“Er mag ook gelachen worden”

‘Romeo & Juliet’ op Chinese wijze in Ethias Theater

Er is in China flink wat belangstelling voor Westerse cultuur. Dat mag blijken uit de spectaculaire interpretatie van ‘Romeo & Juliet’ door het Chinese Suzhou-ballet, die zondag te zien is in het Ethias Theater in Hasselt. Het gezelschap bestaat tien jaar en komt nu voor het eerst naar Europa met een betoverende voorstelling die oosterse mystiek verbindt aan de beroemde tragedie van Shakespeare.

Het helpt natuurlijk dat je het verhaal kent van de twee geliefden die het slachtoffer worden van de vete tussen hun rivaliserende families, de Montagues en de Capulets. De balletvoorstelling volgt de grote lijnen van de tragedie: de zoveelste confrontatie tussen leden van de twee families. Paris die een aanzoek wil doen aan Juliet tijdens het gemaskerd bal, waar Romeo binnensluipt en op slag verliefd wordt. De fameuze balkonscène, die hier vervangen is door een passionele ontmoeting bij maanlicht. De min die boodschapster speelt tussen de twee geliefden. Hun geheime huwelijk. De onverminderde vijandschap tussen beide families: Juliets neef Tybalt doodt Romeo’s vriend Mercutio, waarop Romeo zich wreekt op Tybalt. Juliets moeder die haar tot een huwelijk met Paris verplicht; Juliet neemt een slaapmiddel in zodat het lijkt alsof ze op die huwelijksdag dood is; maar ook Romeo denkt dat ze echt dood is en drinkt gif. Wanneer Juliet ontwaakt en ziet dat Romeo dood is, steekt ze zichzelf met een mes.

Prokofief

Op muziek van Prokofief hebben Ying Li en haar man Jiabin Pan choreografieën uitgewerkt die van de dansers het uiterste vergen, ballet wordt soms regelrechte acrobatie in gevechtsscènes en zelfs in de afsluitende vijfde scène voor de pauze: een adembenemende pasde-deux waarin de vonk tussen de twee overslaat en oplaait tot de twee letterlijk passioneel over elkaar rollen.

De choreografen (hij 50, zij 49) leerden elkaar kennen aan de dansacademie in Peking en hebben een carrière achter de rug als solisten bij het Nationaal Ballet van China. Ze dansten gedurende twaalf jaar in de V.S. en maakten

Ying Li Choreograaf deel uit van het Pittsburgh Ballet Theatre. Tien jaar geleden richtten ze het Suzhou Ballet op. “Wij zijn een relatief klein gezelschap van zo’n 28 dansers”, vertelt Ying Li. “Elk jaar creëren we een nieuwe productie. ‘Romeo & Juliet’ gaat al mee van 2010. Recenter zijn ‘De Notenkraker’ en ‘Carmen’. We vormen een grote familie en de dansers hebben meer dan één rol onder de knie, zodat ze inwisselbaar zijn bij mogelijke blessures. Ze oefenen vijfendertig à veertig uur per week en zijn allemaal gepassioneerd door hun vak. Dat moet wel want rijk word je er ook in China niet van.”

Chinese legendes

Suzhou, waar het gezelschap zijn thuishaven heeft, is een stad van 10 miljoen inwoners. De stad is bekend van zijn klassieke tuinen en van architect Ieoh Ming Pei, die niet alleen het enorme museum van Suzhou ontwierp, maar ook de glazen piramides op het binnenplein van het Louvre in Parijs. Ook het ballet draagt de naam van de stad uit en het is boeiend om te zien hoe Ying Li en Jiabin Pan Chinese elementen hebben gebruikt in een verhaal dat ze aan het Westen hebben ontleend. “Het Chinese publiek herkent er verhaallijnen in van de oude Chinese legende ‘De Vlinderminnaars’,” vertelt Li.

“De balkonscène hebben we vervangen door een dans bij halfvolle maan. De Franciscaanse broeder Lorenzo, die het huwelijk van Romeo en Julia inzegent, hebben we vervangen door een knoestige boom, een decorstuk dat we voor de opvoeringen in Europa van Suzhou hebben laten overkomen. In China heb je namelijk geen geestelijke nodig om koppels te trouwen. Een boom is in China een heilig symbool.” Opvallend is ook een kruis dat op zeker ogenblik oplicht in het decor, toch een christelijk symbool. “Je kunt het ook zien als een verlicht raam,” werpt Li tegen. “Het publiek mag die betekenis zelf invullen.”

De kostuums zijn eigentijds en er zitten tussendoor onverwachte grapjes in, zoals Romeo die tegen een muur plast. “Geïnspireerd op wat er eens gebeurde op een uitgangsavond van ons gezelschap”, lacht Li. “Het verhaal is al tragisch genoeg, er mag ook af en toe gelachen worden.”

Onze dansers oefenen vijfendertig à veertig uur per week en zijn allemaal gepassioneerd door hun vak. Dat moet wel want rijk word je er ook in China niet van

X‘Romeo & Juliet’, Suzhou Ballet Theatre, 26/11 Ethias Theater 070/345 345 en 28/11 Capitole Gent.