Hulp voor gevangenen met psychische problemen
Nieuw project helpt ex-gedetineerden bij re-integratie in de samenleving
Vanaf vandaag start er gespecialiseerde hulp voor gevangenen die uitzicht hebben op hun vrijlating, maar verslaafd zijn of met psychische problemen kampen. “Gespecialiseerde hulpverleners zorgen ervoor dat hun re-integratie in de maatschappij vlot verloopt”, zegt Vlaams minister van Welzijn Jo
Vandeurzen (CD&V). Voor mensen die bijna vrij zijn, wordt een programma opgestart zodat ze – eens buiten – meteen weten waar en bij wie ze terecht kunnen. De intake gebeurt in de gevangenis zelf, zodat hulpverleners makkelijker het vertrouwen van gevangenen winnen. De hulpverleners worden ingezet voor de moeilijkste dossiers.
Vanaf vandaag kunnen gevangenen die verslaafd zijn of psychische problemen hebben, bij hun vrijlating begeleid worden door de gespecialiseerde hulpverleners van Tandem. Dat moet hun re-integratie in de samenleving verbeteren. Tot in 2016 bestond er een soortgelijk project voor verslaafden. Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) pikt het weer op en breidt het uit tot ook geestelijke gezondheid. “In 2011-2016 was er al een project in alle Belgische gevangenissen”, zegt Kaat Vanthuyne, coördinator van Tandem. “Wij waren als Centaal Aanmeldingspunt Drugs (CAP) verantwoordelijk voor Vlaanderen, ook in Brussel en in Wallonië was er een project. Maar na de laatste staatshervorming en de bijhorende overdracht van een aantal bevoegdheden vond Justitie dat dit eerder thuis hoorde bij Welzijn.” Dus was er een jaar lang niks. Vandeurzen pikt nu de draad weer op en breidt het project uit. “We gaan niet alleen met verslaafden werken, maar ook met mensen die psychische problemen hebben. We richten ons op mensen die bijna vrij zijn. We regelen dat ze na hun vrijlating bijvoorbeeld ook een keer per week naar de psychiater of de psycholoog kunnen. Als ze geen woning of dagbesteding hebben, dan melden we dat ook aan andere diensten.”
Hoe gaan gevangenen trouwens om met hun verslaving? Een gevangenis zou toch drugs- en alcoholvrij moeten zijn? “In de praktijk geraken ze ook in de gevangenis aan drugs of alcohol”, weet Vanthuyne. “Maar ook als ze in de gevangenis niks gebruiken, dan betekent dat niet dat ze van hun verslaving af zijn. Ze moeten dus geholpen worden zodra ze vrij zijn zodat ze niet herbeginnen.” Het team gaat in alle Vlaamse gevangenissen aan de slag, behalve in die van Tongeren omdat die bedoeld is voor jongeren. “We krijgen nu subsidies tot in 2019, maar we hopen dat die steun daarna structureel wordt.”
Wachtlijsten
In het vorige systeem waren er lange wachtlijsten om aan de hulp te geraken. “Maar toen mocht iedereen om hulp vragen, ook advocaten. Nu zijn het de hulp- en gezondheidsdiensten die in de gevangenis actief zijn die ons de vraag stellen.” Als het dossier van de gedetineerde te ingewikkeld is voor deze diensten, dan schakelen zij Tandem in. “Vaak hebben mensen ook meer dan één probleem.” Zo’n 40 procent van de gedetineerden zou er niet in slagen om - eens vrij - de opgelegde voorwaarden na te leven. “We willen de re-integratiekansen verhogen”, zegt minister Vandeurzen. “Daarom is Tandem er voor alle gedetineerden met een geestelijk gezondheidsprobleem. Als Vlaamse regering bedden we de verslavingszorg in de gezondheidszorg in.”