“Leraren moeten teams vormen voor optimale leerkansen”
succes zijn. Dit is een combinatie van gekwalificeerde leraren, een sterke samenwerking tussen leraren en effectieve lespraktijken.
Binnen zo’n professionele cultuur wordt samenwerking en het nemen van beslissingen door leraren zelf sterk gewaardeerd en staat de kwaliteit van de lespraktijk centraal. De leerkrachten uit ons onderzoek die vonden dat ze sterk samenwerkten, gaven aan meer optimale leeromgevingen vorm te geven. Helaas stelden we vast dat een dergelijke professionele cultuur van lesgeven nog geen realiteit is in vele scholen. Hier ligt nog een ruime groeimarge.
Om die groei te realiseren is ook een sterke wil - politieke wil - nodig, verandering in mindshifts gericht op leren en op het maken van weloverwogen ethische keuzes. Bijvoorbeeld: waarom plaatsen we beginnende leerkrachten, die zelf veel nood hebben aan ondersteuning, bij de meest kwetsbare jongeren? Voorzien we dan in voldoende ondersteuning van die leerkrachten? Nog steeds verlaat zo’n 14% van de beginnende leraren in het basisonderwijs het onderwijs; in het secundair onderwijs zelfs 22%. Wat een verlies van professioneel kapitaal. We moeten meer investeren in samenwerking, waarbij we samen de verantwoordelijkheid opnemen voor onze leerlingen. Een lerarenteam biedt daarbij steun aan elkaar, ook aan jonge leerkrachten. Zo vermijden we dat jonge, talentvolle leerkrachten afhaken en investeren we in professioneel kapitaal waardoor je kan blijven groeien als leraar en als team. In Vlaanderen zijn er mooie voorbeelden van onderzoekende scholen, waarbij teams van leraren, toekomstige leraren, hun lerarenopleiders - en soms ook samen met leerlingen - zich buigen over vragen uit hun praktijk om elke leerling optimale leerkansen te bieden. Een focus op het leren bindt deze verschillende actoren. Een suggestie: laat ons scholen en lerarenopleidingen vormgeven vanuit een gezamenlijke focus op het leren en daarrond de ondersteunende (samenwerkings-)structuren uittekenen. Het is een uitnodiging aan scholen en lerarenopleidingen om die denkoefening eens te maken.