“Geen stembusgang volgens de regels”
Voormalig HBvL-correspondent Guifré Jordan getuigt vanuit Catalonië
De Spaanse politie slaagde er lang niet overal in het stemmen voor het onafhankelijkheidsreferendum te verhinderen, voornamelijk omdat de Catalaanse politie niet echt meewerkte. Dat blijkt uit het relaas van journalist Guifré Jordan, voormalig correspondent van deze krant. “Ik zag hier geen geweld, maar een ordelijke stembusgang was het nu ook weer niet.” Guifré Jordan, die ondertussen voor Catalan News werkt, bracht met een groep activisten de nacht door in een stembureau in Badalona ten noorden van Barcelona. De Catalaanse politie Mossos d’Esquadra voerde een controlebezoek uit in het schoolgebouw waar gestemd kon worden, net zoals ze dat in de meer dan 2.000 andere stembureaus deed. Daarmee gaven ze uitvoering aan de bevelen uit Madrid: de Spaanse regering had het commando over de Catalaanse agenten overgedragen aan de Guardia Civil. De Mossos hadden wel een heel eigen manier om de bevelen uit te voeren, zegt Guifré. “Ze vroegen wat we aan het doen waren, we antwoordden dat we een soort reünie hielden. Ze namen daar akte van maar deden verder niets. ’s Ochtends zijn ze teruggekomen, enkele uren voor het stembureau openging. Ze hadden een gerechtelijk bevel bij dat het gebouw gesloten moest blijven. Er waren toen zo’n honderd mensen in de lokalen. De agenten stelden vast dat ze zoveel mensen niet konden verspreiden en dat het ontruimen en verzegelen van het gebouw dus onmogelijk was. Ze gingen dat aan de rechter melden en bleven vervolgens in het gebouw om de veiligheid van de kiezers te verzekeren.”
Een stembusgang volgens de regels is het zeker niet geworden. Daardoor wordt de interpretatie van de uitslag ook een erg moeilijke zaak
Kat en muis
“De stembussen zijn hier niet in beslag genomen en er was ook geen probleem met de stembiljetten”, zegt Jordan. “De Spaanse overheid mag er dan miljoenen in beslag genomen hebben, er kwamen er altijd weer nieuwe tevoorschijn, in een kat-en-muisspel dat al dagen aan de gang is. We konden in elk stembureau in Catalonië
Guifré JORDAN
stemmen, niet alleen in onze woonplaats Maar voor mij was er in Badalona dus geen enkel probleem. Behalve dat het langer duurde dan verwacht. De app waarmee de verantwoordelijken van het stembureau onze identiteit konden controleren – om fraude uit te sluiten – raakte geregeld buiten bedrijf. Maar in Badalona was er dus geen spoor van het buitensporige geweld elders in Catalonië. Volgens de Catalaanse regering kon er in 96 procent van de bureaus gestemd worden. Maar een ordelijke stembusgang volgens de regels is het zeker niet geworden. Daardoor wordt de interpretatie van de uitslag ook een erg moeilijke zaak. Zeker als de Spaanse politie stembussen in beslag neemt en stembiljetten vernietigt. De Catalanen hebben overigens genoteerd dat de Belgische premier zowat de eerste was om het geweld te veroordelen. Dat feit is hier meteen gemeld.”