Gewenning

Het is zo ver. Het Coördinatieorgaan voor Dreigingsanalyse OCAD heeft de moedige beslissing genomen die al even in de lucht hing: het dreigingsniveau in ons land is teruggeschroefd van 3 (ernstig) naar 2 (gemiddeld). Dat betekent dat het acute gevaar is geweken. Na drie jaar onafgebroken patrouilleren in onze straten, winkelcentra en luchthavens, kan het gros van de militairen eindelijk terug naar hun kazernes en oefenterreinen.

Het OCAD heeft die beslissing niet lichtzinnig genomen. Niemand wil riskeren dat een dag na de verlaging naar niveau twee een nieuwe terrorist toeslaat. Maar als de feitelijke vaststelling is dat de terroristische dreiging is afgenomen, dan moet de moed er ook zijn om dat op het terrein te erkennen. Een nulrisico bestaat niet. Feit is wel dat IS in het Midden-Oosten militair zo goed als verslagen is, de commando- en bevelsstructuur aan flarden is geschoten en het vermogen om aanslagen te plannen tot een minimum is gebombardeerd. Logisch dus dat de militaire inzet in eigen land, die veel van onze soldaten eist, nu grotendeels ten einde loopt. Hun aanwezigheid op straat blijven verlengen, zou enkel maar zorgen voor meer gewenning. Na drie jaar keek niemand nog op van een tot de tanden bewapende gevechtsgroep die over de Grote Markt in Brussel patrouilleerde, een beeld dat nochtans de uitzondering zou moeten zijn in een democratie die naam waardig.

In die drie jaar kostten de militairen op straat ons 137 miljoen euro. Of dat te veel is of niet, is een moeilijke vraag. We weten niet hoeveel potentiële terroristen zich hebben laten afschrikken. Wat we wel weten is dat het geen garantie was op 100 procent veiligheid. De militairen schakelden in Brussel-Centraal dan wel een terrorist uit voor die kon toeslaan, maar de aanslagen in Zaventem en Maalbeek konden ze niet verhinderen. Is het dan nuttig om bij niveau 2 nog altijd militairen gevoelige punten, zoals ambassades en de Jodenbuurt in Antwerpen, te laten bewaken? Als het OCAD vindt dat de algemene dreiging “weinig waarschijnlijk” is, waarom moet volgens burgemeester Bart De Wever het leger dan op straat blijven in Antwerpen? Zijn politieagenten daar niet beter voor geschikt? Als we iets geleerd hebben de afgelopen drie jaar, dan is het wel dat als de dreiging tot aan onze voordeur komt, het eigenlijk te laat is. In die zin had de inzet van onze F-16’s boven Irak en Syrië strategisch veel meer waarde dan de militairen op straat. Het is daar dat de strijd gewonnen moet worden, niet in Brussel-Centraal. Laat ons dus hopen dat een daling van het dreigingsniveau niet gepaard gaat met een daling van de aandacht voor onze veiligheidsdiensten, waarop in de jaren voordien lustig werd bespaard door opeenvolgende regeringen. Alleen door hen de middelen te geven die ze nodig hebben, kunnen we terreur buiten houden.

Als we iets geleerd hebben de afgelopen drie jaar, dan is het wel dat als de dreiging tot aan onze voordeur komt het eigenlijk te laat is