“Verkracht door een teamgenoot”
Olympische turnsters getuigen over misbruik HASSELT - Nadat duizenden vrouwen wereldwijd met de hashtag #MeToo getuigden over seksueel overschrijdend gedrag, davert nu ook de internationale turnwereld op haar grondvesten. De Oekraïense Tatiana Gutsu (41)
27 jaar lang heeft ze ermee geworsteld, maar in de nasleep van het schandaal rond Harvey Weinstein wil ze niet langer zwijgen. De Oekraïense topturnster Tatiana Gutsu (41), die op de Olympische Spelen van 1992 in Barcelona twee gouden, een zilveren en een bronzen medaille haalde, getuigt op Facebook dat ze in 1991 als vijftienjarige verkracht werd op een tornooi in Stuttgart. “Ik werd verkracht door één van mijn eigen teamgenoten, Vitaly Sherbo”, zegt ze. Een schok, want Vitaly Sherbo staat in de geschiedenisboeken als een van de meest succesvolle turners aller tijden. “Hij is een monster, dat me jarenlang in mijn eigen gevangenis van angst opgesloten heeft”, schrijft Gutsu. Ze ‘bedankt’ in de post op een cynische manier nog twee andere teamgenoten: “Tatyana Toropova, bedankt om er niet te zijn voor mij. Je was erbij en hoorde alles, maar je deed niets. En Rustam Sharipov, bedankt om je vriend Sherbo uit de wind te zetten en een vijftienjarig meisje aan haar lot over te laten.”
Ploegdokter
Bijna gelijktijdig postte de Amerikaanse ex-turnster Mckayla Maroney (21) op Twitter dat zij zeven jaar lang misbruikt werd door de ploegdokter van het nationale turnteam. “Als kind droomde ik ervan voor mijn land olympische medailles binnen te halen”, schrijft ze. “Maar vanaf mijn dertiende werd ik meermaals misbruikt door dr. Larry Nassar, ploegdokter van het nationale en olympische turnteam.” Maroney kreeg “speciale noodzakelijke behandelingen om beter te presteren” van de dokter, die volgens de turnster geen kans onbenut liet om haar – en andere atletes – te misbruiken. “Op mijn vijftiende gaf hij me een slaappil op een vlucht naar Tokio. Ik werd wakker op zijn hotelkamer tijdens een van zijn ‘behandelingen’. Ik dacht dat ik die nacht ging sterven.”
Dr. Nassar werd in 2015 door de Amerikaanse turnfederatie ontslagen nadat meer dan 125 vrouwen een klacht tegen hem indienden. Hij zit momenteel in de cel voor het bezit van kinderporno.
“Sporters lopen risico”
Ook in de Vlaamse sportwereld getuigen de laatste maanden meer en meer slachtoffers over misbruik. “We zitten op een kantelmoment”, zegt Tine Vertommen, criminologe aan Universiteit Antwerpen en Thomas More. Ze is de drijvende kracht achter het VOICE-project, dat de verhalen van Vlaamse sporters die slachtoffer werden van seksueel overschrijdend gedrag in de sportwereld verzamelt. “Sinds de publieke getuigenissen van enkele ex-judoka’s in juni hebben ruim twintig nieuwe slachtoffers zich gemeld. Publieke getuigenissen geven andere slachtoffers het gevoel dat ze niet alleen zijn. Dat kan sommigen over de streep trekken om ook hun verhaal te doen, en het creëert bewustwording bij omstaanders.” Volgens Tine Vertommen is het niet vreemd dat het probleem ook in de sportwereld aanwezig is. “Het is een breed maatschappelijk probleem, maar de machtsrelatie en het lichamelijke contact tussen trainer en sporter om technieken te corrigeren, het samen omkleden en douchen en het delen van hotelkamers maken dat er binnen de sportwereld extra gelegenheden ontstaan. Net zoals naaktscènes risicofactoren zijn binnen de acteerwereld. Maar dat praat de daden uiteraard niet goed.”