Toeristen sleutel voor wederopbouw Sint-Maarten
Eerste vakantiegangers genieten van de zon tussen het puin
Palmbomen, witte stranden, gemiddeld 30 graden. Winter bij ons, betekent toeristisch hoogseizoen voor SintMaarten. Normaal gezien. Dit jaar is het anders. Hotels zijn verwoest, restaurants blijven gesloten, heel wat cruiseschepen laten het eiland links liggen. Al duiken tussen het puin de eerste vakantiegangers weer op. “Ze hebben toeristen nodig”, zeggen Anthony (33) en Jennifer (33) Dillenger uit de VS. “We zijn al vier keer hier geweest en moésten terugkomen.” Simpson Bay, in het westen van het Nederlandse deel van SintMaarten. Buccaneer Beach Bar zit gezellig vol. Er wordt gelachen en gedronken. Op het strand spelen kinderen, liggen mama’s te zonnen. In het water: een paar zwemmers, jetski’s, een papa die een opblaasboot met kleuter voortduwt. Ze genieten. Alsof er nooit iets gebeurd is.
Ook de omgeving van het wereldberoemde strand Maho Beach herleeft stukje bij beetje. Hét typische kiekje dat elke toerist op SintMaarten maakt: een gigantisch vliegtuig dat landt, vlak boven de zonnende massa op het strand dat aan de luchthaven grenst. Wanneer er nu een vliegtuig landt, zijn er amper toeschouwers.
Stenen
In de aanpalende Sunset Beach Bar genieten enkele dames van een drankje in het zwembad, terwijl er nog druk aan het dak getimmerd wordt. Drie Vlaamse juffen, zo blijkt. “We geven les in een schooltje van de Stichting Katholiek Onderwijs op Sint-Maarten”, zeggen Jozefien Denooze (23) uit Wetteren, Nele Vandevelde (22) uit Oostakker en Gerja De Vliegher (36) uit Evergem. “Sommige schooltjes zijn er erg aan toe, maar de meesten zijn sinds 2 oktober weer open. Zeker een derde van de kinderen heeft geen thuis meer. Ze wonen voorlopig ergens anders.” Ze hebben een dagje vrij en genieten van de zon. “Maho Beach is normaal dé toeristische trekpleister, nu zijn wij hier alleen”, zeggen ze. “Het strand ziet er helemaal anders uit: kleiner en veel meer stenen, waar voor Irma zand lag. Maar het ziet er wel weer goed uit.”
Een heel ander verhaal op Dawn Beach, aan de andere kant van het eiland, tegen de Franse grens. Het is er doods. De jachthaven is nog steeds een slagveld. De restaurants en hotels die aan het strand grenzen, zijn onherstelbaar beschadigd. En toch duiken ook dáár de eerste toeristen weer op. Op het strand tussen het puin van het volledig verwoeste Westin Dawn Beach Resort, treffen we een Amerikaans koppel. Met een boek in de hand op een houten ligbed dat Irma overleefd heeft . “We zijn vorig jaar in januari hier geweest. Wat een verschil”, zeggen Anthony (33) en Jennifer (33) Dillenger uit South-Carolina. “We zijn al vier keer op Sint-Maarten geweest. We houden van het eiland en móesten terugkomen”, vertelt Anthony. “Wat ze hier nodig hebben, zijn toeristen”, knikt Jennifer. “En wat wij nodig hebben is zon, zee en rust. We wisten dat er veel schade zou zijn. Al weet je toch pas hoe erg het is, als je het met je eigen ogen kunt zien. We zitten op hotel iets verderop en dat is in orde: we hebben elektriciteit, wifi… We zijn niet de typische allin-toeristen en voor ons is het prima hier. Als je naar landen als Brazilië reist, ziet het er altijd zo uit.” Niet enkel de verblijfstoeristen vinden stilletjes weer hun weg naar Sint-Maarten. Begin december meerde het eerste cruiseschip na Irma aan: symbolisch een grote dag voor het eiland.
