Revolutionaire broeders

De Belgische Broeders van Liefde krijgen een dikke njet van het Vaticaan op hun zogenaamde visietekst die euthanasie voor psychisch lijden in uitzonderlijke gevallen mogelijk zou maken. Ze kunnen kiezen: ofwel trekken ze hun tekst in, ofwel worden ze zelf ‘weggezonden’. Met andere woorden: dan zijn ze geen katholieken meer. Ze krijgen nu een maand om te herhalen dat ze pal achter de kerk staan. Het klinkt als een verhaal uit de Middeleeuwen, maar nee, dit is anno 2017. En wat als onze Broeders van Liefde nu eens koppig voortdoen? Zou de paus hen dan echt buitenzetten? Probleem is dat ze in Rome liefst geen onderscheid maken tussen de congregatie en de vzw’s die psychiatrische instellingen runnen. In die vzw’s zitten alsmaar minder broeders aan het stuur. Eigenlijk is het woord vzw misleidend, want het zijn grote bedrijven met duizenden werknemers. In de raad van bestuur van het psychiatrische ziekenhuis Asster in Sint-Truiden zitten bijvoorbeeld nog welgeteld twee broeders, de andere tien bestuurders zijn leken. Het was dus heel moedig van Raf De Rycke, gedelegeerd bestuurder van de Broeders van Liefde en voorzitter van Asster, om die moeilijke discussie over euthanasie aan te gaan. Want tenslotte is daar in dit land ook al vijftien jaar een wet voor. En al gaan er ook wel stemmen op om euthanasie voor psychisch lijden te schrappen uit de wet, de mogelijkheid bestaat nog.

Maar als een christelijke vzw het grootste deel van de psychiatrie in handen heeft, is het ook logisch dat ze een eerlijk antwoord kan geven op een wettelijke vraag van patiënten. Al is die: laat me alstublieft sterven. Het is dus logisch dat je daar beleid voor uitwerkt. Tenslotte draait een psychiatrisch ziekenhuis op overheidsgeld. Veel ziekenhuizen en rusthuizen zijn ook nog in handen van zogenaamde christelijke vzw’s, maar daar merk je vaak helemaal niets meer van. Ook in scholen loopt er geen meneer pastoor meer rond. Waarom moet dat in de psychiatrie anders zijn?

Die visietekst is trouwens geen wettekst. Er stond duidelijk in dat ze patiënten ‘levensperspectief’ moeten geven en dat er respect moet zijn voor de ‘autonomie van de patiënt’. Een patiënt heeft met andere woorden ook recht op zijn eigen wil. In de praktijk blijkt trouwens dat praten over de dood al veel waard is. Van de twee patiënten voor wie de laatste jaren in Sint-Truiden een zogenaamd ‘traject’ is opgestart – dat kan dus blijkbaar wel – heeft niemand uiteindelijk beslist om euthanasie aan te vragen. Als je patiënten moet uitleggen dat dit niet eens bespreekbaar is, hoe kun je hen dan behandelen? Wat zeg je dan? De paus zegt nee?

Als je patiënten moet uitleggen dat euthanasie niet eens bespreekbaar is, hoe kun je hen dan behandelen? Wat zeg je dan? De paus zegt nee?