“We hebben nood aan een fiscale standstill tot 2019”
“Natuurlijk wil ik nog verdere belastingverlagingen en grote fiscale hervormingen. Maar niet meer deze legislatuur. Nu komt het eropaan de hervormingen uit het Zomerakkoord in wetteksten te gieten en te implementeren. Als men volgend jaar zou voorstellen
Amper enkele uren nadat PS-Kamerfractieleider Laurette Onkelinx woensdag haar politiek afscheid aankondigde, stapt haar Open Vld-evenknie Patrick Dewael de redactie binnen. De Tongenaar oogt fris en scherp, blaakt van energie en zelfvertrouwen. Paniek over slechte peilingen of de ongelukkige communicatie van zijn eigen voorzitster in het pensioendebat zijn niet aan hem besteed. Neen, het enige Kamerlid dat N-VAtopspits Bart De Wever zowel inhoudelijk als retorisch aankan, is klaar om de regering-Michel met volle overgave te verdedigen.
Laat ons raden: u vindt het groot Zomerakkoord een succesverhaal?
“Absoluut, temeer omdat het een zeer liberaal getint akkoord is. Deze hervormingsregering was het aan zichzelf verplicht om een doorstart te maken. Met het Zomerakkoord en het indrukwekkende pakket structurele maatregelen is ze daarin geslaagd. En ja, er waren haperingen en interne meningsverschillen, over de vennootschapsbelasting, meerwaardebelasting en activering van het spaargeld. Maar elke keer als premier Michel moet opleveren, slaagt hij daarin. Met dit akkoord bewijst de regering dat ze opnieuw regeert.”
De premier wil de maatregelen uit dit akkoord dit jaar nog door het parlement sluizen?
“Ik steun hem daar volkomen in.”
En wat met de begroting die maar niet op orde raakt?
“Uiteraard hadden we de begroting graag in evenwicht gezien in 2018. Maar we zijn op de goede weg. Twee derde van de begrotingsweg is afgelegd. We zijn gestart met een structureel begrotingstekort van 2,2%. Na extra structurele inspanningen zal dat volgend jaar nog 0,73% zijn. In totaal zal dan voor 6 miljard euro structureel gesaneerd zijn. Vergeet niet dat we ondertussen wel de belastingdruk hebben verminderd en grondige hervormingen inzake arbeidsmarkt, fiscaliteit en pensioenen hebben doorgevoerd. We saneren én hervormen zoals Europa vraagt.”
Als het slecht gaat, laten we de begrotingsdoelstellingen los. Als het goed gaat, klinkt het dat we de economische groei niet mogen kapot saneren. Wat is eigenlijk het kernprobleem?
“Onze werkgelegenheidsgraad! Die is met 67,5% zorgwekkend laag. In Duitsland bedraagt die 78%, in Nederland 79% en in de Scandinavische landen meer dan 80%. De structuur van onze Belgische arbeidsmarkt is de grote boosdoener. Die maakt het moeilijk voor zwakkere groepen om tot de arbeidsmarkt toe te treden en laat toe dat mensen te snel de arbeidsmarkt opnieuw verlaten. Het mantra ‘jobs, jobs, jobs’ van deze regering is de beste strategie voor onze economie, onze burgers, onze begroting en onze sociale zekerheid. Als België dezelfde tewerkstellingsgraad als Nederland wil bereiken, moeten er 665.000 jobs bijkomen. Alleen al daardoor zou ons structureel saldo met 13,2 miljard euro verbeteren en de begroting dus een structureel overschot van 7 miljard euro opleveren. Ondertussen blijft de oppositie kritiek spuien. Maar hoe gaat zij de werkgelegenheidsgraad opkrikken? Door ondernemers en investeerders weg te belasten? Door allemaal minder te gaan werken?”
De aanpak-Michel is dus de enige juiste?
“Daar ben ik van overtuigd. Nooit waren in dit land meer mensen aan het werk- met 4,8 miljoen zijn ze nu. Sinds de start van deze regering in 2014 zijn er volgens de Nationale Bank al 102.000 jobs bijgekomen. Medio 2019 zullen er dat 242.000 zijn. Dat komt omdat deze regering hervormingen doorvoert en een gunstig kader schept, omdat ze de werkloosheid aanpakt, onze competitiviteit herstelt en daarenboven de koopkracht van de mensen verhoogt.”
Statistieken zijn als bikini’s: ze laten veel zien, maar verbergen ook veel. De socialistische vakbond is uw goednieuwsshow beu en gaat staken?
