15 genen ontdekt die gezicht vormgeven
Onderzoekers van de de universiteiten van Leuven, Stanford, Pittsburg en Pennsylvania hebben vijftien genomen in kaart gebracht die gezichtskenmerken bepalen. Door 3D-foto’s van 2.000 mensen te vergelijken ontdekten ze waar in de DNA-streng bepaalde eigenschappen gelezen kunnen worden. “In eerdere onderzoeken gingen wetenschappers steeds op zoek naar een specifieke trek, zoals brede neuzen. Dat probeerden ze dan terug te vinden in het DNA. Wij hebben bewust geen kenmerken geselecteerd”, zegt Peter Claes (KU Leuven), een expert op het gebied van medische beeldvorming.
Van de 38 genen die verband houden met gezichtskenmerken, heeft Claes er vijftien volledig geanalyseerd. De wetenschapper vond vooral genen die meer informatie gaven over de neus, het voorhoofd en de kin. Die trekken veranderen doorgaans het minst en zijn het meest erfelijk. “Uit zeven van de vijftien genen kunnen we afleiden hoe breed of smal iemands neus is en hoe spits het puntje van de neus is”, zegt Claes.
Ikea-meubel
Er zijn ook gezichtskenmerken waarop het DNA bijna geen invloed heeft. “De wangen bijvoornog beeld. Eet maar eens vijf dagen op rij McDonald’s, dan zie je een heel verschil”, zegt Claes, die DNA vergelijkt met een Ikea-plannetje: “Als DNA het plan is waarin staat hoe alles in elkaar past, dan bepaalt de omgeving en de leeftijd hoe het meubel er uiteindelijk uitziet.”
Misdaad
Op lange termijn hopen de onderzoekers aan de hand van DNA misdadigers snel te kunnen identificeren. “Als op een plaats delict één enkele haar of één druppel bloed blijft liggen, kunnen we uit een aantal genetische kenmerken genoeg informatie halen om een schets van de dader te maken”, voorspelt Claes. “Nu hebben we vergelijkingsmateriaal nodig.” Toch moet de politie nog rekening houden met een aantal moeilijkheden, zoals leeftijd, voedingspatroon, mogelijke ongelukken en zelfs eeneiige tweelingen voordat ze de juiste dader veroordelen, benadrukt de wetenschapper.