Sterven is niet zo eng
Volgens studie kijken terminale patiënten vaak positief naar de dood
Style
Gangnam
Nadenken over de nakende dood gaat lang niet altijd gepaard met gevoelens van angst of verdriet. Uit een Amerikaans onderzoek van blogberichten van terminaal zieke patiënten blijkt dat die opvallend vaak positieve emoties uitdrukken. Vlaamse experts zijn niet echt verrast door de conclusies van de studie. Psychologen van verschillende vooraanstaande Amerikaanse universiteiten analyseerden meer dan 2.500 blogberichten van terminale patiënten die leden aan kanker of ALS. Ze keken daarbij naar woorden die positieve en negatieve gevoelens beschreven. De psychologen vroegen daarnaast ook aan een aantal gezonde vrijwilligers om zich in te beelden dat ze niet lang meer te leven hadden en daarover eveneens een blog te schrijven.
Uit de resultaten van de analyse bleek dat de terminale patiënten meer positieve woorden gebruikten in hun teksten dan de deelnemers die niet echt ziek waren. Ze schreven geen woorden van angst of verdriet, maar vooral over liefde en verbondenheid met familie en vrienden. De be-
Marc DESMET, palliatief arts Jessa Ziekenhuis richten van de patiënten werden nog positiever naarmate de dood dichterbij kwam. De onderzoekers deden een gelijkaardig onderzoek van de laatste woorden van vierhonderd gevangenen die geëxecuteerd zouden worden. Dat leverde hetzelfde resultaat op. Volgens de psychologen toont dit dan ook aan dat de realiteit van de dood misschien toch wel positiever is dan we vooraf zouden verwachten. De onderzoekers benadrukken wel dat hun bevindingen niets zeggen over de gevoelens van mensen die sterven van ouderdom.
Samen lijden
“Voor veel mensen die op het punt staan te sterven, voelt de dood als een bevrijding”, reageert psycholoog en rouwexpert Manu Keirse. “Ze voelen dat de last van het leven en een grote verantwoordelijkheid van hun schouders valt. Enkel de essentie van het leven blijft over, en dat zorgt vaak voor positieve emoties. Ze voelen vooral een sterke verbondenheid met hun familie. Als ze voor hun dood tegen hun familie zeggen tegen dat ze van hen houden, kan dat ook enorm kostbaar zijn voor de nabestaanden.”
Marc Desmet, palliatief arts van het Jessa Ziekenhuis in Hasselt, treedt Keirse bij: “Ook wij zien dat onze patiënten zeer positieve emoties kunnen uiten. Soms is de zieke zelfs rustiger dan zijn sociale omgeving, omdat hij die niet wilt belasten. Veel dingen zijn voor hem immers
Rouwexpert Manu KEIRSE relatief. De essentie is de relatie met zijn naasten. Samen lijden is heel anders dan alleen lijden. Daarom dat wij voor zoveel begeleiding zorgen.”
Soms is de zieke zelfs rustiger dan zijn sociale omgeving, omdat hij die niet wilt belasten
Taboe rond de dood
“In een optimale en rustige sfeer sterven is goed voor iedereen. Als de patiënt zijn lot aanvaardt zal de familie die dood veel beter een plaats kunnen geven”, zegt professor Joachim Cohen van de End-of-Life Care Research Group (VUB & UGent). “Er bestaat wel nog een groot maatschappelijk taboe over de dood. Daarom wordt daar zo negatief naar gekeken door mensen die niet ziek zijn. Het is dan ook belangrijk te onthouden dat veel mensen nog steeds in angst sterven.”