“Niet blindstaren op één bron van ultrafijn stof”
HASSELT - “Als we de komende jaren de problematiek van de luchtvervuiling door ultrafijn stof willen aanpakken, dan mogen we ons niet blindstaren op één bron, maar alle bronnen aanpakken.” Dat zegt milieuepidemioloog Tim Nawrot van de Universiteit Hasselt naar aanleiding van metingen door deze krant (zie HBvL 17-18/6).
Milieu-epidemioloog Tim Nawrot doet al verscheidene jaren onderzoek naar de gevolgen van slechte luchtkwaliteit voor de volksgezondheid. Hij is inmiddels een internationale autoriteit op dit vlak. Zo volgt hij in het kader van een grootscheeps en langdurig Europees onderzoek momenteel ruim 1.500 moeders en hun kinderen van bij de geboorte. Het onderzoek ging in 2012 van start en bestudeert niet alleen de gevolgen van de luchtkwaliteit op de ontwikkeling van moeder en kind.
Zo blijkt dat kinderen die geboren worden in streken met vuilere lucht meer kans maken op een lager geboortegewicht. Bovendien scoren ze minder goed op cognitieve tests. Zes procent van de hartaanvallen wordt veroorzaakt door slechte lucht, in België leven we gemiddeld negen maanden minder lang door de gevolgen van vervuilde lucht. Zoals u het voorbije weekend in uw krant kon lezen, is luchtvervuiling niet beperkt tot steden en grote verkeersaders. Daarbij werd voor het eerst op meerdere plaatsen in Limburg ook het zogenoemde ultrafijn stof gemeten. Ultrafijn stof zijn deeltjes in de lucht die kleiner zijn dan 0,1 micrometer. Ieder deeltje is 10.000 keer kleiner dan een millimeter en niet met het blote oog te zien. “Tot op heden zijn er alleen Europese normen voor fijn stof PM10 en PM2,5”, legt Tim Nawrot uit. “Voor ultrafijn stof bestaan die normen niet. Nochtans is ultrafijn stof des te schadelijker omdat het door de kleine omvang makkelijker via de longen in de bloedbaan terecht komt en op die manier ook andere organen kan bereiken. Uiteindelijk zou de regel moeten zijn: hoe minder ultrafijn stof, des te beter.”
Overal
Volgens Tim Nawrot komt ultrafijn stof overal voor, maar is het niet overal even schadelijk. Zo is dieselroet, dat poly-aromatische koolwaterstoffen bevat, gevaarlijker dan bijvoorbeeld een barbecue. “De samenstelling van fijn stof is niet overal en altijd dezelfde”, legt hij uit. “Fijn stof kan het gevolg zijn van de verdamping van zeezout en van opwaaiend zand. Ik wil hoe dan ook geen paniek veroorzaken. De luchtkwaliteit is er de voorbije jaren over het algemeen licht op vooruit gegaan.”
Om de problematiek van het ultrafijn stof aan te pakken, is het volgens Tim Nawrot belangrijk dat we ons niet blindstaren op één bron. “We mogen ons niet fixeren op één sector, alle sectoren moeten een inspanning doen. Ultrafijn stof is niet alleen afkomstig van het verkeer, de industrie en de landbouw, maar ook van verwarming en houtverbranding.”
Tim Nawrot vraagt zich ook af of ons land zich nog verder moet profileren als logistieke draaischijf van Europa. “Door het monteren van roetfilters is de uitstoot van fijn stof door het transport de voorbije jaren gedaald. Maar door de stijging van het verkeer is die daling weer deels teniet gedaan. Ook vraag ik mij af of de uitbreiding van de Antwerpse haven zo’n goed idee is, want al die containers komen ook op de weg terecht, met alle gevolgen voor de luchtkwaliteit.”