“Zonder bescherming als monument zou het gebouw nu nog intact zijn”
Waardevolle teutenwoning voor de helft ingestort
In het Ekselse centrum is een van de oudste teutenwoningen uit de regio voor de helft ingestort. Het leegstaande gebouw dat dateert uit de 18de eeuw werd in 2003 beschermd als monument. De private eigenaar had plannen voor een restauratie, maar kreeg geen groen licht. “Vlaanderen moet zich bezinnen over een beleid dat eigenaars van beschermde panden beloont in plaats van beknot”, reageert schepen Raf Truyens (CD&V) scherp. Volgens de eigenaar is de verzakking woensdagavond gebeurd. De waarde van het Teutenhuis Linmans is niet te onderschatten binnen het historisch patrimonium van Eksel. Marie-Louise Caris van de lokale heemkundige kring is dan ook geschokt. “Naast een klein hotel met de naam ‘Het Schevelings Welvaren’, was het ook een authentiek teutenhuis. Het is immers opeenvolgend bewoond geweest door verschillende teutenfamilies die altijd een link hadden met de oorspronkelijke bewoners. En de familie Linmans was de laatste in rij. In die periode was het een groot complex in een U-form, maar door de jaren heen is daarvan zeker twee derde verdwenen. In de recente geschiedenis is het vervolgens overgegaan naar eigenaars die geen teutenbanden hebben. De huidige eigenaar wou er een B&B van maken, maar blijkbaar kwam er geen akkoord door de bescherming.” De heemkundige kring, pleitbediscussies zorger van een deze bescherming, betreurt wat er nu gebeurd is. “In Eksel hebben we nauwelijks nog teutenwoningen. Met de discussie tussen eigenaar en Erfgoed hebben we ons nooit ingelaten.”
Overleg
De huidige eigenaar, die het gebouw iets meer dan tien jaar in zijn bezit heeft, wil liever niet uitgebreid reageren. “Erfgoed komt nu ter plaatse kijken. Samen zullen we eruit moeten geraken. Ik wil het verdere overleg niet belemmeren, maar besef dat ik dit zeer jammer vind.”
En dat gevoel deelt hij met schepen voor Erfgoed Raf Truyens (CD&V). “Het huis lag in de schaduw van de kerk, nog een beschermd monument. Samen vertegenwoordigden ze het historische centrum. De huidige eigenaar wou het restaureren. Er liepen onderhandelingen met de dienst Erfgoed dat voor de vergunning instaat. In dit proces zijn ontstaan die vastliepen, al vernam ik dat de gesprekken recent waren heropgestart.” Volgens Truyens hadden de zaken anders kunnen lopen. “Met de eigenaar ben ik zelfs op onderhoud bij de bevoegde minister geweest om het te laten declasseren. Dat had een restauratie kunnen opleveren die misschien niet volledig volgens de voorschriften was verlopen, maar het pand zou tenminste wel overeind zijn gebleven. We zijn toen van een kale reis teruggekeerd, met de gekende gevolgen.”
Dossier
“De aparte dienst Inspectie zal na een plaatsbezoek een dossier opmaken. In overleg met de gemeente zullen later eventuele maatregelen worden genomen”, reageert Brigitte Borgmans van het Departement Omgeving met daarin Erfgoed. “Hoe het zover is kunnen komen? Dat is een vraag die u best aan de eigenaar stelt. Hij heeft verplichtingen tot behoud en onderhoud. Dat kan u allemaal nalezen op onze site. Waar in dit geval de verantwoordelijkheid ligt, zal uitgemaakt moeten worden.” Schepen Truyens hoopt dat het Vlaamse erfgoedbeleid van koers verandert. “In Vlaanderen zou men het best gaan naar een beleid dat private eigenaars van beschermde panden beloont, in plaats van ze te beknotten en ontmoedigen. Een overheid kan immers onmogelijk alle waardevolle panden zelf aankopen, en moet dus eigenaars de hand reiken die de uitdaging en kosten willen dragen.”