“Het besluit van Trump dreigt tot nieuw geweld te leiden”
“De beslissing van Trump om Jeruzalem als hoofdstad van Israël te erkennen is om verschillende redenen onverstandig. Die beslissing maakt een tweestatenoplossing onmogelijk. Die oplossing wil voorzien in twee aparte en leefbare staten, waarbij West-Jeruzalem de hoofdstad zou zijn van Israël en Oost-Jeruzalem de hoofdstad van de Palestijnse staat.” Dat zegt Ludo Abicht, voormalig professor aan de Universiteit Antwerpen en eminent Midden-Oostenkenner. “Het besluit van Trump is voorts onverstandig omdat de status van Jeruzalem zeker voor de Palestijnen maar ook voor de andere Arabieren bijzonder delicaat is. Dit kan tot nieuw geweld leiden en dat zou voor iedereen een ramp zijn.”
Wat kan Trump bezield hebben om die beslissing te nemen?
“Trump heeft dit tijdens zijn verkiezingscampagne beloofd. In Amerika is een grote lobby actief voor Israël. Niet alleen bij Amerikaanse Joden, maar ook en vooral bij evangelische christenen. Zelfs zijn eigen schoonzoon Jared Kushner steunt het nederzettingenbeleid van de Joodse staat in bezette Palestijnse gebieden.”
“Die evangelische christenen zijn in Amerika de voornaamste pro-Joodse drukkingsgroep. Onderschat hun kracht niet, want ze zijn met 60 miljoen, veel meer dus dan de zes miljoen joden in de VS. Volgens die evangelicals zoals de ‘Christians for Israel’, staat de waarheid in de bijbel. Ze geloven dat als alle Joden naar Israël kunnen verhuizen, de apocalyps nabij is en Jezus op aarde zal terugkeren. De goeden zullen dan ten hemel worden opgenomen. Zij steunen Israël actief, onder meer met boomplantacties in het land. Die evangelicals zijn heel goed georganiseerd en zijn bijzonder actief in de Tea Party, de radicale vleugel binnen de Republikeinse partij.”
Op termijn moet dit toch ook een vergiftigd geschenk zijn voor de Israëlische premier Benjamin ‘Bibi’ Netanyahu?
“Zowel Trump als Netanyahu hadden iets nodig om de aandacht af te leiden. Trump zit in nauwe schoentjes wegens het onderzoek naar de Russische connecties van zijn campagne. Netanyahu zit zelf met een huizenhoog corruptieschandaal. Ik vrees dat Bibi weer chaos gaat oproepen, maar ik vermoed dat de meeste Israëli’s dit meer dan beu zijn.”
Speelt bij Trump ook niet mee dat hij de hele erfenis van Obama wil wegvegen, dus ook diens Midden-Oostenbeleid?
“Soms heb ik dat gevoel ook. Obama had een heel andere, koele relatie met Netanyahu. Het is nooit eerder gebeurd dat een buitenlands regeringsleider in Amerika beide huizen in het Congres toespreekt zonder de president te ontmoeten. Netanyahu heeft dat wel gepresteerd. Dat is not done.“
De eerste Amerikaanse en Israëlische vlaggen zijn woensdag al in Gaza verbrand. Gaat het geweld escaleren?
“Ik vrees ervoor. Ik vrees dat het voor lange tijd onrustig zal blijven in het gebied. Ik denk ook dat de Arabische landen zich gaan moeien in een situatie die sowieso al delicaat is. Trump zet ook zijn relatie met Saudi-Arabië op de helling. De jongste tijd was een nieuwe driehoek tegen Iran gevormd, met de Saudi’s, Israël en de Verenigde Staten. De beslissing over Jeruzalem ligt heel moeilijk bij de Saudische bevolking, dat raakt hen in de kern van hun godsdienst.”
Zowel de Franse president Macron als de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Gabriel hebben al kritiek geuit, nog voor het besluit van Trump officieel was. Moet Europa geen forsere taal spreken?
“Het is op zich al merkwaardig dat een Duitse minister kritiek levert, want telkens zij iets over Israël zeggen worden ze met de neus op het oorlogsverleden gedrukt. Europa heeft zeker recht van spreken. De Europese Unie is de grootste handelspartner van Israël dat door het associatieverdrag van een voorkeursbehandeling geniet. We zouden een vriendelijke waarschuwing mogen uiten en onze goede band benadrukken met het Israëlische volk maar niet noodzakelijk zijn huidige leiders.”
Ik vrees dat het voor lange tijd onrustig zal blijven in het gebied. Ik denk ook dat de Arabische landen zich gaan moeien in een situatie die sowieso al delicaat is
Ludo Abicht Midden-Oostenkenner