“Armoederisico daalt met 15 procent voor kinderen”
Vlaamse regering keurt opvolger kinderbijslag goed
Kinderen die geboren worden vanaf 1 januari 2019 krijgen een ‘groeipakket’ in plaats van kinderbijslag. De Vlaamse regering heeft het decreet daarvoor goedgekeurd. De impact op het armoederisico is ook opnieuw uitgerekend door de KU Leuven. “Bij 15 procent van de kinderen die na 2019 worden geboren zal het armoederisico dalen”, zegt minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V). De kinderbijslag wordt hervormd, dat is een jaar geleden al bekendgemaakt. Maar nu is ook het decreet klaar. Elk kind dat vanaf 2019 wordt geboren krijgt een basisbedrag van 160 euro per maand én een schoolbonus van – al naargelang de leeftijd – 20 à 60 euro per jaar. Daar komt nog een variabele zorgtoeslag bij voor onder meer kinderen met een handicap of wezen, een sociale toeslag van 50 à 80 euro per maand voor lage inkomens, een toeslag van 150 euro per jaar voor kleuters van 3 en 4 jaar die genoeg naar school gaan en een schooltoeslag voor lage inkomens.
Voor die schooltoeslag trekt minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) 30 miljoen euro extra uit. Vooral schooltoelages voor het secundair onderwijs stijgen vanaf september 2019 gemiddeld met meer dan 200 euro: van 456 nu naar 682 euro. “Bovendien komt er nog 8 miljoen euro voor de uitbouw van de studietoelage voor het HBO5”, zegt Crevits. Vanaf academiejaar 2019-2020 zal het hoger beroepsonderwijs (HBO5) deel uitmaken van het hoger onderwijs, vanaf dan kunnen studenten HBO5 ook voor het eerst een studiebeurs krijgen. Alle schooltoelages worden automatisch toegekend.
Vorig jaar kreeg de hervorming van de kinderbijslag al meteen veel kritiek, met name over de impact ervan op armoede. De Vlaamse regering heeft zich namelijk voorgenomen om de kansarmoede bij kinderen met de helft terug dringen. Dat lukt niet en daar zijn allerlei welzijns- en armoedeorganisaties niet gelukkig om. De Gezinsbond is genuanceerder. “Wij wilden in elk geval niet dat het budget van de kinderen uit gewone gezinnen – zonder risico op armoede – zou dalen”, zegt Yves Coemans. “Ze hadden van ons wel het geld van die belachelijke kleuterpremie mogen gebruiken voor kinderen in armoede. We zijn ook niet gelukkig dat de 3,17 euro die ouders per dag krijgen voor kinderopvang die niet werkt volgens het inkomensgerelateerde systeem, uit het budget van de kinderbijslag komt. Het beste is natuurlijk dat het hele budget zou stijgen, maar dat gebeurt niet.”
Vier kinderen
De Gezinsbond is wel kritisch voor de impact op gezinnen vanaf vier kinderen. Die lopen met 19,3 procent net het grootste risico op armoede, maar net die gezinnen worden niet beter van die hervorming. “Volgens berekeningen van de KU Leuven blijven ze op hetzelfde niveau van armoede zitten als nu. We vragen ons af of dat klopt en of het niet om een stijging van het armoederisico moet gaan”, zegt Coemans. “Toch klopt onze berekening”, reageert Toon Vanheukelom van de onderzoeksgroep Economie en Overheid van de KU Leuven, die de impact van armoede berekende. “Want je moet ook alle andere toeslagen meerekenen.” Volgens de KU Leuven daalt het armoederisico van een kind dat na 2019 is geboren en – dus een basispremie van 160 euro per maand krijgt – van 9,9 procent nu naar 8,4 procent. Dat betekent dat 15 procent minder kinderen het risico lopen op armoede. In een eerste versie van het rapport was het verschil minder groot, maar dat heeft te maken met een fout in de berekeningswijze. “De gegevens die we gebruikt hebben zijn zegt Vanheukelom.
De grootste daling zit bij gezinnen met drie kinderen, daar daalt het armoederisico van 11,3 procent naar 8,9 procent. Bij de eenoudergezinnen gaat het van 18,2 procent naar 16,7 procent. Gezinnen met kinderen die nog voor 2019 geboren zijn, maar met een jaarlijks inkomen dat lager is dan 30.144 euro,krijgen naast de huidige kinderbijslag ook al de sociale toeslagen van het nieuwe systeem. Daardoor loopt drie procent van deze kinderen minder risico op armoede, het armoederisico daalt namelijk van 9,9 naar 9,6 procent.
Armoedekloof
dezelfde”, De armoedekloof – het bedrag dat je nodig hebt om boven de armoedegrens te geraken – wordt ook kleiner. Voor gezinnen die onder de nieuwe regeling vallen daalt die kloof van 470 euro per maand met 68 euro, voor gezinnen die onder de huidige regeling vallen, met 55 euro.