“Kinderen opsluiten moet uitzondering worden”

Meerderheid heeft plan om dwang in jeugdpsychiatrie terug te dringen

De Vlaamse meerderheidspartijen hebben een plan klaar om het gebruik van dwang en isolatie in de kinder- en jeugdpsychiatrie terug te dringen. In oktober bleek uit een rapport van de Zorginspectie dat kinderen nog te vaak worden opgesloten als ze zich moeilijk gedragen, ook al vormen ze geen acuut gevaar. Een internationaal team met experten moet Vlaanderen nu raad geven. Instellingen die hun infrastructuur aanpassen om dwang te vermijden, moeten daar via subsidiëring ook financieel voor worden beloond.

BRUSSEL -

Door meer buitenruimtes of prikkelarme ontspanningskamers te voorzien, zal er minder gebruik moeten worden gemaakt van dwang

Van de 4.734 kinderen die in 2015 in de Vlaamse kinder- en jeugdpsychiatrie werden opgenomen, werden er 692 – één op zeven – voor korte of langere periode afgezonderd. Vaak wordt nog te snel naar dit soort dwangmaatregelen gegrepen. In driekwart van de afdelingen worden de kinderen ook afgezonderd als er niet meteen acuut gevaar is.

“De kinderen die in dit soort instellingen zitten zijn al uiterst kwetsbaar”, zegt Vlaams Parlementslid Vera Jans (CD&V). “Daarom moeten we er alles aan doen om dwangmaatregelen tot een minimum te beperken. Het moet de uitzondering worden en geen automatisme, zoals nu soms nog het geval is.”

Internationaal team

Jans schreef de afgelopen maanden een resolutie die de Vlaamse regering oproept actie te ondernemen. De tekst wordt gesteund door de Vlaamse coalitiepartners N-VA en Open Vld. “Dit is geen vrijblijvend stuk”, zegt Jans. “In januari of februari zal de resolutie in de commissie Welzijn worden besproken, dit jaar al verwacht ik de eerste maatregelen.”

Zo moet er een internationaal team worden aangesteld met experts uit landen waar de dwangmaatregelen met succes werden teruggedrongen. “Het gaat onder andere over de Scandinavische landen, waar met andere methodes en infrastructuur het gebruik van dwang sterk is verminderd. Van een totaalverbod, zoals in het Verenigd Koninkrijk, zijn we geen voorstander.”

Prikkelarme kamers

De meerderheidspartijen vragen de regering ook om subsidies voor nieuwbouw of uitbreidingen van instellingen toe te wijzen aan het wegwerken van infrastructurele gebreken die dwangmaatregelen in de hand werken. “Je moet kinderen het gevoel van veiligheid en ruimte geven, in plaats van het gevoel opgesloten te zijn”, zegt Jans. “Dat kan door meer buitenruimte of prikkelarme ontspanningskamers te voorzien.”

Vera Jans benadrukt dat het debat genuanceerd en delicaat is. “Ook de mensen die er werken doen dit liever niet, maar we merken dat de sector zoekende is. Uiteraard heeft het ook te maken met de personeelsbezetting en de aanwezige competenties. Ook daar zal het internationale team ons bij kunnen helpen om te bekijken wat nodig is.”