Alfamannetjes hebben een chimpansee-achtergrond

Alfamannetjes kunnen in een krant overal opduiken: in de politiek (“Yves Leterme en Kris Peeters zijn twee alfamannetjes.”), als nieuwe vriend van Goedele Liekens “Een betrouwbare man, een grote leider. Het alfamannetje.”), in de wielersport (Lance Armstrong), het voetbal (“Cristiano Ronaldo, het alfamannetje van Real Madrid”) of als tegenpool, Kevin De Bruyne: “Aanvoerder zijn, dat zou ik een last vinden.” Zelfs de mu- ziek heeft van die mannetjes: “Mijn broer Matt is een alfamannetje, ik ben de loser, aldus de broer van The National-zanger Matt Berninger.

Soms, zoals vorige zaterdag, duikt het mannetje zelfs op in de wereld van zijn herkomst, de dierenwereld. Dierenliefhebber Chris Dusauchoit ergert zich aan het fenomeen dat mensen honden vermenselijken: “Honden hebben duidelijke regels nodig, maar ze wil- len helemaal geen staatsgreep plegen op het gezin om het alfamannetje te kunnen zijn.” Alfa is de eerste letter van het (Griekse) alfabet. Het woord is zo populair dat het op zichzelf al in Van Dale negen betekenissen heeft. Met daar bovenop tientallen samenstellingen. Het betekent gewoon ‘de eerste’. De Nederlandse bioloog Frans De Waal, die zijn hele leven mensapen heeft bestudeerd, legde deze zomer in het tv-progamma ‘Zomergasten’ uit dat het woord vaak fout wordt gebruikt, dat de alfaman bij de chimpansees niet puur door kracht en intimidatie aan de macht is. “De alfaman is de leider omdat hij het best is in het bewaren van de vrede en opkomt voor de zwakkeren. Daarom is Trump geen alfaman, een slechte alfaman”, aldus De Waal.