“Eén tekening zegt meer dan duizend woorden”
Deel 4
In de mijn van Zolder zagen ze begin de jaren 60 het aantal ongevallen drastisch dalen. Dat was het rechtstreekse gevolg van de tekeningen die hoofdmonitor Jean De Schutter maakte en ophing in de badzaal. Voordien slaagde men er maar niet in veiligheidsregels uit te leggen aan de nieuwkomers uit Turkije en Marokko. Jean de Schutter (76) is verknocht aan de mijnen en in het bijzonder aan die van Houthalen-Helchteren en Heusden-Zolder waar hij zelf een belangrijke rol speelde. Zijn verhaal doet hij in de oude pastorie van Houthalen, waar een deel van zijn fossielen en mijnattributen is ondergebracht.
Studeren
“Ik was de jongste in een gezin met acht kinderen en mijn vader werkte in de mijn van Heusden-Zolder”, zet Jean zijn verhaal in. “Op school was ik de primus en geroepen om verder te studeren. Maar omdat we thuis te weinig financiële middelen hadden kon daar geen sprake van zijn. De mijnbouwschool in Houthalen kon wel. Die was gratis.” Met het diploma dat hij daar behaalde stapte Jean naar de mijn van HeusdenZolder.
Het viel Jean in die tijd op dat er vooral met nieuwkomers veel ongevallen in de mijn gebeurden. “Turken en Marokkanen hadden snel prijs”, zegt Jean. “Italianen, Grieken en Spanjaarden waren er toen al langer aan de slag. Ik kreeg de opdracht om die nieuwkomers de veiligheidsaspecten van de mijn uit te leggen. Omdat die geen woord Nederlands of Frans verstonden, heb ik tekeningetjes gemaakt en die getoond. Na een jaar riep de ingenieur me bij hem. Hij toonde me de statistieken met daarbij een sterke daling van het aantal ongevallen. Eén tekening zegt meer woorden.”
Mijnbouwschool
Daar werden dan afdrukken van gemaakt en opgehangen in de badzaal. “Het waren doodsimpele tekeningen waarin ik af en toe ook wat humor stak. Met succes, want de statistieken werden nog beter.” De aanpak van Jean sprak ook de directeur aan die hem vroeg om les te geven in de mijnbouwschool. “De ingenieurs deden dat niet graag. In die klassen zaten allemaal jongens tussen de 16 en 18 jaar, niet van de braafsten. Ik wist dat die jongens iets met hun handen wilden doen. Daarom bracht ik materiaal, zoals bijvoorbeeld een afbouwhamer, mee naar school. Die mochten ze dan helemaal uit elkaar draaien.”
Verzameling
dan
duizend In de loop der jaren kreeg de passie van Jean voor de mijn almaar grotere proporties. Hij verzamelde niet alleen documenten, affiches en materialen maar ook fossielen die hij zelf in de ondergrond gevonden had. “In 1992 mocht ik de kelderruimte van het cultureel centrum van Houthalen-Helchteren gebruiken om er te exposeren. Wat later kon ik terecht in het voormalig hoofdgebouw van de mijn in Houthalen-Helchteren. Dat was de meest geschikte plaats. Ruim 600 vierkante meter kreeg ik ter beschikking. Achttien jaar lang heb ik daar gegidst met zo’n 60.000 bezoekers per jaar. Dat is toch niet niks. Maar met de komst van GreenVille hield het op. Een deel van mijn collectie is dan naar het mijnmuseum in Beringen gegaan en een ander deel naar de oude pastorij, waar we nu ook onderdak hebben voor onze heemkundige kring.”