Wat ze hier nodig hebben, zijn toeristen. We zijn al vier keer op Sint-Maarten geweest. We houden van het eiland en we móesten terugkomen. Anthony en Jennifer
Vakantiegangers
Cruiseterminal
“Normaal is december hoogseizoen: dan komen er zes of zeven cruiseschepen per dag aan. Dit jaar dertien in een maand”, vertelt Alexander Gumbs van Port SintMaarten. “Het aantal stijgt geleidelijk. In januari zijn het er al dertig. Stilaan komen de toeristen terug. De cruiseterminal was beschadigd evenals de hutjes met winkeltjes. We hebben alles zo snel mogelijk terug in orde gebracht.” Cruiseschepen zijn ontzettend belangrijk voor Sint-Maarten: van de gemiddeld 2,3 miljoen toeristen die jaarlijks naar het eiland komen, zijn 1,8 miljoen cruisetoeristen. “Midden januari komen de grote rederijen terug”, zegt Rolando Brison, het hoofd van Toerisme van het Nederlandse deel van Sint-Maarten. “Vanaf dan zal alles weer stilaan op zijn plaats vallen. We hopen dat we tegen volgend jaar terug 1,5 miljoen cruisetoeristen kunnen verwelkomen. We zijn getroffen door de ergste orkaan ooit, wereldwijd. Het was heel, heel erg. Maar het eiland herrijst sneller dan verwacht. Er is veel vooruitgang. Hotels zijn sneller open, luchtvaartmaatschappijen willen terugkomen. KLM en Air France hebben opnieuw twee rechtstreekse vluchten per week. Normaal kwam Tui vanaf november met de eerste rechtstreekse vlucht ooit vanuit Brussel naar Sint-Maarten, maar die is uitgesteld. We hopen hen vanaf april te verwelkomen. We denken dat april haalbaar moet zijn om onze comeback te maken.”
Ook de hotels gaan stilaan weer open. “Vlak na de storm was amper 20 procent van onze hotelkamers in goede staat”, zegt Brison. “Tegen februari verwachten we dat 50 procent van de kamers weer operationeel zal zijn. De rest zal langer duren. Onze twee grootste resorts - Sonesta Maho Beach en The Westin - zijn heel zwaar beschadigd. Zij openen wellicht pas in 2019. Voor de storm deden onze kleine boutique-hotels met twintig of dertig kamers het heel goed. Je logeert in een soort van appartement met keukentje. Heel gezellig. Zij hebben niet zoveel schade geleden en zijn sinds de storm veel goedkoper. Dat maakt het voor toeristen interessant om naar hier te komen. Wat hier ook groter aan het worden is, zijn AirBnb en VRBO.”
De schade wordt op 2 miljard dollar (1,7 miljard euro) geschat. “Een groot deel van dat bedrag moet van de verzekeringen komen”, zegt Brison. “Onze luchthaven had een gebouw van 100 miljoen dollar. Dat is verzekerd en zal volledig vernieuwd worden. Verzekeringsmaatschappijen hebben gezegd dat ze bijna 1,2 miljard dollar moeten uitbetalen aan de lokale economie. Er is ook hulpgeld van de Nederlandse regering. En er zijn nieuwe investeerders die naar hier komen om een heel nieuw hotel neer te zetten.”
Kritiek
Toch is er ook kritiek: dat er te zeer wordt ingezet op de heropbouw van het toerisme, terwijl duizenden inwoners geen huis meer hebben. “Toerisme is echt superbelangrijk voor het eiland”, stelt Brison. “89 procent van ons Bruto Binnenlands Product (BBP) komt rechtstreeks voort uit toerisme. Er is geen enkel ander land ter wereld dat er zo sterk afhankelijk van is. Zonder toerisme zou het eiland niet bestaan. Letterlijk. 17.000 mensen (van de 33.000 inwoners, nvdr.) werken rechtstreeks in de toeristische sector. Onrechtstreeks nog veel meer. Een voorbeeld: de meeste auto’s die op ons eiland rondrijden, zijn huurauto’s, taxi’s en bussen. Ook garagisten hebben dus werk dankzij de toeristen.”
“Het is vreselijk wat er gebeurd is”, besluit Brison. “Maar tegelijk moeten we denken: wat zijn de mogelijkheden die we hierdoor krijgen? Het is belangrijk dat we de hotels steviger heropbouwen. Beter. Mooier. We kunnen meer inzetten op ecotoerisme, trails met lokale gidsen. We hebben prachtige bergen, verborgen stranden. We hebben vogels, leguanen, apen. Gaat Sint-Maarten terugkomen? Zeker. Beter dan ooit.”
89 procent van ons BBP komt rechtstreeks voort uit toerisme. Er is geen enkel ander land ter wereld, dat zo sterk afhankelijk is van toerisme.
Rolando BRISON Hoofd van Toerisme