“Vlaktaks helpt vooral de laagste inkomens”
Open Vld wil een vlaktaks invoeren waarbij het bedrag boven de armoedegrens aan 30 procent wordt belast. En alles eronder aan 0 procent. “Iedereen gaat erop vooruit”, zei partijvoorzitter Gwendolyn Rutten zondag in haar slottoespraak op het Vrijheidscongres in Antwerpen. Volgens berekeningen van Open Vld-senator en economieprofessor Lode Vereeck betaal je zo op een brutoloon van 2.000 euro uiteindelijk 15 procent belastingen, op 3.000 euro bruto 20 procent, en op 5.000 euro bruto 24 procent. Op het Vrijheidscongres zette Open Vld zijn visie voor de komende tien jaar uit. Tegelijk vierde de partij haar 25ste verjaardag. Guy Verhofstadt, de man die van PVV Open Vld maakte, dook zondag dus ook even terug in de tijd.
De partij keurde op het congres meer dan honderd resoluties goed, over van alles en nog wat. Maar de opvallendste was die over de sociale vlaktaks.
Overheidsuitgaven
“Die 30 procent vlaktaks heffen we op alle inkomsten uit arbeid én uit roerend vermogen, dus ook op winst uit spaarboekjes, aandelen en dividenden”, legt Lode Vereeck uit. “Alleen voor huuropbrengsten voeren we die niet in, omdat we eerst beter moeten bestuderen hoe sterk de huur hierdoor zou stijgen. Uiteindelijk zal ook op het huurgeld taks moeten worden betaald, alleen weten we nog niet hoeveel.”
Senator Vereeck – tevens hoofddocent economie en beleidsmanagement aan UHasselt – rekende uit dat we vandaag gemiddeld 33,7 procent belastingen betalen. “Het zijn dus vooral de laagste inkomens die erop vooruitgaan. Want die gaan naar 0 procent, 15 procent of 20 procent. Als de belastingen verlagen, betekent dat ook dat de overheid minder inkomsten zal hebben. De overheidsuitgaven moeten daarom ook dalen (het aandeel van ons bbp dat naar de overheid gaat moet van 53 naar 45 procent , zo is ook beslist op het congres, nvdr). Dat kan bijvoorbeeld al door blockchaintechnologie te gebruiken: een manier om datagegevens efficiënter te beheren, waarbij je ook minder overheid nodig hebt. Maar minder belastingen betekent dat arbeid ook goedkoper wordt en zo kan ons bbp groeien.”
“Niet rechtvaardig”
Andere partijen twijfelen aan dat sociale aspect. Wouter Van Besien (Groen) vraagt zich zelfs af of “sociale vlaktaks” hetzelfde is als “milieuvriendelijke steenkool”. “Eén tarief klinkt goed en oogt mooi, maar rechtvaardig is het allerminst”, vindt John Crombez (sp.a), die wel voorstander is van eenvoudigere en lagere belastingen. “Maar waarom de voordelen van 15 miljard euro aan lagere belastingen vooral toekennen aan wie al een hoog inkomen heeft? Ruttens voorstel is een terugkeer naar honderd jaar geleden: een belastingsysteem van de rijken voor de rijken.” CD&V is tevreden dat de meerwaarde(winst)belasting – hun stokpaardje – nu blijkbaar ook Open Vld kan bekoren. “Voortschrijdend inzicht”, vindt de partij. Toch geloven de christendemocraten niet in een vlaktaks: “Uit onderzoek van de Hoge Raad voor Financiën blijkt dat het de middenklasse is die de factuur betaalt van zo’n vlaktaks.” CD&V pleit voor een model waarbij wie meer verdient ook meer bijdraagt. “Dat is in ons model ook zo hoor”, reageert Vereeck. “De laagste inkomens gaan er bij ons ook op vooruit. En de hoogste betalen meer.”