Materiaal zit nog in ondergrond
HEUSDEN-ZOLDER - Als we het gat naar de ondergrond weer zouden openen, kunnen we zo beginnen kolen maken. Zoveel machines en toestellen zijn er na de sluiting in de ondergrond gebleven. Dat beeld leeft in mijnwerkerskringen. “Alle machines uit de ondergrond halen, zou meer kosten dan het zou opbrengen door de verkoop ervan”, zegt mijningenieur Hugo Cox. Niet onbelangrijk is de afstand tussen de schacht en de pijlers in exploitatie. “Die kon soms oplopen tot negen kilometer”, zegt Cox. “Het recupereren van pijlerondersteuning is het moeilijkst in de pijler zelf en door de daartoe horende galerijen. Het vergde heel wat mankracht en tijd om die enkele tonnen zware toestellen gelift en verplaatst te krijgen. En dan waren we niet eens zeker of we ze opnieuw verkocht kregen. Je mag niet vergeten dat in die periode de afbouw van de steenkoolindustrie in Europa erg snel ging. Bovendien waren de landen waar we ze nog aan zouden kunnen verkopen gebonden aan eigen wettelijke normen. Wat moesten we met al die machines aanvangen als we ze aan de straatstenen niet kwijt konden?”
Uiteindelijk heeft men alleen machines naar boven gehaald waarvoor men een afnemer kon vinden. “De rest is blijven zitten. Daar zijn peperdure toestellen bij zoals locomotieven en tal van ondersteuningselementen. De toenmalige Kempense Steenkoolmijnen hadden er enkele miljarden Belgische frank voor betaald. Maar veel van die machines hadden toch al ettelijke jaren dienst en waren voor een stuk dus afbetaald. Ik denk dat we een juiste beslissing hebben genomen om niet alles uit de ondergrond te halen al was het maar omdat het economisch onverantwoord zou zijn voor een regio die op dat moment alle middelen kon gebruiken.”
De machines zijn intussen onbruikbaar. “De ondergrond heeft zich jarenlang gezet waardoor veel machines de druk van de aarde moesten trotseren. Bovendien heeft het zout water zijn werk gedaan en de destructie versneld. Dat je opnieuw aan de slag zou kunnen met de machines die nog onder zijn, is dan ook een absolute mythe.”