Tien keer meer gedwongen opnames van kinderen
Wachtlijsten in kinderpsychiatrie lopen op tot zes maanden
Het aantal jongeren dat gedwongen opgenomen wordt in de psychiatrie is in de laatste twintig jaar meer dan vertienvoudigd. “Toen ik twintig jaar geleden startte in de psychiatrie, werden er in Limburg één à twee jongeren per jaar opgenomen. Nu zijn er dat gemiddeld twintig per jaar”, zegt Kris Lemmens, zorgmanager van de kinderpsychiatrie in Asster, het Truiense psychiatrisch ziekenhuis. “Intussen moeten sommige jongeren zes maanden wachten op opvang.”
Toen ik twintig jaar geleden startte in de psychiatrie, werden er in Limburg één à twee jongeren per jaar opgenomen. Nu zijn er dat gemiddeld twintig
Kris LEMMENS Zorgmanager Asster
België is wereldkampioen wat het aantal bedden voor psychiatrische patiënten betreft. Maar de afbouw daarvan is volop bezig. De laatste jaren wordt er meer ingezet op ambulante zorg en op mobiele teams die mensen thuis verzorgen. Tenminste, dat is het verhaal voor volwassen patiënten. In de kinderpsychiatrie zijn ze net bezig met de omgekeerde beweging. Hier komen er wel bedden bij, zij het mondjesmaat.
“De kinderpsychiatrie is vergeleken met die voor volwassenen redelijk nieuw”, zegt Kris Lemmens, die bij Asster in Sint-Truiden zorgmanager is voor de kinderpsychiatrie. “De kinderpsychiatrie in Asster bestaat nu dertig jaar, terwijl de afdelingen voor volwassenen net hun 175ste verjaardag hebben gevierd. We hebben in verhouding ook veel minder bedden. In twintig jaar tijd hebben we elf bedden bijgekregen, van 20 naar 31. In heel Limburg zitten we aan zo’n 117 bedden in totaal voor patiënten in de kinderpsychiatrie. Voor de volwassenen zijn er dat tien keer meer: 1.100 in heel Limburg.”
Maatschappij
Nochtans kan de kinderpsychiatrie wel wat meer bedden gebruiken. “Op zich is het aantal kinderen met psychiatrische problemen niet gestegen tegenover vroeger”, zegt Kris Lemmens. “Het probleem is dat de maatschappij in die twintig jaar erg veranderd is, waardoor kwetsbare jongeren nu meer last hebben van hun problemen. Bijvoorbeeld de keuzestress, die veel jongeren tegenwoordig parten speelt. Vroeger was er alleen de jeugdbeweging, nu hebben ze zoveel mogelijkheden om hun vrije tijd door te brengen. Daarnaast zijn er fenomenen bijgekomen als pornosites op het internet, jongeren die naaktfoto’s uitwisselen... Kinderen groeien ook vaker op in gezinnen die telkens opnieuw anders samengesteld worden. Ouders scheiden soms twee of drie keer, en zij moeten zich steeds aanpassen. De druk op jongeren is veel, veel groter.” Voor de jongeren met de meest acute problemen is er in de kinderpsychiatrie wel plaats, zegt Lemmens. “Bijvoorbeeld jongeren die suïcidaal zijn of kampen met een psychose, die kunnen er altijd terecht. Maar veel anderen – die nu door mobiele teams of ambulant behandeld worden – zouden baat hebben bij een opname voor langere tijd. Jongeren met complexe ontwikkelingsproblemen moeten nu veel te lang de dringende gevallen laten voorgaan. Vroeger konden we jongeren met een lichte depressie nog opnemen, maar dat kan nu ook niet meer.”
Zelfcontrole
Bij Asster valt ook de stijging van het aantal gedwongen opnames van jonge patiënten op. “In Limburg gaat het om een twintigtal gedwongen opnames per jaar. Twintig jaar geleden waren dat
één à twee jongeren en per per jaar. jaar. Blijkng Blijkbaar is die stijging hier hier groter groter dan dan in andere provincies. ncies. Dat Dat horen horen we toch tijdens overleg overleg met met collecollega’s”, zegt Kris Lemmens. Lemmens.
Uit het laatste jaarverslag arverslag van van het het Vlaams departementement Welzijn, Welzijn, Volksgezondheidd & & Gezin Gezin blijkt blijkt dat het aantal jongeren ngeren dat dat via via de de jeugdrechtbank gedwongen gedwongen opde opgenomen werd, de laatste laatste jaren jaren stelselmatig steeg.g. De De laatste laatste cijeren cijfers voor Vlaanderen dateren dateren van van 2014, en het rapport port splitst splitst de de cijprovincie. cijfers niet op per provincie.
In de regionale overlegorganen overlegorganen wordt dat wel gedaan. daan. Uit Uit die die cijn cijfers blijkt dat er in 2015 2015 twintiggeentwintig gedwongen opnamen waren waren in in Limis Limburg, vorig jaar is dat dat aantal aantal licht licht gedaald naar zeventien. entien. “Het “Het gaat gaat niet om jongeren n met met een een verslaelijkt verslaving”, verduidelijkt Lemmens. Lemmens. “Wel om mensen n die die om om de de een een of of andere reden hun zelfcontrole verliezen.”
Structuur
Wat doen jongeren die lange tijd in Asster blijven? “Op tijd opstaan, staan, de de tijd tijd nemen nemen om om te te ontbij ontbijten, ten, praten... praten... maar maar vooral vooral dingen dingen doen. doen. Want Want jongeren jongeren praten praten vaak vaak niet niet graag. graag. Als Als je je bijvoorbeeld bijvoorbeeld samen samen met met hen hen een een wandeling wandeling gaat gaat maken, maken, loopt loopt dat dat een een heel heel stuk stuk vlotter. vlotter. Structuur, Structuur, rust, rust, veiligheid, veiligheid, dat dat is is voor voor hen hen heel heel belangrijk. belangrijk. Wat Wat onderwijs onderwijs betreft betreft heb heb ik ik deze deze week week nog nog een een onderhoud onderhoud met met het het kabinet kabinet van van Vlaams Vlaams minister minister Hilde Hilde Crevits Crevits (CD&V). (CD&V). We We wachten wachten nu nu al al tientien jaar jaar op op de de middelen, middelen, want want nu nu moeten moeten twee twee leerkrachten leerkrachten al al het het onderwijs onderwijs organiseren, organiseren, ik ik hoop hoop dat dat we we dat dat budget budget snel snel krijgen. krijgen. Verder Verder krijgen krijgen we we gelukkig gelukkig hulp hulp van van vrijwilligers.” vrijwilligers.”