Zimbabwaan gidst rafters in Noorwegen
EXPEDITIE NOORD
DAGALI - 8.877 kilometer. Zo ver liggen het Noorse plaatsje Dagali en de Victoria Falls in Zimbabwe uit elkaar. En toch overbrugt William Rose die gigantische afstand twee keer per jaar. ’s Zomers baat de Zimbabwaan een avonturenpark uit in Noorwegen, waar ook Expeditie Noord telkens enkele dagen de tenten opslaat. En als het daar te koud wordt voor watersport, gidst hij rafters over de Afrikaanse Zambezi. “Ik ben in Noorwegen aangekomen in mijn short en slippers. Toen dacht ik nog dat het hier warm was.” Zimbabwanen komen een Noors avonturenpark binnen. Het zou de eerste zin kunnen zijn van een slechte mop. In avonturencentrum Serious Fun, dat William samen met zijn Noorse echtgenote Marianne uitbaat, is het echter dagelijkse realiteit. Serious Fun dus: op het eerste zicht een grap, maar het is echt. De perfecte samenvatting voor ons verblijf bij William. Of wat zou u denken als er plots een man op een blauwe graafmachine gevuld met honderden dennentakken door het bos komt aangedenderd, met de vraag of iemand wat zachte ondergrond wil om op te slapen? Of als William om 23 uur nog komt vragen of er iemand mee forel wil gaan vangen? Een half uurtje later zitten we wel met een man of acht op een bootje netten te spannen. De vangst zien we terug op onze barbecue, daags nadien. “Maar voor de duidelijkheid: we moeten die forellen vangen om de populatie in de vijver op peil te houden”, verantwoordt William zich meermaals.
Short en slippers
William en Marianne leerden elkaar kennen via Mariannes broer, die ook een rafter is. Samen hebben ze drie dochtertjes. “Ik was al actief als guide in Zimbabwe, toen daar een Noorse man kwam werken”, zegt William. “Hij bleef maar aandringen om eens naar Noorwegen te komen. In 2000 heb ik dan toch eens de oversteek gemaakt. Ik kwam hier aan in short en slippers, want ik dacht dat het hier warm was (lacht). Al snel was ik samen met Marianne. Sindsdien kom ik elk jaar in maart naar hier om te raften, en als het te koud wordt, ga ik terug naar Zimbabwe.” En Marianne? “Ik blijf in de winter hier, want ik werk nog in een ski-resort”, zegt de Noorse. “Ook de kinderen blijven hier. Ze zijn nu eenmaal dol op sneeuw en skiën.”
Toch scheelde het niet veel, of het Noorse verhaal van William was na vier jaar al afgelopen. “De eigenaar van onze rafting ging op penDrie sioen, en de zaak werd opgekocht door een grote speler”, herinnert William zich. “Voor ons was er geen plaats meer. Tot we gecontacteerd werden door een hotel uit de buurt dat ons wilde steunen als we een eigen zaak zouden beginnen. En dat heb ik dan ook gedaan. In het begin hadden we zelfs maar drie rafts, een oude bus om de mensen naar de rivier te brengen, en een paar party-tentjes.”
Internationaal gezelschap
Vandaag bestaat het team, naast Marianne en William, uit twee Zimbabwanen, een Tsjech, een Portugees, een Mexicaan, een Noor, een Zweed en een Zuid-Koreaan. “We willen een internationaal gezelschap, omdat onze gasten ook uit alle hoeken van de wereld komen”, zegt William. “We horen regelmatig dat mensen vergeten dat ze in Noorwegen zijn als ze hier komen.”
Ook het aanbod is fors uitgebreid. In Serious Fun kan je nu ook paintballen of overnachten in één van de tipi-tenten in het bos. De nadruk ligt echter nog steeds op rafting, op de Numedalslagen. Het is een van de beste rivieren van Europa om te raften, aldus William. “Er zijn veel niveaus in, en biedt daardoor voor ieder wat wils. Als de sneeuw smelt, kan het water heel hoog staan”, legt William ons uit. “De stand van het water maakt een gigantisch verschil. Raften is zeker niet been there done that. Een rivier is elke keer weer anders, en een hoger waterpeil maakt de uitdaging veel groter. Er staat nu zelfs een groepje Litouwers op onze wachtlijst, die we moeten contacteren als het water hoog staat. Maar wanneer dat precies is, dat is heel moeilijk te voorspellen.”