“Dat maakt me echt boos. Dit is een politieke staking tegen de regering, niet tegen een concreet arbeidsprobleem in een bedrijf zoals Volvo. Zelf haalt de vakbond aan dat deze regering asociale maatregelen neemt en de sociale zekerheid ondergraaft. Het omgekeerde is waar. Deze hervormingen - zoals de invoering van de flexi-jobs - witten zwartwerk, zorgen voor extra belastinginkomsten voor de sociale zekerheid en vergroten de koopkracht van de burgers. Liever dan dit te omarmen, gaat de socialistische vakbond de treinreiziger opnieuw gijzelen. Ik vind dat degoutant, temeer omdat we ernstig moeten nadenken over de toekomst van ons spoor. Europa wil dat we uiterlijk in 2023 aantonen dat de NMBS voldoende performant is. Zo niet wordt binnenlands reizigersvervoer vrijgemaakt zodat ook andere spelers dan de NMBS reizigers mogen vervoeren. Er moet dus iets gebeuren. Ik zie drie opties: een gedeeltelijke privatisering zoals bij bpost dat sindsdien succesvol is; concurrenten op ons spoornet toelaten, zoals VTM ooit de VRT heeft wakker geschud; of een combinatie van beide zoals bij Proximus. Alleszins zal er bij de NMBS minder bemoeizucht van vakbonden én politiek moeten komen, zodat die performanter kan worden bestuurd. In Nederland bewijzen ze dat dat kan.”
Ook de burger gelooft u niet en ziet zijn rekeningen fiks de hoogte in gaan?
“Als het Planbureau duidelijk zegt dat de koopkracht met 2,5% stijgt en de mensen netto meer overhouden, ondanks de hogere energiefactuur bijvoorbeeld, dan neem ik daar akte van. Deze regering heeft ook heel wat gedaan voor de laagste inkomens, uitkeringen en pensioenen. En ze laat de vermogens meebetalen. Denk aan de roerende voorheffing die de voorbije vijf jaar is verhoogd. Mensen met aandelen betalen nu 2 miljard euro meer dan in 2011. En neen, dat is niet de middenklasse, want 85% van de aandelen en obligaties zijn in handen van de 10% rijksten.”
Wat ligt er deze legislatuur nog op de plank?
“Vooreerst moeten fase twee en drie van de tax shift worden uitgevoerd. Het gaat om 3,9 miljard euro aan extra koopkracht op de rekening van de burgers in 2018, en om 2,1 miljard euro in 2019, plus nog eens voor 1,8 miljard euro aan competitiviteitsmaatregelen. Daar komt nog de grootste hervorming van de vennootschapsbelasting bovenop en de andere maatregelen uit het Zomerakkoord.”
En er is het nationaal investeringspact van premier Michel. Hoe zit het daarmee?
“De overheidsinvesteringen zijn de voorbije jaren te zwaar teruggeschroefd. Er zijn dringend investeringen nodig in mobiliteit, digitalisering, veiligheid, in ons energienet, enzovoort. Een eerste inventaris van opgelijste projecten is goed voor zowat 30 miljard euro aan investeringen. De premier wil dat bedrag tegen 2030 verdubbelen. Goed zo. Dit pact moet worden uitgevoerd.”
Daarbij wordt ook gekeken naar private investeringen?
“Europa komt met geld over de brug en onze overheden moeten investeren. Maar vergeet niet dat wij, Belgen, ook 260 miljard euro op onze spaarboekjes hebben staan. Dat brengt niets op. We moeten dat geld in beweging krijgen, ervoor zorgen dat spaarders en kmo’s mekaar vinden. Om die reden komt de regering, op vraag van Open Vld, met een wet Cooreman-Declercq 2.0. Dat maakt het fiscaal aantrekkelijk om in Belgische bedrijven te investeren, maar bijvoorbeeld ook om in groene projecten te investeren. Die maatregel zal extra zuurstof in onze economie pompen en de spaarder een extraatje opleveren.”
Dat klinkt allemaal mooi, maar de kiezer volgt u niet. Dat Open Vld in de laatste peiling amper 12% haalt, bewijst dat.
“Een peiling is geen criterium. Wij werken en ondertussen stel ik vast dat de socialistische partijen de communistische Pvda-PTB moeten kopiëren om relevant te zijn. En dat de N-VA het communautaire opnieuw in de frigo steekt en blijft focussen op liberale, sociaaleconomische recepten, kan ik alleen maar toejuichen. Maar de burger weet ook dat het origineel altijd beter is dan de kopie. Open Vld is en blijft dé partij met een duidelijk sociaaleconomisch kompas. Wij zijn trots op ons palmares.”
U toont erg veel vertrouwen in uw partij én in de regering. Tot de verkiezingen wordt het dan toch a walk in the park?
“Neen. Zoals gezegd ligt er nog heel wat werk op de plank. En ik vind dat de ploeg Michel beter moet communiceren. Ik reken er dan ook op dat de premier sneller zal ingrijpen als er opnieuw gekissebist wordt.”
Uw generatiegenoot Laurette Onkelinx stopt na 30 jaar met de actieve politiek. Hoe ziet u uw eigen politieke toekomst?
“Ik ben burgemeester in Tongeren, fractieleider in de Kamer, en werk hard als voorzitter van de onderzoekscommissie aanslagen. Dat doe ik met volle goesting. Als ik een koerswijziging plan, bel ik u. Beloofd.”
Elke keer als premier Michel moet opleveren, slaagt hij daarin. Met dit akkoord bewijst de regering dat ze opnieuw regeert