DE KOTKEIZER VAN LEUVEN
NV van Appeltans heeft 22 miljoen euro aan vastgoed Vluchtelingen vormen nieuwe bron van inkomsten
“Appeltans is het icoon van de kotenmelkerij.” De Leuvense burgemeester Louis Tobback vat de zaken nog altijd kernachtig samen. De Truiense familie Appeltans begon in 1983 met één studentenhuis in Leuven, vandaag hebben ze een vastgoedportefeuille van 22 miljoen euro, met vele honderden koten en twee kastelen. Studenten mogen dan wel afhaken, er zijn altijd genoeg vluchtelingen op zoek naar onderdak. Portret van een imperium.
De uitbouw van het Leuvense kotenimperium van de Truiense familie Appeltans begint in 1983. Volgens goede bron koopt vader Arnold (66) er als dertiger één studentenhuis, in de Maria-Theresiastraat. Daar blijft het niet bij. Ondertussen runt Arnold de zaken samen met zijn zoon Manu (36). Hoeveel koten zij exact bezitten, is een vraag die al vaak gesteld maar nog nooit beantwoord is.
Online en via rondvraag vinden we 35 gebouwen in Leuven waarvan de Appeltansen eigenaar zijn. De huisvestigingsdienst van de KULeuven, die wegens aanslepende problemen met de studentvriendelijkheid niet langer samenwerkt met de Truiense kotbazen, schat het aantal wooneenheden (koten dus) “tussen de 500 en de 1.000.” “Maar omdat we hun koten dus niet meer opnemen in onze databank, zijn we niet op de hoogte als hij iets bij- of verkoopt”, klinkt het. In het kader van hun eindwerk Op k(r)ot in Leuven namen drie studenten vorig jaar ook het imperium van Appeltans onder de loep. Zij kwamen, aan de hand van een rondvraag en het tellen van deurbellen, uit op “minimaal 1.120 koten”. Of de familie ook in andere studentensteden actief is, is niet duidelijk.
Arlimo
Om hun kotenimperium te runnen, richtte Arnold, samen met zijn vrouw Lizy Strauven en hun zoon Manu, in 2003 de nv Arlimo op. Arlimo bevat de eerste letters van hun namen, al vond de familie dat Arlimo beter klonk dan Arlima. De nv werd gevestigd in de Hendrik Consciencestraat 36 in Leuven, nog steeds één van hun huizen. Uit de jaarrekeningen blijkt dat de nv in 2016 voor 26,6 miljoen euro aan materiële vaste activa bezat, waarvan voor 22,1 miljoen euro aan gronden en gebouwen. Die waarde is bijna verdrievoudigd sinds 2012 en acht keer hoger dan in 2007. Daartegenover staat dat de schulden van de nv volgens de jaarrekeningen eveneens fors stegen, van 6 miljoen euro in 2007 naar 21,6 miljoen euro in 2016. De zetel van de nv is de voorbije jaren ook twee keer gewijzigd. Eerst naar een adres is Elsene, en in augustus naar een postbus in de Brusselse Kartuizersstraat.
Waarborg
De voorbije 34 jaar hebben vader én zoon Appeltans een kwalijke reputatie opgebouwd. Eén van de meest gehoorde klachten onder Leuvense studenten is dat ze hun waarborg, die overeenkomt met twee maanden huur, niet spontaan terugkrijgen. Een aangetekende brief aan het adres van Appeltans volstaat soms, maar niet altijd. Via studentenkoepel LOKO, dat enkel optreedt in huurwaarborgzaken, liepen de voorbije jaren twaalf rechtszaken tegen Appeltans, waarvan vier tegen Arlimo NV. “Bij die laatste ging het om personen die kamers huurden in 2003”, klinkt het bij LOKO. “Zij zagen hun waarborg pas terug in 2013. Voor verhuurders is een nv immers makkelijker om zich achter te verschuilen. We raden studenten dan ook aan om niet te huren bij nv’s, omdat je nooit je huurwaarborg terugkrijgt als die failliet gaat.”
Volgens LOKO dateren de meeste zaken uit de periode 2000-2010. Toch blijkt uit een rondvraag bij studenten dat de situatie rond de huurwaarborgen nog niet verbeterd is. Meer nog, de meeste studenten nemen het zekere voor het onzekere en betalen de laatste twee maanden huur niet, wat dus overeenkomt met de waarborg. Die methode is algemeen bekend onder studenten die huren bij Appeltans. Maar daar blijft het niet bij. Uit gesprekken met een tiental studenten die bij Appeltans huren of gehuurd hebben, komen tal van horrorverhalen boven. Een bloemlezing: geen warm water, geen internet, geen verwarming, douches die niet werken of waarvoor vijftig cent voor zeven minuten warm water moet betaald worden, lekkende plafonds, schimmel en vocht op de muren, kapotte ramen in de winter, een verzakte vloer en een kotbaas die niet bereikbaar is om die gebreken te melden, laat staan om ze op te lossen. “Als je te veel klaagde via een bepaalde nummer, dan blokkeerde hij je gewoon, zodat je hem niet meer kon bereiken”, zegt één van die studenten. “Dan moest je met de gsm van een vriend, moeder of vader pro-
Vier personen die in 2003 een kot huurden bij Appeltans, zagen hun waarborg pas terug in 2013
Studentenkoepel LOKO
beren. Pas als we zeiden dat we collectief onze huur niet zouden betalen, kwam hij iets herstellen.”
