Vrijwilligers krijgen in Stokkem opleiding tot afvalonderzoeker
Vijf jaar onderzoek naar samenstelling plasticsoep in Maas
DILSEN-STOKKEM - Het project ‘Schone Rivieren’ is op zoek naar een paar honderd vrijwilligers om vijf jaar lang het plasticafval langs de oevers van de Maas en Waal te onderzoeken. De ‘burgerwetenschappers’ zullen in de lente en herfst uitgestuurd worden, de resultaten worden verwerkt door de Universiteit Leiden. De eerste opleiding voor het onderzoek langs de Maas vindt volgende week plaats in Dilsen-Stokkem.
Schone Rivieren wil de plasticsoep in de oceanen aanpakken bij de bron. Door te zorgen dat er geen afval meer in de rivieren terechtkomt, hoopt men de drijvende plasticstortplaatsen aan te pakken. Want 80 procent van het afval in zee komt uit rivieren. Als eerste stap wil men te weten komen waar het plasticafval in de rivieren vandaan komt, hoeveel het is en om welke soorten het gaat.
Schone Rivieren is een initiatief van de Nederlandse milieuorganisatie IVN, Plastic Soup Foundation en stichting De Noordzee. Hun gezamenlijke droom is dat er vanuit de Nederlandse en Belgische rivieren geen plasticafval meer in de Noordzee terechtkomt. Ook voor het Schelde- en Rijnbekken worden al contacten gelegd om gelijkaardige afvalmetingen te doen.
Producenten
Voor het eerst wordt nu in België en Nederland een grootschalig onderzoek met burgerwetenschappers gestart naar rivierafval langs Maas en Waal. De vrijwilligers krijgen per tweetal een stuk Maasoever toegewezen en zullen dan volgens een gestandaardiseerd protocol het afval tellen en in categorieën indelen. Via een website worden de gegevensnaar de Universiteit Leiden verstuurd, waar ze verwerkt en geanalyseerd worden. De metingen worden twee keer per jaar gedaan, telkens in februari en september.
“Deze meetmethode is afgeleid van het onderzoek op de stranden volgens de zogenaamde OSPAR-methodiek, genoemd naar het Europees verdrag voor de be- scherming van het mariene milieu”, zegt Marchien De Ruiter (IVN). “Er is nog niet onderzocht hoeveel afval en welke soorten er in de rivieren terechtkomen. Die informatie is nochtans belangrijk om tot oplossingen te komen. Zodra we weten om welk afval het gaat, kunnen we met deze informatie naar de producenten stappen.”
Top 5
Uit de voorbije opruimacties van Maasjutters heeft men al wel een idee van de omvang van het probleem. Zo zijn er vorig jaar langs de Maasoever in Nederlands-Limburg per anderhalve kilometer gemiddeld dertig vuilniszakken vol plastic opgeruimd.
De top 5 van afvalsoorten in de Maas in Limburg zijn folies (tot 10 cm), hard plastic, dopjes en deksels, piepschuim en grotere folies (10 tot 30 cm).
Sinds 2012 wordt er op de Vlaamse Maasoever zwerfvuil opgeruimd met de actie Maas.net. Het is een samenwerking tussen de Maasgemeenten, Limburg.net, de Vlaamse Waterweg, Natuurpunt, Limburgs Landschap, de provincie en het Regionaal Landschap Kempen en Maasland. In vijf jaar is er al 92 ton zwerfvuil opgeruimd. Vanaf dit jaar gaat Maas.net samen met Schone Maas – dat is een gelijkaardig project in Nederlands-Limburg – ook het zwerfvuil op onze Vlaamse Maasoever verder onderzoeken. Vrijwilligers kunnen zich aanmelden voor de training op zaterdag 13 januari om 10 uur in De Wissen in Dilsen-Stokkem. Inschrijven via www.schonerivieren.org
Er is nog niet onderzocht hoeveel afval en welke soorten er in de rivieren terechtkomen. Die informatie is nochtans belangrijk om tot oplossingen te komen
Marchien DE RUITER