“Psychoten horen, voelen en zien dingen die er niet zijn”

De gruwelijke, beestachtige wijze waarop Bartosz Z. zijn moeder vermoordde, wijst volgens ervaren gerechtspsychiater Hans Hellebuyck (foto) haast zeker op een psychose. “Psychoten voelen, zien of horen dingen die er niet zijn”, legt Hellebuyck uit. “Hun realiteitsbesef is compleet zoek. Ze leiden aan waanideeën en hallucinaties, waarbij de redenering van de psychoot voor buitenstaanders niet meer te begrijpen valt. De gruwelijke onthoofding in Diepenbeek is daar een goed voorbeeld van. Patiënten vormen in de eerste plaats een gevaar voor zichzelf, maar als er sprake is van paranoia en waanideeën kunnen ook mensen in hun directe omgeving gevaar lopen.”

Zo extreem als in Diepenbeek wordt het gelukkig zelden. “Zulke feiten zijn uitzonderlijk, maar het gebeurt en is bovendien moeilijk te voorspellen. Gelet op zijn voorgeschiedenis had deze man echter duidelijk geïnterneerd moeten worden. Zo iemand mag niet zonder begeleiding bij zijn moeder blijven wonen. Psychoses kunnen worden onderdrukt met medicatie, maar dan moet de toestand wel van nabij worden opgevolgd. Want hoe zieker de patiënt, hoe minder snel hij of zij geneigd is zich te laten behandelen.” Waarom net dinsdag de stoppen volledig doorsloegen bij Bartosz is niet duidelijk. “Langdurig drugsgebruik is een belangrijke factor in de ontwikkeling van psychoses, maar daarnaast is er ook een belangrijke erfelijke factor.”