Eén van die ontevreden studenten is Charlotte Warson uit Maasmechelen. Zij huurde tot vorig jaar een Appeltans-kot voor 400 euro per maand, en 800 euro vaste kosten per jaar. “Mijn keuken bestond uit één elektrisch vuurtje dat ik niet vertrouwde, en van de schimmel- en vochtplekken op de muren ben ik letterlijk ziek geworden. Die waren aanvankelijk overschilderd en dus niet meteen zichtbaar. Op een bepaald moment is er ook ingebroken op mijn kot. De deur was ingestampt en het slot kapot, maar dat moesten we zelf maar oplossen.” Heel wat van die studenten wisten trouwens bij de ondertekening van hun contract niet dat ze gingen huren bij Appeltans. Omdat de naam van de Truiense familie de laatste jaren verbrand is, gebruiken ze die zelden nog. Bij studentenkoepel LOKO zijn volgende pseudoniemen gekend: Manu, Arnold, L. Strauven (de naam van de vrouw van Arnold), Arnaud en Gerard (de tweede naam van Manu en tevens zijn overleden grootvader). LOKO wijst er echter op dat het lijstje wellicht niet volledig is. “Elk jaar duikt er wel een nieuw alias op”, klinkt het. Ook op de website abizzkot.be, waar de familie Appeltans zijn koten promoot, vinden we geen verwijzing naar Appeltans. Studenten kunnen wel mailen naar standonck@hotmail.com, een verwijzing naar de Leuvense Standonckstraat, waar Abizz Kot gevestigd is. Op Facebook worden de koten van Appeltans gepromoot via het account van ene... Stan Donck.
De huisvestigingsdienst van de KULeuven wil in samenwerking met LOKO en de Dienst Woontoezicht van de stad nu dergelijke praktijken aanpakken. Een kotlabel, dat vanaf 1 maart gebruikt wordt, moet goede van slechte koten onderscheiden. “Daarbij wordt, naast woon- en contractkwaliteit en brandveiligheid ook rekening gehouden met studentvriendelijkheid”, zegt Katrien Devillé van de huisvestigingsdienst. “Wie dus slecht scoort op transparantie, correcte afspraken, waarborgen en een respectvolle omgang met studenten, zal geen label krijgen.” Feit is dat dertig jaar kotbaas de familie Appeltans geen windeieren heeft gelegd. Zo’n vier à vijf jaar geleden kocht zoon Manu samen met zijn echtgenote, een dokter, het kasteel van Schalkhoven in Hoeselt op. Het zestiende-eeuwse gebouw werd in 1977, net als het omliggende domein, geklasseerd als monument. Volgens onze bronnen is de familie Appeltans, die zich in het kasteel domicilieerde, ook volop bezig met het opkopen van de omliggende landbouwgronden. Maar daarmee was de koophonger nog niet gestild. Sinds enkele jaren is Manu ook eigenaar van het neoclassicistische kasteel Jongenbos in Kortessem, sinds 2010 eveneens een beschermd monument. Ook daar zou Manu de omliggende landbouwgronden aan het verwerven zijn. Vorig jaar werd het Appeltans-imperium nog uitgebreid met het beroemde hotel Chemin de Fer in Tongeren. Dat stond te koop voor 495.000 euro. Of dat ook de prijs is die Appeltans betaald heeft, is niet bekend. Wel zeker is dat hij op 11 oktober 2017 een stedenbouwkundige vergunning heeft aangevraagd bij de stad Tongeren om het voormalige hotel te verbouwen naar elf wooneenheden, een commerciële ruimte en een parkeergarage. In die- zelfde stad verhuurt Manu sinds augustus al acht appartementen. Die kwamen eind januari in het nieuws, toen de inwoners - vooral vluchtelingenfamilies - klaagden over de leefomstandigheden. Na een vooronderzoek van de stad werd Manu Appeltans verplicht om de kelder te ontsmetten en te ontdoen van uitwerpselen. Volgens hem was dat echter al gebeurd.
Administratieve hulp
Onder studenten is vaak te horen dat Appeltans simpelweg te veel koten heeft om alles zelf nog te beheren. Dat lijkt hij ook zelf te beseffen. Sinds 22 januari staat er op de website van VDAB een vacature voor administratieve hulp. Plaats van tewerkstelling: het kasteel van Schalkhoven. Er wordt iemand gezocht om twaalf uur per week te helpen bij het klasseren, verwerking van post en het ingeven van cijfermateriaal, onder andere van facturen. De vacature staat op naam van … Manu’s vrouw. Zeiden we al dat hij zijn eigen naam niet meer gebruikt? Deze week belden we zowel Arnold als Manu Appeltans meermaals om een reactie. Vader Arnold liet kort weten “niet zo goed meer op de hoogte te zijn” en verwees door naar zijn zoon. Die bleek niet bereikbaar, hoewel hij onze berichten via WhatsApp met de vraag om een reactie gelezen heeft.
Uit de jaarrekeningen blijkt dat de nv Arlimo in 2016 voor 26,6 miljoen euro aan materiele vaste activa bezat, waarvan voor 22,1 miljoen euro aan gronden en gebouwen