Steeds meer Belgische transporteurs starten spookbedrijf in Slovakije
De Backer wil boetes van 25.000 euro voor truckers die liegen over rij- en rusttijden
Minstens 120 Belgische transportbedrijven hebben een postbusbedrijf opgericht in Slovakije. Ze werven Slovaakse chauffeurs aan die tot drie keer goedkoper zijn dan Belgische chauffeurs, met soepelere arbeidsvoorwaarden. Staatssecretaris voor Sociale Fraudebestrijding Philippe De Backer (Open Vld) probeert met Slovakije een akkoord te sluiten en kondigt een vertienvoudiging aan van de boetes voor wie knoeit met de rij- en rusttijden. “Het aantal Belgische bedrijven dat in Oost-Europa postbusbedrijven opricht, is nog steeds aan het groeien”, dat zegt Frank Moreels, voorzitter van de socialistische Transportvakbond BTB. Zo’n postbusbedrijf maakt het mogelijk om daar chauffeurs aan te werven aan Oost-Europese arbeidsvoorwaarden om uitsluitend op Belgische wegen rond te rijden. Dat soort sociale dumping is verboden door de Europese Unie. Elke zes weken worden de chauffeurs op vrijdag met een busje van of naar Slovakije gebracht. De Oost-Europese chauffeurs zijn tot drie keer zo goedkoop als Belgische. Vaak krijgen ze een vaste maandvergoeding van 400 euro. Om daarbovenop zo veel mogelijk te verdienen, moeten ze zo veel mogelijk kilometers afmalen. Dat verhoogt de druk om te knoeien met de strikte regelgeving voor de rij- en rusttijden.
Firma’s zonder personeel
De Belgische transporteurs worden voor hun Slovaakse constructie allemaal bijgestaan door enkele consultants die zich daarin gespecialiseerd hebben. Hun spookfirma’s huizen in Slovakije dan ook allemaal op dezelfde adressen, waar vaak geen personeel aanwezig is. “Of dezelfde persoon opent de kantoordeur van verschillende bedrijven”, zegt Moreels. Ook Roland Peeters, nochtans bestuurslid van de patronale organisatie van transportbedrijven Febetra, heeft met SK Service een bedrijfje opgericht dat andere Belgische transporteurs bijstaat. Peeters verdedigt zich door te stellen dat Belgische bedrijven met Belgische arbeids- en loonvoorwaarden onmogelijk de concurrentie kunnen aangaan met Oost-Europa. Febetra noemt de constructie van Peeters “niet zijn slimste carrièrezet, maar zolang hij niet veroordeeld wordt of er ernstige aanwijzingen zijn, kunnen wij statutair niets tegen hem beginnen”.
In een reactie op het onderzoek van BTB wijst Europees Commissaris voor Sociale Zaken Marianne Thyssen (CD&V) erop dat de lidstaten sinds kort meer mogelijkheden hebben gekregen om de controles en de sancties te versterken. Maar Slovakije blijkt een lastige klant om gegevens uit te wisselen. “Ofwel voeren ze de gevraagde controles niet uit”, zegt bevoegd staatssecretaris Philippe De Backer, “ofwel spelen ze de data zo traag door dat de bedrijven ondertussen zijn opgedoekt”. De Backer zegt dat bilaterale gesprekken zijn opgestart om tot Philippe DE BACKER (Open Vld)
Staatssecretaris voor Sociale Fraudebestrijding een betere uitwisseling te komen, zoals dat bijvoorbeeld met Bulgarije al is gelukt. “Maar we moeten Slovakije nog kunnen overtuigen dat dit ook voor hen een goede zaak is.”
Ofwel voert Slovakije de gevraagde controles niet uit, ofwel spelen ze de data zo traag door dat de bedrijven ondertussen zijn opgedoekt
100 extra inspecteurs
Ondertussen zijn er naast opgevoerde acties van de FOD Mobiliteit en het federaal parket op Belgische wegen al honderd extra sociale inspecteurs ingezet. En De Backer broedt nog op een ander plan. Een groot deel van de sociale fraude komt aan het licht door een controle van de tachograaf, die de rij- en rusttijden van de chauffeurs registreert. “Maar intussen bestaat er software die de tachograaf stilzet, waardoor het is alsof de chauffeur aan het rusten was.” De maximumboete voor dat soort gesofisticeerd geknoei bedraagt 2.500 euro. De Backer wil dat vertienvoudigen. Zijn collega’s van Justitie Koen Geens (CD&V) en van Mobiliteit Bellot (MR) moeten daar wel nog mee akkoord gaan.