen”, vult collega-minister Steven Vandeput aan. “Zolang dit past in ons vliegplan en we bijvoorbeeld niet voor weekendacties gevraagd worden, blijft dit voor het Defensiebudget. Een mooi voorbeeld van hoe Defensie een meerwaarde is voor het land. Waarom dit niet eerder kon? Er was al een akkoord, maar dat was heel flou. Dat oude protocol is nu verfijnd.” Eerder werden al militaire drones ingezet voor tellingen van everzwijnen in de Ardennen, voor de bewaking van de Antwerpse haven in terreurtijden en tegen sluiklozingen op de Noordzee.
Als dit goed loopt, kan het best zijn dat we de drones binnenkort frequenter zullen inzetten. Maar laten we eerst stappen, vooraleer te lopen Johan VAN OVERTVELDT Minister van Financiën