Bommenwerper met bemanning ligt al 75 jaar in moeras van Zonhoven
75 jaar na crash vindt Zonhovenaar vermist Brits oorlogsvliegtuig terug
Kevin Follong van Koninklijke Heemkundekring van Zonhoven is erin geslaagd om, via getuigenissen en met hulp van het Britse leger, een Britse bommenwerper uit de Tweede Wereldoorlog te lokaliseren. In 1942 crashte het toestel in een moeras in het Vogelsanckbos en sindsdien werd het nooit meer teruggevonden. “De soldaten die hier gesneuveld zijn, hebben Zonhoven voor een grote ramp behoed”, zegt Follong. 17 maart 1942. Een Lancasterbommenwerper van het Britse leger is in volle Tweede Wereldoorlog boven Limburg onderweg naar het Ruhrgebied. Het doel: de Duitse industrie zwaar treffen. Maar boven Limburg zien de nazi’s de Lancaster overvliegen. Vanuit Brustem stijgt meteen een toestel op, om de Britten neer te halen. Maar ook vanuit het natuurgebied de Teut nemen de Duitsers de Britten zwaar onder vuur. Het toestel ploft bijgevolg stuurloos neer in een Zonhovens moeras mét nog twee bemanningsleden aan boord. Meer dan zeventig jaar leek het toestel en de twee slachtoffers werkelijk van de aardbodem verdwenen. Het vliegtuig crashte in het holst van de nacht. “Burgers moesten binnen blijven door de avondklok”, weet Kevin Follong (32) van de Koninklijke Heemkundekring van Zonhoven. “Getuigen waren er dus niet. Maar het dorpscentrum werd wel opgeschrikt door een bom. Die viel neer op het huis van slagerij Bijnens. De Britten probeerden zo toch nog hoogte te houden, en te vermijden dat hun vliegtuig op het centrum van Zonhoven zou vallen. Ze manoeuvreerden het toestel naar een nabijgelegen bos, een zeer koelbloedige daad. Vijf bemanningsleden konden met hun parachute uit de Lancaster springen, maar de boordschutter en de munitielader waren gewond en konden zichzelf niet meer bevrijden.”
Onvindbaar
Kevin FOLLONG Amateurhistoricus
Het toestel is uiteindelijk in een moeras in het Vogelsanckbos terechtgekomen. “Op een halfuurtje tijd moet het daar helemaal verzwolgen zijn. De twee gewonde Britten aan boord waren kansloos. Toch zijn er aanwijzingen dat Zonhovenaren geprobeerd hebben het vliegtuig te bereiken. Maar de Duitsers waren er sneller bij. Zij sloten de hele omgeving af, maar konden onmogelijk iets van de Lancaster recupereren. Hij was gewoon onvindbaar.” Zeven jaar na het einde van WO II was er wel al een Zonhovense boer die een stukje vliegtuig vond. “Dat gebeurde toevallig terwijl hij turf aan het steken was. Verbaasd bracht hij zijn vondst naar de politie, maar een uitgebreid onderzoek kwam er niet. Aan de hand van die vondst hadden we wel een idee waar de Britse bommenwerper ongeveer moest liggen.” “Ik besloot de zoektocht te hervatten”, vertelt Kevin Follong. “Met een vliegtuigje zijn we zelfs over het gebied gaan vliegen. Getuigenissen van oudere buurtbewoners hebben eveneens geholpen. En op een dag vond ik een klein stukje op de site: de oliepomp van het luchtlandingsgestel. Daarmee waren we zeker: het toestel moet hier wel liggen. Het Britse leger heeft met sonarapparatuur de locatie definitief kunnen aanwijzen.”
Negen meter diep
“Wat er nu moet gebeuren? Alleszins is dit een plek om in ere te houden,” vindt Follong. “De Britten maken plannen om het toestel boven te halen, maar of dat haalbaar is, is een andere vraag. Het wrak ligt immers op negen meter diepte en de kans is groot dat er nog bommen aan boord zijn. Toch hebben de soldaten recht op een waardige rustplaats, vinden de Britten. Ik ben blij dat ik met mijn zoektocht hen geholpen heb. Jonge mensen weten vandaag nog amper wat er hier destijds gebeurd is. Ik wil de geschiedenis levend houden, en de twee Britse soldaten eren die hier gesneuveld zijn. Zij hebben er destijds alles aan gedaan om een grotere ramp in Zonhoven te vermijden.”
Veel jonge mensen weten vandaag nog amper wat er hier destijds gebeurd is. Ik wil de geschiedenis levend houden, en de twee Britse soldaten eren die hier gesneuveld zijn