Spelling van het lot
Het Groot Dictee der Nederlandse Taal verdwijnt
De hoogmis voor spellingfetisjisten – het laborieuze Groot Dictee der Nederlandse Taal – wordt haast zeker afgevoerd. Te oubollig en er kijkt nog amper iemand, oordeelt de Nederlandse openbare omroep, die het dictee samen met de VRT uitzond. Een verrassing is het niet, zegt de Taalunie. “De nadruk bij het Groot Dictee werd te veel gelegd op de moeilijkheid van de spelling.” Prezwalskipaard, met of zonder hoofdletter? 26 jaar lang was het Groot Dictee der Nederlandse Taal het moeilijkste Nederlandse dictee dat er te vinden was. Bekende Vlamingen en Nederlanders, schrijvers of professoren: velen beten hun tanden erop stuk. Een 27ste editie komt er echter niet. De Nederlandse openbare omroep ziet er geen brood meer in, vanwege te lage kijkcijfers en “te oubollig”. Het was misschien jarenlang een instituut, maar het heeft zijn beste tijd gehad”, klinkt het over de grens. De VRT beraadt zich nog, al “wordt het moeilijk, nu één van de partners wegvalt”.
Alles op computers
Spellingfanaten reageren teleurgesteld op het plotse, ietwat eerloze einde voor het Groot Dictee. Maar de Taalunie – zeg maar de officiële verdediger van de Nederlandse taal – is genuanceerder. “De nadruk bij het Groot Dictee werd te veel gelegd op de moeilijkheid van de spelling”, reageert Jan Willem Bloemen van de Taalunie. “En dat terwijl spelling in feite zo eenvoudig mogelijk hoort te zijn.” Speelt ook mee om het tv-programma af te voeren: het feit dat het concept van een dictee achterhaald lijkt. In het onderwijs bijvoorbeeld woedt al een tijdje een felle discussie over de zin of onzin van zulke spellingtesten. Ook de Taalunie adviseert in een recent advies aan de Nederlandse en Vlaamse ministers van Onderwijs om het klassieke dictee te vervangen door andere taal- en spellingtesten. Nuttiger zou zijn de jeugd te leren omgaan met online woordenboeken en spellingcorrectors, omdat “tegenwoordig zowat alle teksten op computers worden gemaakt”, aldus de Taalunie. Het katholiek onderwijs in Vlaanderen is die weg al ingeslagen. “Wij zien een dictee eerder als oefening, dan als test of evaluatie. In veel scholen is het klassieke dictee daarom door andere oefeningen vervangen”, aldus woordvoerder Marijke Van Bogaert.
Ook taalkundige Steven Delarue, nochtans een grote fan van het Groot Dictee, pleit voor taal- of opsteloefeningen in het onderwijs, waar vervolgens ook punten op het onderdeel spelling worden gegeven. “Zonder fouten kunnen schrijven blijft belangrijk”, zegt hij. “Maar het is niet omdat je goed bent in spellen dat je ook goed bent in taal. Bij de klassieke dictees werd echter enkel dat eerste getest, de rest leek minder van belang. Trouwens: zo’n schooldictee werd ook al snel een opsomming van veel te moeilijke woorden die je in het dagelijkse leven amper gebruikte.”