”Hij wilde Houthalen een echt centrum geven”
Ereburgemeester Lode Franssens overleden
Ere-burgemeester Lode Franssens van HouthalenHelchteren is zopas in intieme kring begraven. Kelchterhoef, de ‘Golf’ en het Europark zijn onbetwistbare stempels die hij op de mijngemeente gedrukt heeft. "Maar zijn grootste politieke droom heeft hij niet helemaal kunnen verwezenlijken: Houthalen een écht dorpscentrum geven", vertelt zijn familie. Met zijn 29 jaar was Lode Franssens in 1964 het broekventje onder de verkozen Limburgse burgemeesters. “Eigenlijk was ik een beetje te jong”, zo vond hij zelf achteraf. Maar als kersvers advocaat aan de balie wist hij toch snel zijn weg te vinden. Zijn eerste grote ambitie: Houthalen een écht dorpscentrum geven. Van een fusie tussen Houthalen en Helchteren was er op dat moment immers nog geen sprake. De Grote Baan zag hij toen al als een groot probleem. Die doorkliefde zijn geliefde dorp. Bovendien had het vorige gemeentebestuur beslist om het gemeentehuis aan de ‘verkeerde kant’ van de drukke verkeersader te leggen. Op de plek waar eerst enkele barakken stonden, verrees in de jaren zestig het vorige gemeentehuis. De kerk en de meeste winkels lagen aan de andere kant, waardoor het dorp helemaal gesplitst werd door die duivelse baan. Dat wilde hij graag veranderen.”
Tunnels
Het werd meteen een frustratie die hij ook in de volgende legislaturen én als ere-burgemeester bleef meedragen. “In tunnels geloofde hij desondanks niet”, herinneren weduwe Lia Verlaeckt en haar zonen zich nog goed. “De mijn van Houthalen had immers ooit stilgelegen door het water in de mijngangen. Ingenieurs slaagden er maar met veel moeite in om de mijn droog te houden. In zo’n gebied permanente verkeerstunnels aanleggen zou - met de technische kennis van toen - voor te veel problemen zorgen. Daarom verdedigde hij de omleiding, en steunde hij ook na zijn loopbaan lange tijd Om-Nu."
Mijnsluiting
Van 1983 tot 1992 werd Franssens nog een keer burgemeester van de fusiegemeente Houthalen-Helchteren. Het was een woelige periode met ook de sluiting van de mijn in Houthalen. Maar schrik had hij zelden. Toen de mijnwerkers de Grote Baan gingen bezetten, trok hij naar hen toe. Met onderhandelen kreeg hij de baan weer vrij, en kon het verkeer opnieuw door. Hij had een groot rechtvaardigheidsgevoel. Stond er iemand met een fles wijn of iets anders aan de deur om iets ‘gedaan te krijgen’ dan stuurde hij die wandelen. Eén keer achtervolgde hij een joyrider in Meulenberg. Hij reed hem klem, en las hem vervolgens de levieten. In Brussel hadden ze bij het tekenen van plannen met een paar
Lia Verlaeckt weduwe van Lode Franssens pennentrekken een resem bouwgronden geschrapt aan de Herebaan-West. Een aantal families zaten in zak en as, en hij heeft verkregen dat er alsnog gebouwd mocht worden. Was er iemand onverwacht gestorven, moest in Houthalen-Helchteren niet de politie aan de deur komen, dan ging burgemeester Franssens vaak zelf het droeve nieuws brengen.
Kindje gestorven
Ook als advocaat was Franssens destijds heel bewogen. Echtscheidingen kon hij bijvoorbeeld niet behandelen. Vaak zat hij zelf meer in met het leed dan de betrokkenen zelf. Ooit werd hem gevraagd om bij een brand een schadevergoeding te eisen. Het huis van een gezin was afgebrand, en hun kindje was daarbij om het leven gekomen. Maar het vuur was ook overgeslagen naar de buren, en hun verzekeraar wilde de schade recupereren van het bewuste gezin. Maar Franssens weigerde. Hij wilde een gezin dat net een kind verloren had niet nog eens treffen.
Het dorp werd gesplitst door die duivelse baan. Dat wilde hij graag veranderen
Koninklijk paleis
Zijn stempel op HouthalenHelchteren heeft hij zeker gedrukt. In de jaren zestig vonden veel politici Kelchterhoef bijvoorbeeld maar ‘oude nest’. Hij zag dat het domein een mooie toekomst kon hebben, en hij heeft gelijk gekregen. Door de problemen in de koolmijn realiseerde hij het bedrijventerrein Europark, om meer werkgelegenheid naar Limburg te krijgen. En de ‘Golf’ moest zakenlui en dus ook extra bedrijvigheid naar HouthalenHelchteren lokken. Zelf golf spelen was niet aan hem besteed. Want ondanks zijn ambt als burgemeester en zijn ernstige taak als advocaat hield hij enorm van het volkse, gewone kolder en grapjes. Ooit is hij op een carnavalsfeest zelfs in een ton gekropen om moppen te tappen. Dat kon hij voor de vuist weg. Ontelbare keren heeft hij mensen aan de telefoon goed liggen gehad. Zoals gedeputeerde Miel Smets die op een morgen plots telefoon kreeg van het koninklijk paleis, en flink onder zijn voeten kreeg. De arme gedeputeerde had pas later door dat het Lode Franssens was die hem beetnam.