In 2018 richtplan voor stabiliteitsproblemen mergelgroeven
Het gemeentebestuur van Riemst werkt samen met het Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE) aan een ‘onroerend-erfgoedrichtplan voor mergelgroeven’, dat het toekomstig beleid voor de mergelgrotten zal bepalen. “Met enerzijds het oog op de veiligheid, en anderzijds een optimale instandhouding van de groeven”, zegt Aukje de Haan van AOE. “Dat is uniek in Vlaanderen.” Het nieuws over het erfgoedplan werd dinsdagavond bekendgemaakt op een infosessie in Zussen. Een tachtigtal belangstellenden luisterde naar de plannen van de gemeente en AOE over de mergelgroeven. “We zitten hier met een gangenstelsel van 350km, waarvan sommige gangen tot 15 meter hoog zijn”, vertelde gemeentelijk coördinator groeven en veiligheid Mike Lahay. “Die hebben een cultuurhistorische of erfgoedwaarde, een gebruikswaarde en een natuurwaarde. Maar de stabiliteit is een groot probleem, want de ondergrond roert zich geregeld en de plafonds zijn niet overal even dik, met alle gevolgen van dien voor de bovengrondse eigenaars. Er ontstaan aardpijpen, verzakkingen of zelfs grote instortingen, en die worden telkens op een eigen manier aangepakt door opvullingen of versteviging van de pilaren.” “Bij het opvullen komt de gemeente tussen als een eigendom aan het gemeentelijk openbaar domein grenst”, vulde burgemeester Mark Vos aan.
Subsidie
Om alles in de toekomst wat te stroomlijnen, komt er nu een onroerenderfgoedrichtplan. “Deze avond is de aanzet om uiteindelijk tot dat plan te komen”, zegde Aukje de Haan van AOE. “Dat is uniek voor Vlaanderen. Het moet een betaalbare, gedragen en uitvoerbare visie worden voor de stabiliteitsproblemen van de groeven, met enerzijds het oog op de veiligheid, en anderzijds een optimale instandhouding van de groeven. Die stabiliteit is immers niet alleen van invloed op de talrijke beschermde monumenten, maar heeft ook grote financiële implicaties voor alle kandidaatbouwers of verbouwers bovengronds. Misschien komen we op termijn wel tot een voor de minister aanvaardbare subsidieregeling waardoor niet alle kosten ten laste vallen van de eigenaars.”
Geen informatie
Dat klonk heel wat aanwezigen als muziek in de oren, al had een aantal al vroegtijdig de aftocht geblazen omdat ze hun individuele problemen niet te berde mochten brengen. “Ik begrijp hen”, zei mevrouw Martens uit Val-Meer. “Eigenaars of kandidaat-kopers van een woning of perceel zitten met concrete vragen, en voelen zich niet geholpen door de gemeente. Ook omdat er geen eenduidige en duidelijke informatie bestaat. Vaak weten de mensen niet waar ze terecht kunnen met hun problemen.” Grottendeskundige Lahaye erkende het probleem, en bekende dat ook hij niet op alle vragen een antwoord had. “Voor de Grote Berg in Zussen gaan we nu een eerste testgebied onderzoeken naar de erfgoedwaarde, gebruikswaarde en natuurwaarde. Daarna volgen de andere groeven. Uiteindelijk hopen we samen met het Onroerend Erfgoed in 2018 het richtplan met de nodige besluiten af te ronden.”