“Onrealistische verwachtingen maken ongelukkig”
41 jaar zou volgens Limburgers van alle leeftijden de gelukkigste leeftijd zijn. “De gelukkigste mensen zijn degene die zich nieuwe doelen weten te stellen die aangepast zijn aan de levensfase waarin ze zitten”, zegt Mia Leijssen, emeritus hoogleraar psychotherapie en welzijn aan de KU Leuven. 41 jaar als gelukkigste leeftijd is een opmerkelijk resultaat. Doorgaans wordt er immers van uitgegaan dat we het gelukkigst zijn rond ons twintigste en opnieuw rond ons 65ste, maar dat onze gelukscurve haar dieptepunt bereikt rond ons veertigste. “Leeftijd is niet de meest bepalende factor”, zegt Mia Leijssen, auteur van ‘Leven vanuit liefde, een pad naar existentieel welzijn’. “Belangrijker is of je de flexibiliteit hebt om jezelf nieuwe doelen te geven op maat van de context waarin je leeft. Onrealistische verwachtingen maken altijd ongelukkig. Een negentigjarige wiens dag al geslaagd is na een wandeling tot aan een kapelletje in de buurt zal gelukkiger zijn dan wanneer zijn doel is om elke dag een uitzonderlijke sportieve prestatie neer te zetten.”
“Geluk is een ruim begrip dat iedereen anders invult”, zegt Leijssen. “Er bestaat zoiets als geluk in hedonistische zin - zeg maar het pure genieten - wat iets helemaal anders is dan het eudemonische geluk dat gepaard gaat met zinvol leven. De ouderschapsparadox is daar een goed voorbeeld van: we weten dat jonge ouders helemaal niet gelukkiger worden, integendeel, maar hun leven wordt wel zinvoller.”
Schoonheidsideaal
Een op de drie Limburgers denkt op gevorderde leeftijd minder gelukkig te zijn dan nu, een op de vijf denkt dan net gelukkiger te zijn. Wie meer gericht is op zingeving, maakt meer kans op een gelukkige oude dag, zegt Leijssen. “Omdat zij meer de voordelen zien en al kunnen genieten van iets simpels als een goed gesprek. Mensen die erg gericht zijn op hedonistisch geluk hebben meer problemen met oud worden. Ze vinden het moeilijk dat ze niet meer beantwoorden aan het schoonheidsideaal of niet meer presteren zoals vroeger.” Levenshouding kan een groot verschil maken. “De omstandigheden kunnen slecht zijn, maar dan nog heb je zelf in de hand hoe je je verhoudt tot die situatie”, zegt Leijssen. Een positieve ingesteldheid kan levens redden. “Zo is het bewezen dat kankerpatienten die hoopvol zijn meer overlevingskansen hebben.”
71 procent van de Limburgers tussen 18 en 49 jaar denkt dat het leuk is om met pensioen te zijn. Slechts 14 procent is het daar niet mee eens. “Veel heeft te maken met je prioriteiten in het leven”, zegt Leijssen. “In westerse maatschappijen stijgt sociaal aanzien niet met de leeftijd, eerder omgekeerd. Pensioen kan daarom een bedreiging zijn voor mensen die heel prestatiegericht zijn en veel waarde hechten aan hun maatschappelijke positie. Iets wat je trouwens vaker ziet bij mannen dan bij vrouwen.”