OS-line
Beyond Borders moet dan ook elk jaar met een bang hartje afwachten of het raften zal kunnen doorgaan. Maar we hebben geluk, ondanks de droogte. Vooraleer we echter met een bootje en peddels de wildwaterrivier zullen bekampen, is er eerst nog een korte introductie. Volledig in Afrikaanse stijl. Lees: fun!
“This is the OS-line”, zegt gids
Eliot, terwijl hij naar de koord aan de zijkant van het raftbootje wijst. “Iemand een idee waar OS voor staat? Voor Ow Shit!” Met veel gevoel voor overdrijving tuimelt hij uit de raft en grijpt hij naar de koord. Hij giert het uit. Eliot is een Zimbabwaan, net als senior guide William. Zijn enthousiasme is aanstekelijk, de acht duo’s van Expeditie Noord eten uit zijn hand. Maar als hij plots begint over wat ze moeten doen als ze een krokodil tegenkomen, trekken ze toch even grote ogen. “Oh ja, juist, die zitten hier niet. In de Zambezi, de rivier in Zimbabwe waar we tussen oktober en maart op raften wel. Hebben jullie even geluk!”. Daarna worden de duo’s verdeeld over twee rafts, en moeten samen met een gids zo lang mogelijk ‘surfen’ tegen een waterval in. Serieus nat word je ervan, maar fun is het zeker. Zeker wanneer gids Eliot in volle actie ook nog eens ‘I feel good’, de hit van James Brown, aanheft.
Zonder stress
Sinds de jaren 80 is de populariteit van raften gestaag gegroeid. Niet alleen in Europa, maar dus ook in Afrika, waar William in de winter als gids werkt. “De Victoriawatervallen in de Zambezi hebben een grote aantrekkingskracht op toeristen”, zegt William. “Soms, maar zelfs niet elk jaar, staat het water eens één of twee weken te hoog. Maar voor het overige kunnen we er ook, in tegenstelling tot Noorwegen, heel het jaar door raften.”
Na de proef kunnen de deelnemers van Expeditie Noord zich verwarmen in één van de warmwaterbaden of aan een koffie of een chocolademelk in het pittoreske barretje. Die warme dranken mag je zelf nemen. Niemand die iets noteert, en betalen kan achteraf. Vertrouwen in de medemens, het bestaat nog. “We willen vooral dat onze gasten tot rust komen. Hier moeten ze actief kunnen zijn, maar wel relaxed en zonder stress. Onze bar heeft bijvoorbeeld geen sluitingstijd. Wij moeten toch maar de straat oversteken om te slapen, wat maakt het dan uit dat we eens wat langer moeten blijven?”
Croupier
Soms organiseert William zelfs heuse casino-avonden in de bar. Een overblijfsel uit zijn rijke verleden. “Voor ik begon te raften, heb ik nog als croupier in een casino in Zimbabwe gewerkt”, zegt hij. “Dat was vooral nachtwerk, en in mijn vrije tijd, overdag dus, ging ik altijd raften. Slapen deed ik hoe langer hoe minder, en dat begon de manager van het casino ook te merken. ‘Je moet een keuze maken, William, maar we hopen dat je voor ons kiest’, zei hij op een keer. Maar net op dat moment zochten ze bij het team waar ik ging raften een extra gids. Ik heb er lang over getwijfeld, maar heb toch voor het raften gekozen. En daar heb ik geen seconde spijt van gehad.”
Net wanneer we afscheid nemen van William en Marianne, valt ons aan de muur in de bar nog een bord op. ‘Tripadvisor’ staat erop geschreven, met daaronder de namen van alle gidsen, gevolgd door een aantal streepjes. “We vragen al onze gasten om ons te beoordelen op Tripadvisor (een internationale beoordelingswebsite, red.). Daarna gaan we kijken wie zij als gids hadden en houden we de score bij. Maar er valt niets te winnen, het is gewoon voor de fun.” Hadden we al gezegd dat fun het codewoord is?