Blik op de buurt, voeten in de wereld GENK
Er zijn kankerpatiënten die door hun positivisme en strijdvaardigheid anderen de kracht geven om hun ziekte te dragen. Latifa Harraq was zo iemand: hoe slecht het ook met haar ging, ze bleef anderen moed inspreken en raad geven. Dat had ze als buurtwerkster altijd gedaan, en dat zou ze blijven doen. Een primeur deze week voor ‘Het Laatste Woord’ - al lijkt dat woord niet echt op zijn plaats in deze rubriek. Voor het eerst belichten we een overlijden dat de voorbije weken niet in de krant stond. Geen rouwadvertentie, geen overlijdensbrief, enkel een tip van één van onze regiocorrespondenten. “In de moslimgemeenschap kennen wij de traditie van rouwbrieven niet”, zegt Latifa’s weduwnaar Hassan Amaghlaou, orthopedagoog en tevens Limburgs provincieraadslid voor Groen. “Overlijdens worden bij ons mondeling bekendgemaakt, of via een bericht op Facebook.”
De belangrijkste reden daarvoor is dat een islamitische begrafenis meestal binnen 24 uur na het overlijden plaatsvindt. “Maar dat ging hier niet, en dat hebben we gerespecteerd”, zegt Hassan. “Op vrijdag is de kist met Latifa’s lichaam naar de moskee gegaan, voor een gebed en de zegening van de imam. Een dag later hebben we Latifa begraven op het kerkhof in Genk. Telkens waren familie en vrienden erbij. Het deed deugd om hen zo kort bij ons te hebben.”
Bruggen bouwen
Latifa Harraq was jarenlang het gezicht van het buurtopbouwwerk in Zwartberg en Waterschei, eerst bij Stebo, later bij Rimo. “Via haar werk wilde ze wijken stimuleren tot betrokkenheid”, zegt Hassan. “Latifa werkte vooral rond armoede en milieu, maar evengoed hielp ze mensen met hun administratie.” Platgetreden paden bewandelen was niets voor Latifa. Ze zocht liever haar eigen weg. Als enig meisje in een gezin met zes broers stuurden Latifa’s ouders haar in het middelbaar onderwijs naar de beroepsafdeling snit en naad. Daarna werkte ze twee jaar in een fabriek. Maar dat was niet wat ze wilde. “Latifa was geboren om met mensen te werken. Ze was als vrijwilligster al actief in het buurtopbouwwerk toen ze via een eenjarig contract in het sociaal werk rolde”, zegt Hassan.
Latifa volgde bijscholingen in Hasselt en Tongeren en als werkstudent haalde ze haar bachelordiploma maatschappelijk werk aan de Sociale Hogeschool in Heverlee. Drukke tijden waren dat: zowel Hassan als Latifa waren aan het werk, en ook Hassan studeerde op dat moment in het tweedekansonderwijs. “Ik weet nog dat ik in 1997 mijn eindwerk aan het schrijven was terwijl Latifa zwanger was van onze zoon. Later werd ons gezin uitgebreid met een dochter.”
Ook hun vrije tijd stond in het teken van ontplooiing en bruggen bouwen. Begin jaren negentig richtten Hassan en Latifa El Moustakbal (‘de toekomst’, nvdr.) op, een vzw voor jongeren die in het teken staat van uitwisseling. “Met de bedoeling om mensen écht te leren kennen. Allochtonen en autochtonen staan met veel vraagtekens tegenover elkaar”, zegt Hassan. “De beste manier om vooroordelen weg te werken, is elkaar te ontmoeten. Er is veel positiviteit in onze samenleving. Daar wilde Latifa de nadruk op leggen, in plaats van in de klaaghoek te staan.”
Gedreven en genereus
“Latifa was erg zelfstandig, ze wilde niet betuttelen of betutteld worden”, bevestigt Nicole Baerts, één van Latifa’s vriendinnen uit Genk. “Ze heeft veel gedaan voor de integratie in haar stad, op haar manier. Ze sprak niet over wij-zij of over Marokkanen versus Belgen. Voor Latifa waren we allemaal kinderen uit mijnwerkersgezinnen die grotendeels op dezelfde manier opgevoed waren en die vanuit het toenmalige PMS allemaal naar dezelfde school, Stella Maris in Waterschei, werden gestuurd.”
Nicole leerde Latifa eind jaren tachtig kennen toen ze als buurtwerkster instond voor de meisjeswerking in Waterschei. Tijdens een daguitstap naar Bobbejaanland was er plots een meisje dat op een positieve manier de aandacht trok en de groep hechter maakte. “Mensen samenbrengen en een discussie op gang brengen: dat was Latifa. Toen ze op zoek ging naar werk, is ze via een eenjarig contract bij ons terechtgekomen. Ik heb haar dat jaar mogen begeleiden. Toen al viel ze op door haar enthousiasme en gedrevenheid. Het is mede dankzij haar dat onze werking in Waterschei destijds is uitgegroeid tot een bloeiend buurthuis.”
Na collega’s werden Nicole en Latifa vriendinnen. “Het is dankzij haar dat ik de Marokkaanse cultuur beter heb leren kennen. Ik was wel in Oud-Waterschei opge- groeid, maar van de cité wist ik niet veel. Ik ben ook eens met haar naar Marokko op vakantie geweest, waar ze me verschillende steden heeft laten zien en me heeft laten kennismaken met haar familie. Latifa was op dat vlak heel genereus. ‘Ben je gelukkig?’, vroeg ze de mensen altijd. Als er een positief antwoord volgde, knikte ze: ‘Dan ik ook.’”
Hersentrombose
Zes jaar geleden kreeg Latifa borstkanker. Ze was ondertussen aan de slag bij het Minderhedenforum in Brussel, maar gaan werken zat er niet meer in. “Ze viel van het ene ongemak in het andere”, zegt Hassan. “Na elke chemo was er een korte opflakkering, waarna ze herviel. Twee jaar geleden stelden de dokters vast dat de kanker was uitgezaaid tot in haar botten. Toch is ze altijd positief en hoopvol gebleven.” Nicole: “Ondanks haar ziekte bleef ze anderen moed inspreken en raad geven.”
Latifa Harraq overleed op 5 mei aan de gevolgen van een hersentrombose. Ze had zes weken in het ziekenhuis doorgebracht, waar vrienden en familie 24 uur op 24 bij haar waren gebleven. “Haar spraakfunctie en de fijne motoriek aan de rechterkant van haar lichaam waren weggevallen”, zegt Hassan. “De kinesisten hebben dat een beetje kunnen rechttrekken, maar volgens de dokters had verder behandelen geen zin meer.” “Toen ze op 5 mei naar huis mocht, dachten we haar nog een tijdje bij ons te kunnen houden. We waren erop voorzien: met vrienden en familie hadden we een bezoekschema uitgedokterd, ik had poets- en familiehulp geregeld”, zegt Hassan. “Maar enkele uren na haar thuiskomst overleed ze. Alsof ze wist: ik kan rusten nu, het is goed zo.”