Open oorlog over statiegeld
Industrie beschuldigt milieuman van lobbywerk voor bedrijf
BRUSSEL - Begin 2018 moet duidelijk zijn of de berg zwerfvuil langs Vlaamse wegen afneemt. Als dat niet gebeurt, komt er wellicht statiegeld op wegwerpverpakkingen. Voor- en tegenstanders van statiegeld slijpen nu al de messen. Voorstander Rob Buurman zegt dat Coca Cola en co de ambtenaren betalen die de cijfers bijhouden. De industrie schiet terug en zegt dat Buurman wordt betaald door een fabrikant van statiegeldmachines.
BRUSSEL - Wordt Nederlander Rob Buurman door een fabrikant van statiegeldmachines betaald om het debat te sturen in Vlaanderen? Die vraag stelt Fost Plus zich nadat Buurman aan het licht bracht dat de drankenproducenten en detailhandel Vlaamse ambtenaren betaalt om het statiegeld tegen te houden. In de strijd tegen de milieugroepen halen Coca-Cola, Colruyt en co nu het zware geschut boven.
Fost Plus, Fevia en Comeos staan grofweg respectievelijk voor de verpakkingsindustrie, drankenproducenten en de supermarkten. Als sinds jaar en dag verzamelt Fost Plus in de blauwe zakken plastic flessen en flacons, metalen verpakkingen en drankkartons. De industrie wil dat systeem graag zo houden, want het remt de verkoop niet en geeft de consument het gevoel dat hij recycleert en goed bezig is. De winkels vrezen de komst van statiegeldautomaten.
Maar de hopen zwerfvuil die onze wegbermen sieren, heeft ook in Vlaanderen het debat over statiegeld aangezwengeld. Milieuminister Joke Schauvliege (CD&V) stond in 2015 op het punt het statiegeld op blikjes en petflessen in te voeren. Na verzet van Open Vld werd het plan afgevoerd. In ruil sloot de Vlaamse regering zwerfvuilovereenkomsten met de industrie. De industrie legt nu elk jaar 9,6 miljoen euro op tafel om het zwerfvuil aan te pakken. Tegen 2022 zou de hoeveelheid zwerfvuil met 20 procent moeten dalen. Begin volgend jaar komt een eerste evaluatie van het nieuwe beleid en Schauvliege sluit niet uit dat het statiegeld alsnog wordt ingevoerd als de cijfers tegenvallen. Daarom worden alle betrokkenen nu al wat zenuwachtig.
Mooimakers
Rob Buurman, directeur van Recycling Netwerk Benelux, is al ja- renlang pleitbezorger van statiegeld. Hij onthulde woensdag dat Vlaamse ambtenaren die mee het zwerfvuilbeleid bepalen, worden betaald met geld van de industrie. “Het gaat om zeven ambtenaren in dienst van ‘Mooimakers’ die namens OVAM instaan voor campagnes tegen zwerfvuil. Ze moeten tegelijk vaststellen of de doelstellingen gehaald worden of niet. De ambtenaren worden aangestuurd door een groep van zes, waarvan drie mensen van het bedrijfsleven, met name van Fost Plus, Fevia en Comeos.”
Statiegeldmachine
De drie organisaties sloegen gisteren even hard terug: “De Nederlandse lobbygroep Recycling Netwerk wil ons succesvolle recyclagesysteem komen vervangen door een duur statiegeldsysteem en daarmee de modale Vlaming straffen.” Met name Rob Buurman wordt persoonlijk geviseerd. “‘Wie betaalt die bepaalt’, zegt Rob Buurman. Mogen we even de bal terugkaatsen en vragen wie hem betaalt om het Vlaamse debat over zwerfvuil en statiegeld te beïnvloeden?” Het antwoord van de federaties: “Tomra is de grootste producent van terugnamemachines in de Benelux, net die machines die de supermarkten moeten kopen als statiegeld wordt ingevoerd. Op de site van Tomra.nl is Recycling Netwerk opgenomen bij de sectie ‘goede doelen’. En waarvoor pleit Rob Buurman al maanden aan een stuk? Voor de onmiddellijke invoering van statiegeld. Wat een toeval allemaal. Zou een buitenlandse fabrikant van statiegeldmachines het debat nu sturen in Vlaanderen? Die gedachte is pas verontrustend.”
Schandaal
“Die reactie is een teken dat we goed bezig zijn”, reageert Buurman laconiek. “We hebben een schandaal aan het licht gebracht en als reactie word ik persoonlijk aangepakt. Er is wel degelijk een probleem bij de monitoring van het zwerfvuil die wordt betaald door het bedrijfsleven.” Buurman is Nederlander maar woonde zeven jaar in België en was jarenlang actief bij Bond Beter Leefmilieu. Sinds dit jaar woont hij weer in Nederland, waar hij directeur is van Recycling Netwerk, een organisatie die opgericht is door onder meer Greenpeace en Bond Beter Leefmilieu. “En ja, wij werken samen met organisaties en bedrijven zoals Tomra die ook onze richting uit willen.”
We hebben een schandaal aan het licht gebracht en als reactie word ik persoonlijk aangepakt
Rob BUURMAN Recycling Netwerk Benelux