Het mooie Frankrijk en haar/zijn wijnvelden

Taal beweegt en een mens wil weten in welke richting. Wouter van Wingerden heeft vele jaren als adviseur bij het Genootschap Onze Taal gewerkt en daar heeft hij aan vragenstellers honderden keren moeten uitleggen: Ja, ‘een aantal mensen zijn’ is ook goed Nederlands. ‘Zestiger jaren’ of ‘jaren zestig’? Ze zijn allebei goed. Van Wingerden: “Een taal waar niets aan verandert, is per definitie dood.”

Hij heeft zijn vijftig kwesties via een brede oproep gekozen. 17.000 mensen vulden een enquête in. Een tiental deskundigen werkten mee. Met de 50 geselecteerde kwesties voerde hij een nieuwe enquête uit om te zien hoe een kwestie zich bewoog. En dat maakt dit boekje origineel. Zo bijvoorbeeld: moet het ‘hij wil’ of ‘hij wilt’ zijn? Wat vindt u goed (‘alleen hij wil’, ‘hij wil is beter’, ‘allebei goed’, ‘hij wilt is beter’, ‘alleen hij wilt’). Schrijf je ‘gedaan heeft’ of ‘heeft gedaan’. Mag je nog ‘te Hasselt’ in plaats van ‘in Hasselt’ schrijven? Vaak verrassend. Taalkwesties vliegen rond als vogeltjes in een tuin.

‘Frankrijk : haar of zijn wijnstreken?’ De statistiek zegt: ‘alleen haar’ 37%, ‘haar is beter’ 24 %, ‘allebei goed’ 9%, ‘zijn is beter’ 8 % , ‘alleen zijn’ 15 %. ‘Haar’ wint. Maar je zegt ‘het’ mooie Frankrijk. Dus is het ‘zijn’ inwoners. Dat is de papieren regel, maar de taalgebruiker volgt niet. Van Wingerden: “Gezien het ‘haar’-overwicht kun je ‘haar’ moeilijk fout noemen. Ooit zullen de experts hiervoor zwichten.” Niettemin weet je meteen ook hoe het nu nog moet.