“Duizendjarige eik is tijdbom”
Zeven grote takken van monumentale boom noodgedwongen gesnoeid
Het gaat niet goed met de duizendjarige eik van Lummen. Vrijdag werd een noodsnoei uitgevoerd en er is een zwavelzwam ontdekt die de boom aantast. “De eik was een mechanische tijdbom en het was twee voor twaalf”, zegt Ilse Plessers van Regionaal Landschap Lage Kempen.” Er mag ook niemand meer onder de boom komen. Op 16 februari vorig jaar namen Britse boomspecialisten nog enten van de duizendjarige eik. “Ze gaven ons de raad om een inspectieklim te laten doen”, zegt Ilse Plessers. “De specialisten voelden aan dat de boom stabiliteitsproblemen zou kunnen hebben en dat hij niet meer stevig genoeg was. Daarom hebben we vrijdag een hoogtewerker opgetrommeld en waren vijf veteraanboomspecialisten de hele dag in de weer met hun onderzoek. Volgens hen was de duizendjarige eik een mechanische tijdbom en was het twee voor twaalf. Het is nu wachten op de resultaten van de metingen om te kijken wat de volgende stap is. De verzorging gaat zeker verder.”
Hout laten liggen
Op een infobord krijgen bezoekers tekst en uitleg over welke werken werden uitgevoerd, waarom er nu zoveel hout ligt en een oproep om het te laten liggen om de wortelzone te beschermen tegen intensieve betreding. “Rond de boom wordt een lint gespannen. Er is nog altijd gevaar, omdat de centrale as en enkele gesteltakken mogelijk onstabiel zijn.” Voor de veiligheid en de gezondheid van de wortels mag niemand onder de kroon van de boom komen. Ilse Plessers: “In de toekomst willen we een hogere afsluiting plaatsen met een toegangspoortje. Bodemverdichting en een te ‘cleane’ grasmat vormen een groot probleem. We zullen de groeiplaats beter beschermen met dood hout, een verruigde ondergroei en onder de boom komt een absoluut verbod op betreding. Ook werd ontdekt dat een zwavelzwam de boom van binnenuit helemaal verteert. Een staal is onderweg naar een Duits laboratorium zodat we de zwam binnenkort op een natuurlijke manier kunnen bestrijden. Daarna zal de verhouding tussen levend spinthout en kernhout beter worden, waardoor de eik weer steviger wordt.”
Holle stam
Veteraanboomspecialist Guy Herremans, Frits Gielissen en deskundigen van Stichting Wereldboom zullen nu de gezondheidstoestand van de duizendjarige eik verder in kaart brengen. “Op voorhand hadden we van een gedeelte van de stam een scan genomen. Hierdoor konden we het resterende gezonde hout in beeld brengen, want de stam is helemaal hol. We onderzochten vrijdag de stabiliteit van de boom. Daarbij ontdekten we dat de boom zich in vijf aparte delen heeft opgedeeld, waardoor er vier sapstromen zijn tussen de wortels en het kroonwe deel. Het is alarmerend dat de boom geen geheel meer vormt. Als hij een grote tak zou verliezen, dan wordt de stam in stukken getrokken. Het is bijna onmogelijk dat de boom nog recht staat en daarom was een noodsnoei noodzakelijk. We hebben zeven grote takken verwijderd. Nu willen we de groei aan de binnenzijde van de kruin verhogen zodat er zich een kleinere kroon zal vormen dichter bij de stam. In de omgeving van de boom hebben ook relatief weinig leven gevonden. Gelukkig staat de boom op een voedselrijke leemhoudende bodem”, besluit Guy Herremans.